“Chúng tôi đang đàm phán với phía Nga về tổ hợp S-400 và các quốc gia có tổ hợp vũ khí phòng không tương đương. Tuy nhiên, Nga hiện tại đang là ứng cử viên chính. Chúng tôi hy vọng rằng các quốc gia thành viên NATO không nên coi đây là sự việc nghiêm trọng và các tổ hợp vũ khí phòng không gốc Nga của Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ trong tương lai có thể tương thích tốt với hệ thống phòng không của khối. Mục tiêu chính của chúng tôi là sở hữu hệ thống phòng không hiện đại”, ông F. Isik tuyên bố.

Thổ Nhĩ Kỳ công bố gói thầu T-LORAMIDS từ năm 2009. Ở thời điểm đó, tham gia vào gói thầu này là liên doanh Lockheed Martin/ Raytheon với tổ hợp tên lửa Patriot phiên bản PAC-2 và PAC-3, Rosobonexport với S-300 PMU-2 Favorit, Tập đoàn châu Âu Eurosam với tổ hợp SAMP/T sử dụng đạn tên lửa Aster-30 và Tập đoàn Trung Quốc CPMIEC với FD-2000. Tới tháng 9-2013, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố, nhà thầu Trung Quốc CPMIEC đã giành chiến thắng tại T-LORAMIDS với giá chào thầu thấp kỷ lục, chỉ 3,44 tỷ USD so với mức dự kiến trên 4 tỷ USD của Thổ Nhĩ Kỳ.

leftcenterrightdel
 
leftcenterrightdel
 Tổ hợp tên lửa S-400 Triumph. Ảnh: RIAN.

Tuy nhiên, quyết định trên vấp phải sự phản đối quyết liệt của NATO. Phương Tây và Mỹ lên tiếng phản đối việc tích hợp các thành phần tên lửa phòng không có nguồn gốc Trung Quốc vào hệ thống phòng không chung của NATO (Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên khối NATO) với lo ngại lộ lọt thông tin và khả năng đồng bộ hệ thống. Thậm chí, giới chức quân sự NATO còn dọa trục xuất Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi hệ thống phòng thủ tên lửa chung của khối.

Đầu tháng 9-2014, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố, nước này nối lại đàm phán với Eurosam do các bất đồng với phía Trung Quốc liên quan tới việc chuyển giao công nghệ và quy trình sản xuất FD-2000 tại Thổ Nhĩ Kỳ. Cùng với đó, nhà thầu Mỹ Lockheed Martin/ Raytheon vẫn được giữ lại tham dự đấu thầu.  Tuy nhiên, từ đó tới nay, gói thầu T-LORAMIDS tiếp tục bị “đóng băng”.

Gói thầu T-LORAMIDS chỉ mới được khởi động lại gần đây. Ngay sau thông tin trên, phía Nga tuyên bố sẵn sàng cung cấp tổ hợp tên lửa phòng không-đánh chặn tên lửa S-300VM Antey-2500 hoặc thế hệ tên lửa phòng không hiện đại hơn nếu Ankara có nhu cầu.

Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến qua T-LORAMIDS sẽ mua 12 tổ hợp tên lửa phòng không mới và yêu cầu nhà thắng cuộc phải thành lập liên doanh với công ty nội địa để phát triển tổ hợp tên lửa phòng không mới. Tổng giá trị của hợp đồng ước tính nhiều tỷ USD.

TUẤN SƠN (theo RIAN)