Căn nhà nhỏ giữa làng nằm lọt thỏm dưới những tán cây rừng, đầu sáng chỉ có mấy bé gái đùa giỡn bên cạnh khung cửi. Giờ này, đàn ông, con trai đã đi làm trên nương. Tiếng va chạm kẽo kịt của thanh cửi dệt vải là thứ âm thanh rõ nhất trong ngôi nhà.
Người phụ nữ ấy chỉ mới 17 tuổi tên Blúp Thị Thỏa, là người dân tộc Tà Ôi, sống ở xã A-Roàng, huyện A Lưới. Ở xã miền núi biên giới này, con gái mới lớn đã có chồng, sinh con. Cha mẹ vì muốn con có nơi, có chốn thường ép con cưới chồng sớm, cũng vì vậy mà giờ đây Thỏa mới khổ. Giọng nói tiếng địa phương đượm buồn, nhờ cán bộ biên phòng phiên dịch tôi mới hiểu.
Mới 14 tuổi, Thỏa có chồng rồi sinh con, năm nay cháu bé đã ba tuổi. Tiếng khung cửi kẽo kẹt buồn tẻ, người mẹ trẻ Blúp Thị Thỏa chia sẻ, chúng tôi lấy nhau, chưa biết đến tảo hôn. Sau này được già làng, hội phụ nữ, Bộ đội Biên phòng tuyên truyền, tôi mới biết về Luật hôn nhân và gia đình.
    |
 |
|
Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hương Nguyên đến các nhà dân vận động phòng chống nạn tảo hôn. |
Người dân sống xã A Roàng, huyện A Lưới chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số Cơ Tu, Tà Ôi, Pa Cô… Bà con không chỉ khó khăn về kinh tế, mà đời sống văn hóa tinh thần cũng còn nhiều thiếu thốn. Trẻ em lớn lên như cây ngô ngoài đồng, con chim trên cành. Vì ít học, thiếu hiểu biết và hủ tục bao đời đè nặng mà nhiều em gái phải lâp gia đình sớm. Cũng vì vậy, cuộc sống càng thêm khó khăn, cùng bao hệ lụy kéo theo như: suy giảm sức khỏe sinh sản, không biết chăm sóc con cái, đổ bể tình cảm vợ chồng… xã A Roàng, huyện A Lưới cũng là địa phương có tỉ lệ tảo hôn và kết hôn cận huyết thống cao nhất tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Để giúp địa phương ngăn ngừa, xóa bỏ các hủ tục, Đồn Biên phòng Hương Nguyên thành lập tổ giáo viên, phối hợp với chính quyền, hội phụ nữ xã, phát huy vai trò già làng, trưởng bản đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật. Trong các buổi sinh hoạt thôn bản, ngoài thông tin về bảo vệ chủ quyền biên giới, bộ đội biên phòng còn phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình, giải thích để bà con hiểu tác hại do tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Già làng Hồ Văn Lớp, ở xã A Roàng là người tích cực vận động bà con nghe theo lời bộ đội chăm lo làm ăn kinh tế, từ bỏ các hủ tục, không thúc ép con cái cưới vợ, cưới chồng sớm. Mỗi khi bộ đội đến nhà chơi, già làng Lớp nói rất nhiều về chuyện vận động các gia đình từ bỏ hủ tục ép con cái lập gia đình sớm.
|
|
 |
|
Bộ đội biên phòng tuyên truyền phòng chống nạn tảo hôn tại Trường Trung học cơ sở A Roàng,huyện A Lưới. |
Trong công tác vận động bà con thực hiện nếp sống văn hóa, ngoài cung cấp thông tin tuyên truyền trên đài truyền thanh xã, Đồn Biên phòng Hương Nguyên còn cử cán bộ đến tận thôn bản vận động đưa trẻ em đến trường; phối hợp với các trường học tổ chức giáo dục pháp luật, nói chuyện hôn nhân gia đình cho học sinh. Đại úy Thái Quốc Hùng, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Hương Nguyên, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Thừa Thiên - Huế biết: Trong tuyên truyền, chúng tôi hướng đến đối tượng là học sinh, vì đây là nạn nhân của nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Đơn vị phối hợp với ban ngành đoàn thể, các già làng, người có uy tín để tuyên truyền, giảm bớt và tiến tới xóa bỏ những hủ tục lạc hậu trên địa bàn.
Nhờ sự giúp đỡ của bộ đội biên phòng mà tình trạng kết hôn tuổi vị thành niên như trường hợp của Blúp Thị Thỏa ở xã A Roàng, huyện A Lưới dần hạn chế. Tuy nhiên, muốn xóa bỏ hoàn toàn hủ tục này thì chính quyền các địa phương của tỉnh Thừa Thiên - Huế cần có những giải pháp nâng cao đời sống kinh tế, trình độ văn hóa và hiểu biết pháp luật của người dân, nhằm giúp đồng bào các dân tộc thiểu số vùng cao biên giới từ bỏ các hủ tục, hướng đến cuộc sống ngày tốt đẹp trên chính trên quê hương mình.
Bài, ảnh: TRẦN VĂN THÔNG