"Ngày 16-3-1954, sau ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ được 3 ngày, đại đội tôi được lệnh phục kích tiêu diệt quân địch đến cứu viện cho bốt Quế, cách Phủ Lý gần chục cây số đang bị ta bao vây. Với thế bố trí bí mật, khi những tên lính cuối cùng lọt vào trận địa phục kích, đại đội tôi đồng loạt nổ súng. Chúng tôi xông lên, cắt đội hình địch ra từng toán nhỏ để tiêu diệt. Sau 20 phút chiến đấu, đại đội tôi đã diệt và bắt sống toàn bộ quân địch. Tiếp đó, đơn vị lần lượt thực hiện các trận đánh tiêu diệt bốt địch ở Quế, Kiện Khê, Chùa Ông.
Trung tướng Khuất Duy Tiến.
Sau đợt 1 của chiến dịch, trước nguy cơ Điện Biên Phủ bị ta tiêu diệt, địch buộc phải vét lực lượng từ các chiến trường khác để tăng cường cho Điện Biên Phủ. Thực hiện chỉ thị của Tổng Quân ủy: “Tập trung mọi khả năng để tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ” và “đẩy mạnh hoạt động ở đồng bằng, buộc địch phải bị động đối phó hơn nữa”, Sư đoàn 320 tiếp tục được giao nhiệm vụ phối hợp với lực lượng vũ trang địa phương thực hành bao vây, uy hiếp mạnh địch tại các khu vực: Thái Bình, Phủ Lý, Ninh Bình... tích cực đánh quân tiếp viện. Ngày 7-5-1954, cùng thời điểm quân ta đánh những trận cuối cùng tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, Tiểu đoàn Thanh Lũng của chúng tôi đã tập kích tiêu diệt gọn tiểu đoàn 3, binh đoàn cơ động số 5 của địch tại Cầu Gừng, cách Phủ Lý vài cây số về phía Nam.
Những ngày tiếp theo, với khí thế chiến thắng Điện Biên Phủ đang làm nức lòng quân dân cả nước, thực hiện chỉ thị của Bộ Tổng tư lệnh phát huy thắng lợi, tiếp tục tiến công địch mạnh hơn nữa để giải phóng Đồng bằng Bắc Bộ, Tiểu đoàn Thanh Lũng của chúng tôi đã tổ chức tập kích tiêu diệt gọn tiểu đoàn 2, binh đoàn số 4 của địch ở Thạch Tổ (phía nam Phủ Lý), tiêu diệt và bắt sống 385 tên địch. Cùng thời điểm này, Trung đoàn 52 của sư đoàn cũng tổ chức tiến công cụm cứ điểm Đông Biên (thuộc khu vực Hải Hậu, Nam Định), xóa sổ 2 tiểu đoàn quân ngụy, 4 đại đội bảo an, diệt và bắt sống 800 tên, thu toàn bộ vũ khí của địch...".
Trung tướng Khuất Duy Tiến cho biết, chiến thắng Thạch Tổ và Đông Biên cũng là hai trận đánh lớn cuối cùng của Sư đoàn 320 trước khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết. Mặc dù không trực tiếp chiến đấu trên chiến trường Điện Biên Phủ, nhưng ông luôn tự hào là mình và đồng đội đã kịp thời tham gia chiến đấu, góp phần "chia lửa" với Điện Biên Phủ và làm nên chiến thắng chung của cả dân tộc trong kháng chiến chống Pháp...
Bài và ảnh: XUÂN DÂN