Kiểm tra gần 62.500 tàu cá 

Tại Quảng Ninh, Ban chỉ huy BĐBP tỉnh chỉ đạo các đồn biên phòng tuyến biển tăng cường lực lượng cho các trạm kiểm soát biên phòng (KSBP) thực hiện nhiệm vụ quản lý vùng biển, kiểm tra, kiểm soát tàu cá. BĐBP tỉnh Quảng Ninh cũng triển khai hai biên đội tàu thực hiện tuần tra ngăn chặn, xử lý tàu cá Việt Nam vi phạm và tàu cá nước ngoài vi phạm vùng biển Việt Nam; kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện nhiệm vụ phòng, chống khai thác IUU. Từ đầu năm đến nay, các đồn, trạm KSBP đã tiến hành đăng ký 5.164 lượt tàu cá/21.693 lượt ngư dân; triển khai hơn 840 lượt tàu, xuồng tuần tra kiểm soát khu vực biển, đảo thuộc địa bàn quản lý. Kết quả, đã phát hiện, xử lý 131 vụ/132 phương tiện vi phạm, xử phạt hành chính hơn 1,5 tỷ đồng.

Thời gian qua, lực lượng phòng, chống khai thác IUU của tỉnh Gia Lai cũng tổ chức trực 24/24 giờ nhằm theo dõi tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS), tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển để cảnh báo và xử lý theo quy định. Tại Hải Phòng, Ban chỉ huy BĐBP thành phố bố trí vị trí neo đậu tập trung cho tàu cá; niêm phong phương tiện không đủ điều kiện ra khơi; phối hợp chặt chẽ với BĐBP các tỉnh, thành phố ven biển quản lý chặt chẽ tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, quyết tâm xử lý triệt để các trường hợp vi phạm.

Hải đoàn Biên phòng 48 (Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng) phối hợp với Vùng Cảnh sát biển 2 phát tờ rơi tuyên truyền pháp luật và tặng ngư dân cờ Tổ quốc. Ảnh: TẤN SANG

Tại Quảng Ngãi, 100% tàu cá đã đăng ký, đăng kiểm, cấp phép biển số theo quy định; toàn bộ tàu dài từ 15m đang hoạt động đã lắp đặt VMS. Còn tại Đà Nẵng, từ năm 2024 đến nay, không có tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ. Đến giữa tháng 10-2025, lực lượng chức năng thành phố đã xử phạt 143 trường hợp vi phạm mất kết nối VMS trên 6 giờ; giám sát chặt chẽ hơn 500 tàu cá có dấu hiệu mất kết nối cần bổ sung căn cứ xử lý.

Theo Bộ Tham mưu BĐBP, tính đến cuối tháng 10-2025, BĐBP các địa phương tuyến biển đã tổ chức tuần tra, kiểm soát 26.741 lần/115.631 lượt cán bộ, chiến sĩ/3.512 lượt phương tiện; tiến hành kiểm tra gần 62.500 tàu cá; quản lý, kiểm soát gần 670.500 lượt tàu cá với hơn 3,6 triệu lượt ngư dân xuất, nhập bến cảng. Kết quả, đã phát hiện, xử lý và tham mưu cho địa phương xử lý vi phạm hành chính 1.105 vụ/1.182 phương tiện với số tiền phạt hơn 36,2 tỷ đồng (giảm 90 vụ/140 phương tiện so với cùng kỳ năm 2024), tước bằng thuyền trưởng đối với 70 trường hợp.

Các đơn vị BĐBP cũng khai thác, sử dụng phần mềm kiểm soát tàu cá và nhắn tin truyền thông triển khai tại 231 trạm KSBP từ ngày 4-4-2024, với hơn 44.400 tàu cá được cập nhật thông tin; nhắn tin truyền thông 171 lần đến 136.078 lượt chủ thuê bao di động là chủ tàu, thuyền trưởng. Thông qua hệ thống VMS, các đơn vị BĐBP đã phát hiện, thông báo, yêu cầu 6.555 chủ phương tiện, thuyền trưởng tàu cá khắc phục tình trạng mất kết nối (giảm 217 trường hợp so với cùng kỳ); cảnh báo, yêu cầu 309 lượt tàu cá không vi phạm vùng biển nước ngoài.

 Đồn Biên phòng Sông Đốc (Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau) tăng cường tuần tra phòng, chống khai thác IUU. Ảnh: HOÀNG TÁ

BĐBP còn phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống khai thác IUU cho ngư dân; phối hợp trao tặng hơn 9.500 cờ Tổ quốc và cấp phát hàng chục nghìn tờ rơi về phòng, chống khai thác IUU tới các tàu, thuyền...

Góp sức loại bỏ tàu cá “3 không” 

Theo Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU, tính đến giữa tháng 10-2025, cả nước có hơn 81.000 tàu cá (tính từ loại tàu dài 6m trở lên); 28.032 tàu cá đã có VMS, đạt 99,12% so với tổng số tàu phải lắp đặt VMS. Việc quản lý tàu cá ra-vào cảng, xuất-nhập bến ngày càng được kiểm soát chặt chẽ.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song công tác đấu tranh phòng, chống khai thác IUU vẫn còn không ít thách thức. Một số chủ tàu cá vẫn cố tình vi phạm quy định như xóa biển số, lắp biển giả, vô hiệu hóa VMS, thậm chí gửi thiết bị này sang tàu khác để đánh lừa cơ quan chức năng. Một bộ phận ngư dân vì lợi nhuận trước mắt vẫn tìm cách móc nối ra vùng biển nước ngoài, sử dụng phương tiện khai thác tận diệt như kích điện, lưới cào đáy gây suy kiệt nguồn lợi biển... Vẫn còn hàng trăm tàu cá “3 không” (không đăng ký, không giấy phép khai thác, không đăng kiểm) vẫn tham gia đánh bắt trên biển; khoảng 5.800 tàu chưa đăng kiểm và khoảng 9.500 tàu chưa có hoặc hết hạn giấy phép đang được các đơn vị BĐBP phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương theo dõi chặt chẽ tại bến đỗ.

 Đồn Biên phòng Quỳnh Phương (Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An) kiểm tra giấy tờ của chủ tàu cá. Ảnh: HẢI THƯỢNG

Để góp phần loại bỏ tàu cá "3 không" trong năm 2025, Bộ tư lệnh BĐBP xác định đẩy mạnh kiểm tra, đôn đốc, khắc phục ngay những hạn chế của các đơn vị trong công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát tàu cá; rà soát, lưu trữ hồ sơ bảo đảm thống nhất số liệu kiểm soát tàu cá giữa các trạm KSBP với cảng cá tại địa phương; bảo đảm đội ngũ cán bộ được bố trí, sắp xếp đúng chuyên ngành cho các trạm biên phòng cửa khẩu cảng, trạm KSBP, văn phòng kiểm soát tàu cá để thực hiện tốt công tác quản lý tàu cá; xử lý nghiêm các hành vi cố tình vượt ranh giới, vô hiệu hóa VMS, ghi nhật ký không trung thực; tích hợp và làm sạch dữ liệu số, kết nối phần mềm quản lý tàu cá, VMS và VNeID; mở rộng thí điểm camera giám sát cảng cá kiểu mẫu, chuẩn hóa quy trình truy xuất nguồn gốc...

BĐBP cũng đẩy mạnh phối hợp liên ngành với lực lượng hải quân, cảnh sát biển, kiểm ngư và chính quyền địa phương; tiếp tục quán triệt cán bộ, chiến sĩ thực hiện nghiêm các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của các cấp về nhiệm vụ phòng, chống khai thác IUU. Bên cạnh đó, phối hợp với Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội (Viettel), các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện số hóa toàn diện trong quản lý khai thác thủy sản, tích hợp dữ liệu về dân cư, chia sẻ, kết nối liên thông dữ liệu phần mềm giữa các ngành, các địa phương. Tham gia làm tốt công tác chuẩn bị hồ sơ, tài liệu; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của các bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương sẵn sàng làm việc với đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu thời gian tới.

*Mời  bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.