Kỳ 4: Trọn niềm tin yêu
Thân thiện, vì sức khỏe cộng đồng
QĐND - Thiếu tướng Hoàng Mạnh An, Giám đốc Bệnh viện 103 hẹn tiếp tôi tại phòng làm việc sau giờ giao ban buổi sáng. Qua cổng bệnh viện, tôi tranh thủ "thị sát" Khoa Khám bệnh, Khoa Cấp cứu lưu... Đầu giờ sáng, bãi gửi xe đã đông nghịt, bệnh nhân và người nhà ngồi kín các hàng ghế, nhưng “guồng máy” ở phòng khám vẫn nhịp nhàng, trật tự.
Tôi mở đầu câu chuyện bằng những "cảm nhận" ban đầu ở Khoa Khám bệnh, Giám đốc Hoàng Mạnh An bộc bạch:
- Đó là kết quả đổi mới tư duy, cung cách, tinh thần thái độ phục vụ. Cách đây ít năm, ngày "cao điểm" có hơn 400 người đến khám bệnh, khoảng 900 người nằm điều trị đã thấy vất vả, rối bận, một vài bộ phận đã kêu "quá tải". Nay mỗi ngày bệnh viện khám cho hơn 1000 người, điều trị thường xuyên 1.200 đến 1.300 bệnh nhân, nhưng “guồng máy” vẫn chạy đều, nền nếp, trật tự...
- Một thời và ngay cả hiện nay, "cơ chế thị trường" vẫn là vấn đề "nhạy cảm" ở các bệnh viện?- Tôi mạnh dạn "vào đề". Giám đốc An cũng không ngần ngại:
- Bệnh viên nào cũng đều trong "guồng máy xã hội", cũng đều bị "bão thị trường". Các bệnh viện quân đội, trong đó có Bệnh viện 103 thực hiện Chương trình quân-dân y kết hợp, chăm sóc sức khỏe bộ đội, nhân dân, cũng không “tách rời” bối cảnh chung đó... Vấn đề là làm thế nào hạn chế tối đa bất cập, phiền hà, thúc đẩy những mặt mạnh, nhân lên nhiều cái tốt ...
 |
| Các thầy thuốc Bệnh viện 103 khám chữa bệnh cho bà con dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La. Ảnh: Bản Thắng. |
Tôi có cảm giác như anh An dùng từ hơi "mạnh" khi đề cập đến "bão thị trường", nhưng ngẫm lại cũng không sai. Một thời, các khoa, ban... của nhiều bệnh viện "đua nhau" làm dịch vụ; thầy thuốc "liên kết" với các hãng dược phẩm, "tiếp thị" thuốc để được hưởng "hoa hồng". Rồi tình trạng phong bao, phong bì; một số thầy thuốc "chân ngoài dài hơn chân trong", chểnh mảng công việc chuyên môn ở bệnh viện, nhưng lại nhiệt tình "giới thiệu" bệnh nhân ra phòng khám tư...
Bệnh viện 103 đã "đột phá" đổi mới tư duy, cung cách quản lý bệnh viện trên tinh thần thẳng thắn, công khai, tất cả vì người bệnh, vì học viên và sự phát triển, đi lên của bệnh viện... Và đổi mới bằng ý chí, chứ không chỉ là các chỉ thị, nghị quyết, mệnh lệnh hành chính đơn thuần.
- Được biết, các bệnh viện dân sự hoạt động theo Nghị định 43, giám đốc được quyền tuyển nhân viên và sa thải nếu vi phạm nặng. Các bệnh viện quân đội không thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 43, vậy cách làm của Bệnh viện 103 ra sao?
- Các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh đều đã có, điều quan trọng là làm thế nào để "tinh thần" đó đi vào cuộc sống, vào lòng người một cách dễ nhớ, dễ hiểu và được mọi người ủng hộ! Đảng ủy, ban giám đốc tổ chức nhiều cuộc họp, thẳng thắn phân tích, "mổ xẻ" những mặt mạnh, điểm yếu và động viên cán bộ, nhân viên, chiến sĩ cùng chung sức, đồng lòng xây dựng bệnh viện.
- Nhưng chắc rằng xóa nếp cũ, “đụng chạm” đến chỗ này, chỗ kia, nhất là đến quyền lợi kinh tế của một số người, một vài bộ phận… hẳn sẽ không đơn giản?
- Chúng tôi không “đao to, búa lớn”, mà đi vào những vấn đề cụ thể, thiết thực. Từ chủ trương của Đảng ủy, Ban giám đốc, toàn bệnh viện dân chủ thảo luận, “tập hợp” được 115 “lỗi” mà cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên có thể mắc phải. Bảng thống kê các “lỗi” được phô-tô gửi về tất cả các phòng, khoa, ban, đơn vị… để mọi người dân chủ thảo luận, đóng góp ý kiến, cuối cùng anh em thống nhất “chốt” lại còn 84 “lỗi” dễ mắc. Các lỗi này được in ấn rõ ràng để cán bộ, nhân viên, chiến sĩ bệnh viện đọc, nhớ và thực hiện. Đây có thể coi là bản “quy ước nội bộ” để mỗi người tự giác tránh lỗi, để xử lý cá nhân vi phạm, trên tinh thần thưởng, phạt nghiêm minh, công khai, dân chủ…
Chuyện đổi mới cung cách phục vụ, giảm phiền hà của bệnh viện đang sôi nổi, thì Thiếu tướng Hoàng Mạnh An đứng dậy bắt tay tôi: "Mình có cuộc hẹn làm việc với các chuyên gia nước bạn. Nhà báo cứ tiếp tục tìm hiểu, tiếp xúc với cán bộ, nhân viên, bệnh nhân... để hiểu hơn về bệnh viện...".
Đồng chí trợ lý chính trị dẫn tôi qua phòng làm việc của Đại tá, Chính ủy bệnh viện Nguyễn Mạnh Sử. Nghe tôi đề cập đến những điều vừa “mắt thấy tai nghe” đồng chí chính ủy "khái quát" ngay từ thực tế Bệnh viện 103:
- Y đức không chỉ là phẩm chất của người thầy thuốc, là tinh thần thái độ phục vụ, hành vi ứng xử… mà còn là vấn đề sống còn, góp phần quyết định “thương hiệu", chữ tín của bệnh viện. Là cơ sở đào tạo của Học viện Quân y, các thầy thuốc Bệnh viện 103 là những người thầy “ba trong một”- thầy thuốc, thầy giáo, nhà nghiên cứu, nên trách nhiệm càng phải cao.
- Và bệnh viện đặt ra những "tiêu chí" cụ thể nào?
- Chúng tôi xác định: Là cơ sở đào tạo thì phải chú trọng tính mô phạm. Bệnh viện phải có “chữ tín” về y đức, y thuật thì người bệnh mới tìm đến. Trong cơ chế thị trường, nơi nào văn hóa bệnh viện kém, thái độ ứng xử, phục vụ và chuyên môn không tốt… thì người bệnh sẽ đến nơi khác. Không có bệnh nhân thì bệnh viện sẽ èo uột, không phát triển được chuyên môn và đời sống, thu nhập của cán bộ, nhân viên cũng sẽ không được cải thiện.
- Để được bình chọn và vinh danh là "Bệnh viện thân thiện vì sức khỏe cộng đồng", điều gì là thành công nổi bật của Bệnh viện 103 những năm qua?
- Đảng ủy, Ban giám đốc bệnh viện mạnh dạn "đột phá" vào những khâu yếu, trong đó, cải cách hành chính là "chìa khóa", bởi thực tế người bệnh đến với các bệnh viện còn gặp không ít phiền toái, từ đăng ký đến khám bệnh, xét nghiệm, thanh toán... Chúng tôi xác định phải đổi mới tư duy: Không phải người bệnh đến bệnh viện, thầy thuốc "cho gì được nấy", mà phải coi người bệnh là đối tượng được phục vụ...
Khoa Khám bệnh là "cánh cửa" và Bệnh viện 103 xác định đổi mới từ đây. Từ 24 y, bác sĩ ở nhiều bộ phận, Ban giám đốc bệnh viện quyết định tăng biên chế của khoa lên 60 người; sắp xếp lại quy trình, tạo "dây chuyền" khép kín, ứng dụng công nghệ thông tin vào phục vụ, bảo đảm trật tự, văn minh, hạn chế thấp nhất tình trạng lộn xộn, mất trật tự, chen ngang. Gần đây, lượng bệnh nhân đến khám bệnh có ngày tăng hơn gấp đôi so với mấy năm trước, nhưng vẫn được phục vụ nhanh chóng, tận tình. Kết quả xét nghiệm trước đây thường cuối mỗi buổi, cuối ngày, thậm chí hôm sau người bệnh mới nhận được. Từ khi đổi mới "công đoạn" này, ứng dụng trang thiết bị mới, các xét nghiệm sinh hóa rút xuống dưới một giờ; mỗi ngày bệnh viện trả kết quả xét nghiệm 5- 6 lần, giảm tối đa thời gian chờ đợi...
Vững tin đi tới
Để chống tiêu cực, giảm phiền hà, Ban giám đốc bệnh viện không chỉ ban hành "những điều cấm", không chỉ giáo huấn, họp hành, kiểm thảo... mà xác định phải chăm lo đời sống cán bộ, nhân viên, chiến sĩ... Cách làm cũng đổi mới mạnh mẽ: Không để các khoa, ban "trăm hoa đua nở" các dịch vụ, mà phải quản lý về một đầu mối; việc cung ứng, tiếp thị thuốc cũng như một số dịch vụ trong bệnh viện được đấu thầu sòng phẳng, nâng cao chất lượng phục vụ, quy định thưởng-phạt nghiêm minh.
Đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, nhân viên được nâng lên, việc chấp hành nền nếp chế độ tốt hơn, thì các tật xấu cũng dần phải "rơi vãi". Trước đây, mỗi kíp trực, anh chị em còn phải tranh thủ ra chợ mua con cá, mớ rau... về nấu ăn, hoặc đi quán, thì nay cán bộ, nhân viên trực ngày nghỉ được bệnh viện phục vụ xuất ăn miễn phí. Có cơm nóng, canh sốt ở bếp, các y, bác sĩ vừa yên tâm tập trung cho ca trực, giảm thấp nhất những sơ suất về chuyên môn, đồng thời không còn cảnh nhếch nhác "bếp lẻ" tại các khoa, phòng...
Một thời các đối tượng "cò" bệnh viện "tự tung tự tác" trong và ngoài bệnh viện, làm khổ không ít người bệnh và thân nhân của họ. Nào là "cò" xe cấp cứu, xe chở thi hài về quê, "cò" khám bệnh, rồi tình trạng bắt chẹt, ép giá...
Giám đốc Hoàng Mạnh An kể:
- Có những đối tượng "cò" không ngần ngại nói thẳng với tôi:
- Các bác để cho chúng em một ít "đất" làm ăn chứ...".
Tôi trả lời thẳng thừng:
- Tốt nhất các cậu tìm việc khác. Bệnh viện, người bệnh... không phải là "đất" để "cò" kiếm sống!
Cũng không chỉ bằng một câu trả lời khẳng khái như vậy. Bệnh viện chủ yếu "quản" trong hàng rào, còn các đối tượng cò mồi, trộm cắp... thì "thoắt ẩn, thoắt hiện", khi bị đuổi trong viện, lại "dạt" ra ngoài hàng rào. Để giải quyết triệt để, đích thân các đồng chí trong ban giám đốc bệnh viện nhiều lần gặp gỡ, bàn bạc với cấp ủy, chính quyền, công an xã Tân Triều và phường Phúc La, nơi bệnh viện đóng quân, phối hợp bảo vệ an ninh trật tự. Bệnh viện, địa phương cùng "làm mạnh", duy trì tuần tra, bảo vệ thường xuyên, không những giữ vững an ninh trật tự, mà còn nhiều lần bắt quả tang các đối tượng trộm, cướp... bàn giao cho cơ quan công an.
Cùng với “dẹp” các đối tượng cò mồi gây phiền nhiễu, mất trật tự, bệnh viện tổ chức tốt các dịch vụ phục vụ người bệnh. Trung tâm vận chuyển bệnh nhân với các xe cứu thương hiện đại luôn ứng trực 24/24 giờ; bệnh viện còn tổ chức Khoa Khám bệnh theo yêu cầu. Bệnh nhân vào viện điều trị đều được nhà bếp phục vụ xuất ăn với giá cả hợp lý; các bệnh nhân nặng, bệnh hiểm nghèo, bệnh mãn tính… ăn theo chế độ bệnh lý, hỗ trợ đắc lực cho việc chữa trị của thầy thuốc. Hơn nữa, nếu bệnh viện không bảo đảm suất ăn, đến bữa, cả nghìn người bệnh, người nhà lỉnh kỉnh túi, bát, cặp lồng… đi mua cơm, cháo, phở, sẽ rất lộn xộn, ảnh hưởng lớn đến nền nếp trật tự vệ sinh trong bệnh viện, nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, lây truyền mầm bệnh… nhất là khi xảy ra các đợt dịch lớn mà bệnh viện phải cấp cứu, thu dung hàng loạt.
Cơ ngơi của Bệnh viện 103 hầu hết xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước. Được sự quan tâm Bộ Quốc phòng, Học viện Quân y và phát huy nội lực các phòng bệnh và điều kiện phục vụ được đầu tư sửa chữa, nâng cấp khang trang, tiện nghi hơn, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh. Tuy nhiên, với quy mô và sự phát triển của bệnh viện những năm gần đây, "chiếc áo" của bệnh viện đã trở nên quá chật. Dự án xây dựng Bệnh viện 103 khang trang, hiện đại đang được triển khai. Tuy nhiên, theo Giám đốc Hoàng Mạnh An: Việc phát triển các kỹ thuật mới thì không chậm trễ, không "đợi" đủ yếu tố. Bệnh viện đang khởi động xây dựng một trung tâm ung bướu lớn, "tầm cỡ" ở phía Bắc; đầu tư các dây chuyền xét nghiệm sinh hóa, huyết học; chú trọng các "mũi nhọn" về nội soi chẩn đoán, phẫu thuật nội soi, can thiệp mạch, phát triển kỹ thuật điều trị ung thư... đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về khám, chữa bệnh.
Kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống bệnh viện và đón nhận danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân lần thứ 2, cán bộ, nhân viên Bệnh viện 103 còn có thêm niềm vui: Cách không xa bệnh viện, dự án khu nhà ở chung cư cao tầng với hàng trăm căn hộ sắp được triển khai xây dựng. Giám đốc Hoàng Mạnh An cho tôi xem mô hình phối cảnh khu nhà ở cao tầng hiện đại với lời giải thích ngắn gọn: "Đó là niềm mong ước bấy lâu, một bước phát triển và là "chất keo" gắn kết lâu dài cán bộ, thầy thuốc, nhân viên với “Viện-trường 103”, với nhiệm vụ chữa bệnh, “trồng người” của những chiến sĩ áo trắng...
Kỳ 1: Những ngày lửa đạn
Kỳ 2: "Sinh ra" lần thứ 2
Kỳ 3: Thầm lặng góp công
Ghi chép của Quân Thủy- Hoàng Hà