Bộ đội chuẩn bị trận địa phục kích trong trận đánh xe lửa Bảo Chánh (Biên Hòa)
Thực hiện chỉ đạo của trên, Ban chỉ huy Chi đội 10 của Khu 7 chủ trương mở một loạt trận đánh giao thông để tiêu diệt, tiêu hao sinh lực địch. Tỉnh lỵ Biên Hòa bấy giờ nằm trên các tuyến đường chiến lược quan trọng như Quốc lộ 20, Quốc lộ 1, đường sắt xuyên Việt, đây là những tuyến giao thông vận chuyển quân sự của địch từ Nam ra Bắc. Cùng với các trận đánh giao thông đường bộ, kế hoạch tiến công địch trên tuyến đường sắt đã được Chi đội 10 xác định.
Từ tháng 5-1947 đến tháng 7-1947, Chi đội 10 cùng lực lượng vũ trang tỉnh Biên Hòa đã tổ chức nhiều trận đánh đường sắt, trong đó có các trận đánh đường sắt trên địa bàn huyện Xuân Lộc ở Bảo Chánh, Trảng Táo, Gia Huynh, khu Bàu Cá, núi Chứa Chan... Hai trận mở đầu ở Bảo Chánh (19-5-1947) và Trảng Táo (6-1947), ta dùng mìn kết hợp dây kéo. Các trận đánh này, đầu xe lửa của địch trúng mìn của ta bị trật bánh khỏi đường ray phải dừng lại, quân ta xung phong diệt địch thu nhiều vũ khí. Trận đánh xe lửa thứ tư là ở khu vực Bàu Cá, núi Chứa Chan. Địa điểm phục kích là hai quả đồi cách nhau khoảng 300m. Theo kế hoạch, ta đánh vào cả hai đoàn tàu ở trận địa A và B. Lúc 12 giờ trưa ngày 14-7-1947, đoàn tàu thứ nhất tiến vào trận địa, quả địa lôi 50kg nổ phá hủy đầu máy, buộc tàu địch phải dừng lại. Từ trên cao, bộ đội dùng lựu đạn, súng tấn công diệt 200 lính (cả bảo vệ đoàn tàu và lính tăng viện ra Bắc) thu 1 súng trung liên, 3 tiểu liên Thompson, 11 tiểu liên, 40 súng trường, 5 súng ngắn, 3 máy vô tuyến và nhiều lương thực. Đoàn tàu thứ hai rút chạy về Trảng Bom.
Sau loạt trận đánh đường sắt ở Xuân Lộc, toàn chi đội rút về Chiến khu Đ rút kinh nghiệm và bước vào đợt huấn luyện mới.
Qua từng trận đánh giao thông đường sắt, Chi đội 10 đều rút kinh nghiệm, trong đó chú trọng đến việc hiệp đồng phối hợp với lực lượng vũ trang địa phương. Cụ thể như trận đánh ngày 14-7-1947, Chi đội 10 đã phối hợp với Ban công tác liên thôn 11 chuẩn bị lương thực, địa bàn để đánh trận xe lửa thứ tư. Khắc phục khó khăn do thiếu vũ khí, Ban chỉ huy Chi đội 10 lựa chọn mục tiêu tiến công là các đoàn xe lửa vì địch chuyển quân, thiết bị quân sự ra Bắc chủ yếu phải dùng đường sắt. Ta chọn các tuyến phục kích tương đối ngắn, ở những nơi thông tin liên lạc của địch còn hạn chế. Về cách đánh tàu, bộ đội dùng mìn tự chế tạo từ đầu đạn pháo 75mm, địa lôi và mìn lõm, gọi là bazomine vừa gọn nhẹ nhưng có sức công phá lớn, kết hợp với việc tháo ốc vít các thanh tà vẹt với đường ray, chờ khi xe lửa địch đến thì nổ mìn, đồng thời cột dây kéo mạnh đường ray làm đầu xe lửa trật bánh phải dừng lại để bộ đội xung phong. Bằng lòng dũng cảm, sáng tạo, vận dụng cách đánh phù hợp, bộ đội ta đã đánh nhiều trận giao thông đường sắt thắng lợi, góp phần ngăn chặn quân Pháp chi viện ra đánh phá miền Bắc và miền Trung trong thời gian đầu toàn quốc kháng chiến chống Pháp.
DƯƠNG HÀ (Theo tài liệu của LLVT tỉnh Đồng Nai)