Máy bay chiến đấu tương lai sẽ thay thế cho dòng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-22 Raptor của Không quân Mỹ với nhiều tính năng ưu việt hơn trong tác chiến.

Đã vượt qua giai đoạn nguyên mẫu

Lầu Năm Góc đánh giá, quá trình cạnh tranh của các nhà thầu để được tham gia sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 sẽ rất khắc nghiệt, khi đây có thể là máy bay chiến đấu có người lái thế hệ cuối cùng của Không quân Mỹ.

Trong báo cáo đặc biệt của Không quân Mỹ công bố ngày 18-5-2023 đã xác nhận việc trong năm 2022, Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kendall đã yêu cầu chuyển chương trình NGAD từ giai đoạn nguyên mẫu sang giai đoạn sản xuất hạn chế để đánh giá chất lượng và lựa chọn sản phẩm hoàn hảo nhất.

leftcenterrightdel
Hình ảnh về nguyên mẫu NGAD do Lockheed Martin phát triển. 

“Nền tảng NGAD sẽ đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tác chiến cấp chiến thuật giành ưu thế trên không của Không quân Mỹ. Nó sẽ sở hữu nhiều công nghệ vượt trội so với mẫu máy bay F-22 Raptor hiện nay. Về cơ bản, NGAD sẽ có khả năng tùy biến mạnh mẽ, các chức năng hỗ trợ chiến đấu tiên tiến để sống sót và hoàn thành nhiệm vụ trong các môi trường tác chiến phức tạp”, ông Frank Kendall cho biết và nhấn mạnh, Không quân Mỹ từng có ưu thế mạnh mẽ trong lĩnh vực hàng không quân sự, nhưng lợi thế này đang dần mất đi vì sự phát triển của các đối thủ cạnh tranh.

Do NGAD vẫn ở dạng nguyên mẫu nên các thông tin liên quan vẫn còn rất hạn chế. Tuy nhiên, từ các thông tin được công bố, tham gia cạnh tranh phát triển dòng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 này sẽ là các hãng chế tạo hàng không danh tiếng của Mỹ, trong đó có Lockheed Martin, Northrop Grumman và Boeing.

leftcenterrightdel

Mẫu máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 do Northrop Grumman phát triển với ưu thế tích hợp vũ khí chùm năng lượng cao để mở rộng khả năng tác chiến trước các mối đe dọa của vũ khí siêu vượt âm.

Mở ra tương lai của các không đoàn kết hợp người-máy

Không quân Mỹ dự kiến, máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 sẽ là nền tảng hợp nhất, thiết kế mở với mức giá thành khoảng vài trăm triệu USD cho mỗi máy bay. Máy bay chiến đấu thế hệ mới có khả năng tàng hình phổ rộng trước nhiều bước sóng radar; tích hợp hệ thống điện tử tiên tiến, trợ lý ảo và các loại vũ khí sử dụng nhiều nguyên tắc vật lý mới. Cùng với đó, NGAD cũng được mở rộng đáng kể tầm hoạt động và trọng tải cất cánh hữu ích. Nó có thể đóng vai trò như thành phần hạt nhân trong đội hình tác chiến không quân chiến đấu kết hợp người-máy.

Thực tế, NGAD đang được kỳ vọng sẽ lấp đầy những thiếu sót của dòng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 với vai trò giành ưu thế trên không và hoạt động tốt trong môi trường tác chiến phức tạp. Vai trò của NGAD được so sánh như vị trí “tiền vệ” trong bóng đá khi có thể đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác nhau với sự hỗ trợ của các thiết bị bay không người lái chiến đấu (UACV) chuyên biệt như: Giành ưu thế trên không, chế áp phòng không, trinh sát điện tử….

Như vậy, trong các nhiệm vụ nguy hiểm, NGAD sẽ đóng vai trò như trung tâm chỉ huy trên không để điều phối hoạt động của các UAV trong phạm vi kiểm soát, hạn chế thấp nhất các thiệt hại do máy bay chiến đấu và phòng không đối phương gây ra.

Ông Frank Kendall cho biết, Không quân Mỹ sẽ mua khoảng 200 máy bay NGAD mới và khoảng 1.000 đơn vị UACV để hình thành các phi đội người-máy đặc biệt trong tương lai. Nhóm tác chiến này có thể mở rộng với sự tham gia của các máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35A Joint Strike Fighter. Còn trong tương lai, các không đoàn NGAD và UACV sẽ là thành phần trong hệ thống điều khiển thống nhất với các máy bay ném bom tầm xa tàng hình B-21 Raider để cung cấp khả năng công thủ toàn diện trên bầu trời.

leftcenterrightdel
Nguyên mẫu NGAD do Boeing giới thiệu.

Đánh giá về thông tin máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6 mới của Mỹ, nhiều chuyên gia quân sự cho rằng, Không quân Mỹ đang tránh đi vào vết xe đổ của chương trình phát triển Máy bay F-35. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào các nhà thầu quân sự, Không quân Mỹ sẽ mua các công nghệ lõi liên quan để chủ động trong khả năng tùy biến và nâng cấp ở tương lai. Các công nghệ cấu thành nên NGAD sẽ do nhiều nhà thầu phát triển với chủ sở hữu chính là Không quân Mỹ. Đặc biệt, nhờ sở hữu các công nghệ lõi, Không quân và Hải quân Mỹ có thể tối ưu chi phí chế tạo và khai thác máy bay chiến đấu mới khi chúng sử dụng chung nhiều linh kiện và nền tảng công nghệ tương đồng.

Với những thông tin được công bố, Không quân Mỹ tính toán sẽ bắt đầu đưa vào trang bị NGAD trong cuối thập niên này. Máy bay chiến đấu thế hệ 6 mới được hy vọng sẽ tiếp tục duy trì ưu thế trên không của Quân đội Mỹ, tương tự như khi F-22 Raptor xuất hiện trong đầu những năm 2000.

TUẤN SƠN (theo vpk.name, The Drive…)