Sau 16 ngày đêm hành quân liên tục, từ Hà Trung (Thanh Hóa), ngày 24-4-1975, Trung đoàn PPK 280 đã có mặt tại ngầm Bầu, tỉnh Bình Dương. Nhận nhiệm vụ bảo vệ ngầm Bầu và các lực lượng vượt ngầm, đơn vị nhanh chóng đặt pháo, triển khai đội hình chiến đấu. Lúc 9 giờ sáng 25-4, trung đoàn tiêu diệt một máy bay địch khi chúng vào trinh sát, đánh phá ngầm. Phát huy kết quả chiến đấu, đơn vị khẩn trương vượt qua sông Bé, phối hợp với Sư đoàn 320 và Lữ đoàn Xe tăng 202 đánh địch ở Lái Thiêu, Bình Triệu và tiến vào Sài Gòn đánh chiếm bộ tổng tham mưu ngụy.

Sáng 29-4, theo Quốc lộ 13, Trung đoàn 280 cùng các lực lượng chiến đấu tiêu diệt địch ở cứ điểm Tân Uyên. Trên những nhà gác hai tầng, địch co cụm, sử dụng hỏa lực bắn mạnh ra xung quanh khiến bộ binh ta không thể lên được, xe tăng của ta cũng không vào được vì vướng giao thông hào và bãi mìn. Trước tình huống khẩn trương đó, chỉ huy Trung đoàn 280 lệnh cho Tiểu đoàn 105, cắt 2 khẩu pháo 37mm khỏi xe, kéo lên gò cao, hạ nòng bắn thẳng tiêu diệt hỏa điểm địch, tạo điều kiện cho bộ binh ta nhanh chóng xông lên làm chủ cứ điểm Tân Uyên.

Tiếp tục phát triển chiến đấu, sáng 30-4, trong đội hình binh chủng hợp thành, Trung đoàn PPK 280 thọc sâu đánh vào Sài Gòn. Tại Lái Thiêu, một số lô cốt bảo vệ vòng ngoài của trung tâm huấn luyện thuộc sư đoàn 5 bộ binh ngụy kháng cự kịch liệt, cố thủ ngăn bước quân ta. Để nhanh chóng mở đường cho lực lượng của ta tiến công vào sào huyệt cuối cùng của địch, chỉ huy trung đoàn đã sử dụng hai khẩu pháo 57mm đặt cách địch 400m bắn thẳng vào hai lô cốt. Hoảng sợ trước hỏa lực pháo phòng không hạ nòng bắn thẳng và sức mạnh tổng hợp của các lực lượng binh chủng hợp thành, quân địch vội vã đầu hàng...

Với khí thế thần tốc, quyết thắng và tư tưởng tiến công mưu trí, sáng tạo, chỉ trong thời gian ngắn vừa hành quân vừa chiến đấu, Trung đoàn PPK 280 đã tổ chức nhiều trận đánh trên không và mặt đất, bảo vệ đội hình chiến đấu của binh chủng hợp thành, đồng thời để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu.

KIM QUÂN (theo Lịch sử Trung đoàn Pháo phòng không 280)