Phối hợp tác chiến trong thành phố

Thực hiện chủ trương giành quyền làm chủ, tiêu diệt lực lượng và cơ quan đầu não của chính quyền Sài Gòn tại Thừa Thiên-Huế, từ cuối năm 1967, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định chọn thành phố Huế là trọng điểm thứ hai (sau Sài Gòn) trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 ở miền Nam.

Về hướng tiến công, Mặt trâ%3ḅn Huế được chia làm hai cánh: Cánh Bắc gồm khu tả ngạn sông Hương và huyê%3ḅn Hương Điền là hướng tiến công chủ yếu. Cánh Nam gồm mô%3ḅt phần hữu ngạn sông Hương và hai huyê%3ḅn Hương Thủy, Phú Vang là hướng tiến công quan trọng, đồng thời là hướng chủ yếu đánh phản kích. Kế hoạch tiến công được xác định là đêm đầu đồng loạt đánh vào các vị trí của địch trong thành phố và ngày hôm sau sẽ phát đô%3ḅng quần chúng nổi dâ%3ḅy.

Bô%3ḅ đô%3ḅi ta đánh chiếm thành phố Huế, Tết Mâ%3ḅu Thân 1968. Ảnh tư liệu.

Trên cơ sở phương án tác chiến, ngày 30-1-1968 (tức ngày Mồng Một Tết Mâ%3ḅu Thân theo lịch miền Nam), Bô%3ḅ chỉ huy Mặt trâ%3ḅn Huế điều đô%3ḅng 2 trung đoàn bô%3ḅ binh (6, 9), 4 tiểu đoàn bô%3ḅ binh (sau tăng cường 3 trung đoàn bô%3ḅ binh các sư đoàn 324, 325), 3 tiểu đoàn đặc công, 1 tiểu đoàn pháo phản lực ĐKB, 6 đô%3ḅi biê%3ḅt đô%3ḅng lần lượt đến các vị trí tâ%3ḅp kết, sẵn sàng phối hợp với 2 đại đô%3ḅi bô%3ḅ đô%3ḅi địa phương huyê%3ḅn và mô%3ḅt số trung đô%3ḅi du kích, tự vê%3ḅ tiến công vào các vị trí địch ở nô%3ḅi thành Huế, kết hợp với 8 chi bô%3ḅ Đảng, 100 cơ sở bí mâ%3ḅt và nửa bí mâ%3ḅt phát đô%3ḅng quần chúng nhân dân nổi dâ%3ḅy.

Theo kế hoạch, 2 giờ 33 phút ngày 31-1 (tức rạng sáng Mồng Hai Tết theo lịch miền Nam), bô%3ḅ đô%3ḅi ta đồng loạt tiến công vào các vị trí của địch ở khu Tam Giác, Phan Sào Nam, Phú Bài, Đô%3ḅng Toàn, Đông Ba, mở đầu cuô%3ḅc tiến công vào nô%3ḅi thành Huế. Cuô%3ḅc tiến công diễn ra rất quyết liê%3ḅt, thể hiê%3ḅn sự phối hợp tác chiến chặt chẽ giữa bô%3ḅ đô%3ḅi chủ lực, đặc công, biê%3ḅt đô%3ḅng, bô%3ḅ đô%3ḅi địa phương, du kích, tự vê%3ḅ, kết hợp với nổi dâ%3ḅy của quần chúng.

Ở cánh Bắc, bô%3ḅ đô%3ḅi ta tiến công đồn Mang Cá (nơi đặt sở chỉ huy sư đoàn 1 bô%3ḅ binh địch), khu An Hòa, cửa Chánh Tây, sân bay Tân Lô%3ḅc, cửa Hữu, cửa Thượng Tứ, các khu Đông Ba, Cô%3ḅt Cờ, Đại Nô%3ḅi, Kim Long, Gia Hô%3ḅi, cầu Bạch Hổ, Kẻ Vạn, Văn Thánh. Sau mô%3ḅt thời gian chiến đấu, quân ta đánh chiếm hầu hết các mục tiêu theo quy định (trừ khu Mang Cá, sân bay Tân Lô%3ḅc). 8 giờ ngày 31-1, bô%3ḅ đô%3ḅi ta tiến công đánh chiếm toàn bô%3ḅ khu Đại Nô%3ḅi. Lá cờ Mặt trâ%3ḅn Dân tô%3ḅc giải phóng miền Nam Viê%3ḅt Nam được kéo lên cô%3ḅt cờ trước Ngọ Môn Thành Nô%3ḅi, báo hiê%3ḅu ta đã làm chủ trung tâm thành phố Huế. Phối hợp với đòn tiến công trong nô%3ḅi thành, các đơn vị bô%3ḅ đô%3ḅi chủ lực ở vòng ngoài phối hợp với lực lượng vũ trang địa phương tiến công địch ở các làng La Chữ, Quế Chữ, Bồn Trì, Bồn Phổ, đánh chiếm các khu vực An Hòa, Đốc Sơ.

Trên cánh Nam, do đường hành quân xa, lại bị địch phục kích ngăn chặn, nên các đơn vị chủ lực ta tiến công châ%3ḅm so với kế hoạch đề ra. Bô%3ḅ đô%3ḅi chủ lực cùng với đặc công liên tục tiến công địch ở Tam Thai, Tàu Lăng, Nam Giao, khu kho Rèn, Ngã Sáu, Đài phát thanh, ty Sắc Tô%3ḅc, chiếm Tòa tỉnh trưởng, giải phóng 2 nghìn cán bô%3ḅ, chiến sĩ của ta bị địch giam cầm ở nhà lao Thừa Phủ; chiếm khu vực nhà ga, xưởng quân cụ… Cũng như cánh Bắc, ngoài các lực lượng đánh trong nô%3ḅi thành còn có mô%3ḅt bô%3ḅ phâ%3ḅn đánh địch ở ngoại thành. Bô%3ḅ đô%3ḅi ta tiến công địch ở Tam Thai, Nam Giao, khu nhà thờ Phước Quả, các trại Lê Lợi, Quang Trung, gây cho địch thiê%3ḅt hại nặng, thu mô%3ḅt số vũ khí, quân trang, quân dụng.

Phối hợp với đòn tiến công quân sự trong nô%3ḅi thành, sáng ngày 3-2, quần chúng nhân dân bắt đầu nổi dâ%3ḅy lùng diê%3ḅt, truy quét ác ôn và tàn binh địch, phá bỏ bô%3ḅ máy kìm kẹp của địch, thiết lâ%3ḅp chính quyền cách mạng ở cơ sở. Tại các huyê%3ḅn vùng ven, lực lượng vũ trang địa phương được quần chúng hỗ trợ đánh chiếm các mục tiêu vòng ngoài, bức rút đồn bốt địch, giành quyền làm chủ, mở rô%3ḅng vùng giải phóng xung quanh thành phố Huế...

Cuô%3ḅc tiến công thành phố Huế đã góp phần quyết định vào thắng lợi chung của cuô%3ḅc Tổng tiến công và nổi dâ%3ḅy Xuân Mâ%3ḅu Thân 1968 trên toàn chiến trường miền Nam. Trong điều kiê%3ḅn so sánh lực lượng giữa ta và địch về quân số, vũ khí trang bị và trình đô%3ḅ tác chiến, địch hơn ta gấp nhiều lần, thì viê%3ḅc chủ đô%3ḅng tổ chức bô%3ḅ đô%3ḅi chủ lực, đặc công, biê%3ḅt đô%3ḅng và lực lượng vũ trang địa phương tiến công vào mô%3ḅt thành phố lớn, kết hợp với nổi dâ%3ḅy của quần chúng là mô%3ḅt quyết định đúng đắn, táo bạo. Kinh nghiê%3ḅm về phối hợp giữa các lực lượng tác chiến trong thành phố tiếp tục được quân và dân ta vâ%3ḅn dụng, phát triển trong cuô%3ḅc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, tiến tới thắng lợi cuối cùng.

NGUYỄN HỮU QUÝ