Tàu ngầm diesel-điện cải tiến mới nhất
Hôm 12-10, tại Saint Petersburg diễn ra buổi lễ trọng thể chuyển giao tàu ngầm diesel-điện Magadan thuộc dự án 636.3 Varshavyanka cho Hải quân Nga. Chuẩn Đô đốc Mikhail Neupokoev, Quyền Tham mưu trưởng Hải quân Nga thực hiện nghi lễ thượng cờ Andreevsky trên tàu. Magadan là chiếc tàu ngầm thứ 3 của loạt tàu diesel-điện được đóng tại Nhà máy đóng tàu Admiralty cho Hạm đội Thái Bình Dương. Hợp đồng đóng 6 tàu ngầm thuộc dự án hiện đại hóa 636.3 “Varshavyanka” đã được ký vào tháng 9-2016.
Trước đó, tàu ngầm đầu tiên Petropavlovsk-Kamchatsky đã được bàn giao vào tháng 11-2019. Một tháng sau, tàu ngầm thứ 2 là Volkhov, được hạ thủy và sau đó gia nhập hạm đội vào tháng 10-2020. Tàu ngầm Magadan bắt đầu khởi đóng vào tháng 11-2019 và hạ thủy vào tháng 3 năm nay. Hiện việc đóng tàu ngầm thứ 4 Ufa đang được tiến hành. Hai tàu ngầm Mozhaisk và Yakutsk sẽ được đóng hoàn thiện đến năm 2024.
    |
 |
| Tàu ngầm diesel-điện cải tiến Magadan chính thức biên chế vào Hạm đội Nga. Ảnh: RIA Novosti. |
Tàu ngầm Dự án 636.3 Varshavyanka là phiên bản cải tiến của tàu ngầm diesel-điện đa năng thuộc Dự án 877 Halibut (theo định danh của NATO) được Liên Xô phát triển cuối những năm 1970. Tên gọi “Varshavyanka” được lấy từ phiên bản xuất khẩu của dự án “Halibut”, vốn dành để cung cấp cho các nước thuộc Khối Warszawa. Trong những năm 1990 và sau 2000, các phiên bản sửa đổi cơ bản của Varshavyanka đã được xuất khẩu sang Trung Quốc, Ấn Độ, Algeria và Việt Nam.
Các tàu ngầm của dự án này thuộc thế hệ thứ 3 của tàu ngầm diesel-điện cỡ lớn. Tàu có chiều dài gần 74m, lượng choán nước là 3.950 tấn, độ sâu tối đa là 300m. Nó sử dụng 2 máy phát điện chạy dầu 30DG, với công suất 1500 kW mỗi máy. Tàu có thể đạt tốc độ trên mặt nước lên trên 30 km/giờ và tốc độ dưới nước là 36 km/giờ, và có khả năng hoạt động liên tục 45 ngày, có thể bao phủ khu vực trong vòng 720 km. Thủy thủ đoàn gồm có 52 người.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, các tàu ngầm của dự án 636 sửa đổi có hiệu quả chiến đấu cao hơn so với các dự án trước đó. Ưu thế của các tàu lớp này là sự kết hợp cao giữa khả năng tàng hình, phạm vi phát hiện mục tiêu, hệ thống dẫn đường quán tính mới nhất, hệ thống điều khiển thông tin tự động hiện đại và hệ thống vũ khí mạnh mẽ.
Theo đó, vũ khí tấn công chính của tàu ngầm Project 636.3 Varshavyanka là tên lửa hành trình Calibre-PL. Chúng có đặc tính bay ở độ cao cực thấp, nên có thể tránh các hệ thống phòng không một cách hiệu quả.
Năm 2015, một tàu ngầm Đề án 636.3 được trang bị các tên lửa này đã trực chiến ở Syria. Tàu ngầm Rostov-on-Don đã tấn công bằng tên lửa Calibre nhằm vào các vị trí của quân khủng bố ở khu vực Raqqa. Đó được xem là đợt tấn công tên lửa đầu tiên của hạm đội tàu ngầm Nga trong điều kiện thực chiến. Ngoài tên lửa, tàu ngầm còn được trang bị một cơ số đạn gồm 18 quả ngư lôi hoặc 24 quả thủy lôi, bắn qua 6 ống phóng ngư lôi 533mm được đặt ở phần mũi tàu.
Đòn tấn công “giết người thầm lặng”
Theo các chuyên gia, một trong những ưu điểm chính và là điểm khác biệt của tàu ngầm Dự án 636.3 Varshavyanka là tính bí mật cao. Trong quá trình chế tạo, nhà máy đã sử dụng các yếu tố hấp thụ tiếng ồn và sử dụng các phương tiện hiện đại để giảm mức độ tiếng ồn đối với môi trường đại dương. Đồng thời, các tàu ngầm Dự án 636.3 có thể phát hiện tàu đối phương và bất ngờ tấn công bằng tên lửa chống hạm từ khoảng cách xa, vượt quá ngưỡng phát hiện của tàu đối thủ.
Các nước NATO đặt biệt danh cho các tàu ngầm Varshavyanka là “Hố đen” (hay lớp Kilo cải tiến). Đặc biệt, khả năng bí mật cao của tàu đã được tờ The National Interest của Mỹ đánh giá như sau: “Tàu Kilo cải tiến, được Hải quân Mỹ đặt biệt danh là “Hố đen”, hoạt động cực kỳ im lặng. Hoạt động chế tạo các thiết bị thuộc lớp này đã diễn ra liên tục trong 30 năm, điều này cho thấy hiệu quả của chúng trong tác chiến hải quân”.
|
 |
| Magadan là tàu ngầm thuộc Dự án 636.3 Varshavyanka. Ảnh: RIA Novosti. |
Theo chuyên gia quân sự Nga Alexei Leonkov, mục đích chính của các tàu ngầm Dự án 636.3 là thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu ở khu vực biển gần. Đồng thời, việc trang bị tên lửa hành trình cho phép tấn công cả mục tiêu trên bờ biển và tàu chiến của đối thủ tiềm tàng.
Tàu ngầm này có thể chống tàu chiến, tàu ngầm, cũng như hỗ trợ đổ bộ lên bờ biển, bằng các cuộc tấn công từ tên lửa hành trình Calibre. Đồng thời, lợi thế chiến thuật chính là khả năng tàng hình. Chuyên gia nhấn mạnh, những tính năng đó đã được chứng minh một cách thuyết phục bởi tàu ngầm Rostov-on-Don ở chiến trường Syria.
“Tàu có khả năng chạy yên tĩnh đến nỗi các trạm sonar hiện đại không thể phát hiện ra dưới nước. Tiếng ồn thấp, tính linh hoạt, khả năng tự động hóa cao khiến con tàu trở thành vũ khí đáng gờm cho mục tiêu bảo vệ biên giới biển”, ông Alexey Leonkov nhấn mạnh.
Trong khi đó, chuyên gia quân sự Yuri Knutov cho rằng, những tàu ngầm cải tiến này có nhu cầu lớn trên biên giới biển ở khu vực Thái Bình Dương. “Chúng ta không tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang, mà đang tìm kiếm lợi thế thông qua công nghệ và vũ khí tấn công cải tiến trên tàu ngầm và tàu chiến. Điều này cực kỳ quan trọng và sẽ cho phép hạm đội của chúng ta duy trì sức mạnh ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương”.
Chuyên gia Knutov cho biết thêm, Hạm đội Thái Bình Dương cần loạt tàu ngầm hoàn chỉnh để ngăn chặn lực lượng hải quân nước ngoài trong khu vực. Xét về đặc tính tác chiến và một số thông số khác, sức mạnh tấn công và vũ khí trang bị của tàu ngầm Dự án 636.3 Varshavyanka vượt qua hầu hết các tàu ngầm phi hạt nhân, được các cường quốc hàng hải trong khu vực sử dụng.
MINH TUẤN (Theo RT.ru)