QĐND - Đầu năm 1967, quân Mỹ và chính quyền Sài Gòn mở kế hoạch bình định có trọng điểm vùng Đồng Tháp Mười. Để thực hiện kế hoạch này, địch thiết lập các căn cứ lớn sử dụng tàu xuồng nhẹ, trang bị mạnh, có tốc độ cao, lợi dụng mùa nước nổi, thọc sâu vào căn cứ của ta. Phương thức hoạt động này của địch, bộ đội ta gọi là chiến thuật “thuyền bay”. Địch thọc sâu vào căn cứ, ở vùng lõi của ta, chúng đánh phá rất ác liệt hành lang vận chuyển nên gây cho ta nhiều khó khăn.

Trước tình hình trên, Tỉnh ủy Đồng Tháp đề ra chủ trương: Đẩy mạnh đấu tranh chính trị và vũ trang, lấy vũ trang cơ bản và binh vận tại chỗ; kết hợp đánh địch tại các căn cứ và tập kích, phục kích trên sông. Các cấp ủy Đảng cần tập trung xây dựng cơ sở nội tuyến, nghiên cứu rõ quy luật, hướng, mục tiêu hoạt động của địch làm cơ sở để các lực lượng vũ trang xây dựng kế hoạch đánh địch. Các xưởng quân giới tập trung nghiên cứu, sản xuất các loại mìn gài, trái gài đánh địch…

Bằng các biện pháp nắm tình hình, dựa chắc vào quần chúng nhân dân, bộ đội ta đã nắm chắc được các căn cứ; tính năng kỹ thuật, chiến thuật, đội hình tiến công của “thuyền bay”, trên cơ sở đó đề ra cách đánh sáng tạo. Tiểu đoàn 502 phối hợp với bộ đội thị xã Cao Lãnh tổ chức trinh sát, điều nghiên kỹ lưỡng căn cứ thuyền bay địch ở cầu Đúc, thị xã Cao Lãnh. Rạng sáng 3-7-1967, Tiểu đoàn 502 tổ chức một trung đội, bí mật tiềm nhập, tập kích bất ngờ diệt nhiều địch và thuyền bay tại đây.

Ỷ vào tốc độ, trang bị mạnh, địch rất nghênh ngang, chủ quan. Nắm được tính năng của thuyền bay có tốc độ cao, tới 45km/giờ, địch thường bố trí hàng dọc nối tiếp nhau hoặc dàn hàng ngang trên đồng nước Tháp Mười, do vậy bộ đội và du kích ta nghiên cứu nhiều cách đánh đánh thuyền bay độc đáo. Chẳng hạn như việc bố trí trận địa mìn liên hoàn, chìm dưới nước bằng cách giăng dây gài mìn hoặc cắm sào gài mìn “thủy lôi sào”, kết hợp với cạm bẫy, phục kích bên cạnh các trận địa mìn.

Ngày 26-7-1967, nắm được âm mưu địch huy động đội thuyền bay 11 chiếc, chia làm 2 cánh tạo thế gọng kìm, thọc sâu đánh vào căn cứ ta ở ấp Bình Hòa Thượng, phường Thới Hậu. Bộ đội và du kích gấp rút bố trí trận địa mìn phục kích sẵn (có làm cạm bẫy xóc cọc gài mìn), kết hợp trận địa phục kích bằng công sự nổi, ngụy trang kín đáo bằng lục bình, cây điên điển… Khi đội hình địch lọt vào trận địa, chiếc đi đầu vướng mìn nổ tung; hai chiếc sau bẻ lái sang trái cũng vấp mìn, lật úp, lính Mỹ rơi xuống nước bị bắn tỉa từ các trận địa phục kích của ta. Du kích huyện Hồng Ngự dùng mìn, lựu đạn gài giăng bẫy ven căn cứ diệt tại chỗ 2 chiếc. Cũng bằng phương pháp trên, ngày 4-12-1967, Tiểu đoàn 502 phối hợp với du kích đã đánh thắng cuộc hành quân quy mô lớn của địch đánh vào kênh Nguyễn Văn Tiếp B, nơi có nhiều cơ quan đầu não của ta, bắn chìm nhiều tàu, thuyền bay của địch. Thắng lợi này góp phần làm phá sản chiến thuật “thuyền bay”, khiến địch phải hạn chế sử dụng thuyền bay đánh thọc sâu vào căn cứ của ta.

TRẦN VĂN TOẢN