Trường Trung học Công nghiệp Quốc phòng (CNQP) bây giờ là sự kế thừa truyền thống của nhiều trường lớp tiền thân có “tên tuổi” của ngành công nghiệp quốc phòng nước nhà. Chặng đường 55 năm xây dựng, phát triển của nhà trường có sự đóng góp tích cực đối với ngành quân giới trước đây và ngành công nghiệp quốc phòng ngày nay bởi từ mái trường-cái nôi ấy, bao thế hệ những người lính thợ trưởng thành đã tỏa về các đơn vị, tỏa ra các mặt trận. Đại tá Nguyễn Thiện Ngữ, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy nhà trường cầm tập tư liệu trong tay và không giấu nổi sự xúc động:
- Trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, hàng nghìn học viên, giáo viên, cán bộ của nhà trường đã trực tiếp ra tiền tuyến chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Thời bình, nhà trường cũng là nơi đào tạo bổ sung nguồn nhân lực quan trọng cho quân đội và nhu cầu của đất nước.
Ngắn gọn thì vậy nhưng tìm hiểu cả chặng đường đào tạo mới thấy bề dày nhiệm vụ của nhà trường. Ban đầu là nhiệm vụ bổ túc, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên ngành quân giới, tiếp đến là đào tạo thợ sửa chữa vũ khí, đạn, sản xuất một số phụ tùng thay thế. Khi miền Bắc được giải phóng, nhà trường bắt đầu đào tạo công nhân kỹ thuật chính quy với các nghề tiện, nguội, gò, hàn, rèn... mà phần lớn học viên sau này trở thành cán bộ quản lý, kỹ thuật ở các nhà máy, xí nghiệp quốc phòng. Những năm tháng chống Mỹ, nhà trường mở thêm các ngành nghề về pháo cao xạ, mặt đất, vũ khí bộ binh, ra-đa, khí tài quang học, vô tuyến điện... phục vụ kịp thời kháng chiến. Kinh nghiệm đào tạo những ngành nghề đó và sự trợ giúp vật chất, kỹ thuật hiệu quả của chính phủ Liên Xô đã xây dựng nên thương hiệu “Trường 3” nổi tiếng với đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển quân đội. Không tự “ru ngủ” trên ánh hào quang, cùng với sự chuyển mình của đất nước, quân đội, Trường trung học CNQP chủ động nghiên cứu, khảo sát nhu cầu về nhân lực của các nhà máy, xí nghiệp lập kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực cung ứng cho các ngành nghề đặc thù phục vụ quân đội, ngành CNQP và nhu cầu sản xuất của nền kinh tế dân sinh. Hiện nay, nhà trường tổ chức đào tạo 8 ngành nghề trung học kỹ thuật và trung học kinh tế (công nghệ chế tạo máy; điện công nghiệp và dân dụng; gia công áp lực; bảo trì và sửa chữa máy công cụ; đo lường cơ khí; kế toán sản xuất; kế toán lao động tiền lương; nghiệp vụ kinh doanh) 19 nghề kỹ thuật với quy mô hơn 3.000 học viên. Bước đột phá của trường chính là việc mở rộng chương trình đào tạo, trong đó có nhiều ngành nghề truyền thống mà nhà trường là một địa chỉ đào tạo có uy tín, thu hút đông học viên cả quân sự và học viên dân sự thi tuyển. Đại tá, thạc sĩ, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Đức Hải, Hiệu trưởng Trường trung học CNQP khẳng định:
- Quan điểm của nhà trường là phải gắn giữa dạy nghề với dạy người, cung cấp nguồn nhân lực vừa có trình độ tay nghề cao vừa có tư tưởng đạo đức tốt. Trong xu thế mới của sự phát triển hiện nay, nhà trường đang có nhiều nỗ lực đổi mới cả về nội dung, quy mô đào tạo… Tương lai gần, bậc đào tạo của nhà trường sẽ được nâng cấp. Chúng tôi đang tích cực chuẩn bị để phát triển một số trang thiết bị hiện đại, cập nhật phục vụ dạy và học theo hướng dạy những gì người học cần, xã hội cần…
Mô hình đào tạo nơi này khá lý tưởng, “khép kín” từ giảng đường đến phân xưởng. Với các xưởng thực hành để học viên thực hành (dưới sự hướng dẫn của giáo viên) và các xưởng sản xuất (dưới sự hướng dẫn của các thầy, thợ tay nghề bậc cao làm ra các sản phẩm tiêu thụ) nên khoảng cách giữa lý thuyết và thực tế được rút ngắn. Đây chính là lý do để học viên của trường ngay sau khi “ra lò” được các cơ sở tiếp nhận, đánh giá cao, từ đó các nhà máy liên tục “đặt hàng” thực hiện phương thức đào tạo theo địa chỉ, theo nhu cầu với nhà trường. Đón bắt thực tiễn, nhà trường đang chuyển dần hướng đào tạo, ví dụ với chuyên ngành điện tử, chuyển từ điện tử tương tự sang điện tử kỹ thuật số; từ cơ khí điều khiển sang cơ khí tự động… Để làm được điều đó, nhà trường đã và đang tiếp tục chuẩn bị về cả con người và cơ sở vật chất. Hàng chục tỷ đồng được dành cho đầu tư các phòng học chuyên dùng, mua sắm thiết bị thực hành hiện đại như phần mềm Software Win NC và Netop cho các phòng học CAD/CAM-CNC, phòng thực hành nguội dụng cụ, công nghệ vũ khí, phòng thực hành thí nghiệm điện tử, lò tôi cao tần, máy đo độ nhám hiện số.
Đội ngũ giáo viên giữ vai trò đặc biệt quan trọng nên nhà trường khuyến khích, tạo mọi điều kiện để giáo viên được nâng cao năng lực, chuẩn hóa trình độ. 100% đạt tiêu chuẩn chức danh Nhà nước và quân đội quy định (riêng giáo viên thực hành là thợ bậc cao), làm chủ được kiến thức, thiết bị giảng dạy theo phương pháp mới. Đội ngũ giáo viên của nhà trường đã có nhiều đề tài, sáng kiến đổi mới chương trình đào tạo. Chế độ soạn, phê duyệt bài giảng chặt chẽ gắn với chế độ kiểm tra, bình giảng thường xuyên và đột xuất, do đó chất lượng dạy học ngày càng tiến bộ.
Quy hoạch xây dựng, phát triển nhà trường đã được xác định, trên nền tảng của một trường tiên tiến xuất sắc, giàu truyền thống, cán bộ, giáo viên của Trường trung học CNQP đặt quyết tâm trở thành một trường tiêu biểu trong hệ thống nhà trường quân đội, góp phần đào tạo tốt phục vụ nhiệm vụ sản xuất quốc phòng và sự nghiệp CNH-HĐH đất nước.
NGÔ ANH THU