Đây không phải là hành động bất ngờ, mà là hành động “một mũi tên trúng nhiều đích” của người đứng đầu nước Nga. “Nước cờ” cao tay này của ông V. Putin càng rõ ràng trong buổi họp báo thường niên với báo giới diễn ra hôm 14-12.

Các mục tiêu chiến lược đã hoàn thành

Trước khi lực lượng quân sự Nga tham chiến tại Syria từ ngày 30-9-2015, 70% lãnh thổ của Syria nằm trong tay các phe nhóm Hồi giáo thánh chiến và tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Sau hai năm Nga tham chiến tại Syria, Damascus đã cơ bản đánh bại IS và lực lượng khủng bố chỉ còn kiểm soát chưa tới 5% lãnh thổ Syria. Tới ngày 6-12-2017, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga, Thượng tướng Valery Gerasimov và sau đó là Tổng thống V. Putin tuyên bố, IS đã bị đánh bại hoàn toàn tại Syria.

leftcenterrightdel
Việc lực lượng quân sự Nga tham chiến có vai trò quan trọng giúp Damascus khôi phục quyền kiểm soát đất nước. 

Một điểm quan trọng hơn, trong các nhóm khủng bố tại Syria có sự tham gia của nhiều phần tử thánh chiến quốc tịch Nga đến từ vùng Trung Á. Cuộc chiến tại Syria đã làm lực lượng cực đoan này suy yếu và giúp củng cố nền an ninh của Nga.

“Nga đã bảo vệ quyền lợi quốc gia, cũng như nâng cao vị thế của mình khi tham chiến tại Syria”, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Nga, bà Valentina Matvienko nhấn mạnh.

Việc tham chiến tại Syria đã giúp Nga duy trì hiện diện quân sự lâu dài tại quốc gia Cận Đông này thông qua hai căn cứ quân sự tại Tartus và Hmeymin.

“Căn cứ Hmeymin đã trở thành biểu tượng quan trọng trong khu vực Trung Đông, cũng như trên thế giới về việc Moscow sẽ không bao giờ bỏ rơi đồng minh trong tình cảnh khó khăn”, Tổng thống Nga V. Putin tuyên bố trong bài phát biểu tại căn cứ Hmeymin hôm 11-12.

Cùng với đó, qua hành động bảo vệ đồng minh Syria, tiếng nói của Nga đã được nâng lên đáng kể tại Trung Đông. Nga đã trở thành nhân tố quan trọng trong việc đảm bảo nền hòa bình bền vững tại Trung Đông, trong bối cảnh Mỹ rút dần ảnh hưởng khỏi khu vực chiến lược này.

Mở ra cơ hội giải quyết dứt điểm cuộc khủng hoảng Syria

Theo đánh giá của giới phân tích quốc tế, việc Nga rút quân khỏi Syria được coi như hành động hợp lý về mặt quân sự và chính trị để giải quyết cuộc nội chiến Syria và phá vỡ “NATO Ả rập”, liên minh quân sự quốc tế của các quốc gia theo dòng Hồi giáo Sunni tại khu vực Cận Đông. Nếu liên minh này được thành lập, Trung Đông sẽ tiếp tục chìm sâu trong khủng hoảng và cuộc chiến tại Syria sẽ biến thành xung đột tôn giáo lan rộng ra nhiều quốc gia trong khu vực.

leftcenterrightdel
Tổng thống Nga V. Putin tuyên bố rút lực lượng quân sự khỏi Syria tại căn cứ Hmeymin. 

 

leftcenterrightdel
Tổng thống Nga và lực lượng quân sự Nga tham chiến tại Syria. 

“Sự tan rã trong trứng nước của liên minh “NATO Ả rập” đã chứng minh rõ ràng nhiều quốc gia Trung Đông không muốn can dự sâu thêm vào cuộc nội chiến tại Syria và khiến cuộc chiến này này leo thang ra nhiều quốc gia khác trong khu vực”, nhà phân tích quân sự Pháp Jean-Bernard Pinatel đánh giá.

Đặc biệt, Nga đã thuyết phục được Saudi Arabia, quốc gia có ảnh hưởng lớn tới cuộc nội chiến tại Syria, ngồi vào bàn đàm phán. Nga hướng tới thành lập một liên minh các quốc gia Ả rập, không dựa trên tôn giáo để giải quyết các cuộc nội chiến tại Syria, cũng như các vấn đề quan trọng trong khu vực Cận Đông trong tương lai.

Hiện tại, lực lượng Syria đã đủ năng lực tự bảo vệ lãnh thổ và sự can dự của Nga chống lại các phong trào Hồi giáo cực đoan chỉ còn cần tại điểm nóng ở tỉnh Idlid, nên việc Moscow triệt thoái dần lực lượng quân sự là hợp lý. Hành động này giống như việc thiết lập khu vực giảm xung đột trên toàn lãnh thổ Syria và mở đường cho việc người dân Syria tự giải quyết cuộc xung đột thông qua con đường đàm phán hòa bình và chia sẻ quyền lực.

“Rõ ràng, việc Nga rút dần lực lượng quân sự khỏi Syria cũng giống như việc thiết lập khu vực giảm xung đột để người Syria có thể tự giải quyết công việc nội bộ của mình”, chuyên gia J. Pinatel nhận định.

Về mặt đối ngoại, Nga cũng thành công khi giải quyết cuộc khủng hoảng Syria thông qua các vòng đàm phán tại Astana với sự tham gia của Iran, Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này khiến vòng đàm phán tại Geneva do Mỹ và phương Tây khởi xướng về vấn đề Syria trở nên mờ nhạt, khi các phe phái đối lập ở Syria đã không còn tiếng nói.

Tuy nhiên, Moscow cũng tính tới mọi tình huống khi tiếp tục duy trì lực lượng khoảng hơn 10 máy bay quân sự và một đơn vị đặc biệt để sẵn sàng can thiệp nếu có biến cố xảy ra tại Syria.

“Bước đi khôn ngoan” trước thềm bầu cử

Không phải ngẫu nhiên, Tổng thống V. Putin ký sắc lệnh rút quân khỏi Syria chỉ 3 tháng trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào tháng 3-2018. Dù hoạt động quân sự của Nga tại Syria có ý nghĩa chính trị quan trọng, nhưng đối với người dân Nga việc con em mình đổ máu tại chiến trường nước ngoài vẫn không phải là điều dễ dàng chấp nhận. Chính vì vậy, hành động của Tổng thống V. Putin có ý nghĩa rất quan trọng để giải quyết vấn đề này.

leftcenterrightdel
Các đơn vị quân sự Nga trở về nước. 

“Việc binh sĩ Nga trở về nhà có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc bầu cử tổng thống Nga. Quyết định của Tổng thống Nga không chỉ khẳng định sự thành công của chiến dịch quân sự tại Syria, mà còn là động thái rõ ràng cho thấy tình hình Syria đã được kiểm soát”, chuyên gia J. Pinatel nhấn mạnh.

Thành công của hoạt động quân sự tại Syria sẽ củng cố thêm vị thế của Tổng thống V. Putin trong cuộc bầu cử sắp tới. Điều này cũng được thể hiện rõ qua cuộc họp báo thường niên của Tổng thống Nga diễn ra hôm 14-12, khi giới truyền thông nhận định, hiện tại không có có đối thủ chính trị đủ mạnh để cạnh tranh với ông V. Putin.

TUẤN SƠN