QĐND - Tiết thu dịu vợi, giữa nền trời trong xanh hiện lên màu cờ đỏ thắm phấp phới tung bay trên đỉnh núi Ba Vì sừng sững ở thôn Yên Sơn (xã Ba Vì, huyện Ba Vì, TP Hà Nội). Trung tá Tống Văn Thanh, Trưởng phòng Tuyên huấn Binh chủng Thông tin liên lạc (TTLL) chỉ tay về hướng đỉnh núi, mở lời giới thiệu:

- Trước mặt chúng ta là Trạm V65 (Đại đội 8, Tiểu đoàn 88, Lữ đoàn 134)-một tập thể điển hình về tinh thần khắc phục khó khăn, vươn lên làm chủ phương tiện thông tin quân sự, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Nơi đây mây núi hữu tình, khiến bất cứ ai dù chỉ một lần đến cũng sẽ “say” cảnh, “say” người.

Lời giới thiệu đó khiến tâm thế mỗi người càng trở nên háo hức. Thế nhưng từ chân núi Ba Vì lên đến nơi đóng quân của V65-ở độ cao 1.133m so với mặt nước biển là cả chặng đường đầy thử thách với những ai được nếm trải lần đầu. Chúng tôi phải ì ạch xe gắn máy hơn 14km đường rừng gập ghềnh, trải dài qua những sườn núi uốn lượn, rồi "đánh bộ" thêm 375 bậc thang đá cheo leo để lên đỉnh núi. Mãi đến khi những bước chân trở nên mệt mỏi, khó nhọc; hình ảnh một góc thủ đô Hà Nội được thu gọn vào tầm mắt; đến khi cơn gió lạnh sém vào thịt da, khiến con người ta cảm giác rõ ràng về sự chới với ở chốn lưng chừng trời thì một giọng nói reo lên sung sướng:

- V65 đây rồi các anh ơi!

Thật đúng như lời giới thiệu của anh Thanh, nơi đây mây-núi quấn lấy nhau, mây nép mình vào vách núi và vây bọc lấy “mái nhà” nằm vắt vẻo trên đỉnh cao của dãy núi Ba Vì. Thật ấn tượng, doanh trại V65 tuy bé nhỏ nhưng rất sạch sẽ, khang trang, bắt mắt. Xung quanh khuôn viên là những luống rau xanh mướt, điểm tô sắc hoa rực rỡ. Phía trong phòng khách, bộ đội chuẩn bị một bình hoa đẹp đặt trên bàn khách, hương thơm ngan ngát. Chính giữa, phía trên bức tường phòng khách là dòng chữ được cắt thủ công nhưng rất khéo léo: “Thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Bộ đội TTLL (9-9-1945 / 9-9-2015)"...

Học viên Trường Sĩ quan Thông tin tham gia cuộc thi Robocon. Ảnh: NGUYỄN SÔNG TRÀ.

Hình như “nhà vắng chủ” nên không gian càng trở nên bình yên đến lạ. Sau một lúc kiếm tìm mới nghe được lời ca từ đâu đó vọng lại... Bước chầm chậm về hướng đó, càng gần càng nghe rõ hơn ca từ: Mọi người đều gọi tôi là anh lính quân bưu vui tính nhất trên đời.../ Bởi vì họ bảo tôi là anh lính quân bưu hay hát ấy hay cười.../ Tôi cười vì lòng tôi vui, tôi ca vì tôi chiến thắng... Thì ra đó là chất giọng của Trung tá QNCN Phạm Phi Quang, Trạm trưởng Trạm V65. Người trạm trưởng đang chọn cho mình vị trí làm việc khá lý tưởng. Anh tựa lưng vào gốc cổ thụ và đang sửa chữa hay nghiên cứu một thiết bị gì đó, nhưng miệng vẫn cất cao ca khúc “Anh quân bưu vui tính”. Anh Quang “say sưa” đến độ không nhận ra vị khách đến thăm đang hiện hữu trước mặt chỉ cách vài bước chân, thành thử, tôi chủ động cất lời hát cùng như một lời chào gia chủ:

- Da dá a da dà dà... Tôi cười vì lòng tôi vui, tôi ca vì tôi chiến thắng. Chẳng biết đồng chí trạm trưởng có chuyện gì vui mà yêu đời quá vậy ta?

Anh Quang giật mình trước câu chào pha chút đùa vui ấy, rồi đứng dậy nhanh nhẹn bắt tay chào hỏi mọi người, trước khi chủ ý quay mặt về phía tôi:

- Không vui làm sao được, bởi lẽ “ta là người chiến thắng” mà!

Chúng tôi hiểu ý anh Quang định nói gì. Bởi, trước lúc đến thăm đơn vị, mọi người đã được nghe kể nhiều về thành tích, thắng lợi của V65 trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Trạm V65 hoạt động trong điều kiện ngổn ngang gian khó, thiếu thốn. Nước sinh hoạt phải chờ “ông trời” ban phát. Tức là trời có mưa thì mới có nước để tích trữ, dùng dần. Còn thực phẩm thì thường mua một lần cho cả tuần, trừ rau xanh là có thể “tự cấp, tự túc”... Ấy vậy mà nhiều năm qua, V65 liên tục được nhận Giấy khen, Bằng khen của chỉ huy Lữ đoàn 134 và Binh chủng TTLL. Như vậy, niềm vui của anh Quang quả là có cơ sở.

Câu chuyện giữa chúng tôi càng trở nên thú vị hơn khi biết rằng, dù đóng quân xa đơn vị nhưng Trạm V65 vẫn duy trì nghiêm túc, chặt chẽ mọi chế độ nền nếp, nhất là chế độ trực bảo đảm thông tin; duy trì hiệu quả việc tự học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý, khai thác, sử dụng phương tiện trang bị thông tin hiện đại để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị.

Câu chuyện ở Trạm V65 khiến chúng tôi liên tưởng đến những chiến sĩ thông tin ở Trạm QC10 (Đại đội 6, Tiểu đoàn 2, Lữ đoàn 132). Những năm gần đây, đơn vị được cấp trên trang bị nhiều phương tiện thông tin hiện đại. Thế nhưng câu chuyện “máy mới, người cũ” lại trở thành bài toán hóc búa với cấp ủy, chỉ huy trạm. Ở mảnh đất Đông Giang (Quảng Nam) vốn bao đời khốn khó, trình độ dân trí thấp nên việc “học ở dân”, học ở cán bộ địa phương về lĩnh vực công nghệ thông tin quả là điều không thể. Hơn nữa, đơn vị quân số ít, yêu cầu nhiệm vụ cao nên việc gửi cán bộ, nhân viên đi đào tạo, bồi dưỡng trình độ làm chủ với từng loại phương tiện mới càng là điều không tưởng. Thấy được cái khó đó, Thượng úy Trần Ngọc Hà, Trạm trưởng Trạm QC10 đã chủ động tổ chức các lớp học ngay tại đơn vị do chính anh lên lớp. Rồi anh hướng dẫn mọi người tự học trên internet và các tiện ích của thiết bị viễn thông. Nhất là việc anh chủ động tìm kiếm, sưu tầm tài liệu ở các đơn vị bạn, mang về nghiên cứu, trao đổi, chia sẻ tri thức mới, kinh nghiệm hay để cùng đồng đội thực hiện tốt phương châm “người trước, súng sau” ở đơn vị.

Thiếu tướng Vũ Anh Văn, Tư lệnh Binh chủng TTLL cũng đã từng đôi lần chia sẻ với chúng tôi: Trong toàn Binh chủng TTLL có đến hàng trăm tổ, trạm thông tin nhỏ lẻ. Mỗi trạm đóng quân ở một địa bàn-thường là ở những nơi heo hút, hẻo lánh, khó khăn về giao thông và điều kiện cơ sở vật chất... nên chi phối rất lớn đến công tác bồi dưỡng, đào tạo cán bộ. Đó là lý do Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng TTLL phát động phong trào “Binh chủng tự học”, “Binh chủng điện tử”. Chỉ khi mỗi cán bộ, chiến sĩ tự giác học tập, thì sức mạnh nội sinh-sức mạnh tri thức mới được khai phá, phát huy đầy đủ nhất.

Thật đúng như nhận định của đồng chí Tư lệnh Binh chủng, từ phong trào tự học và bắt đầu từ việc tự học, mỗi trạm thông tin đã nối dài thêm cánh sóng liên lạc, được ví như “người khổng lồ” đang dang rộng cánh tay, kết nối mạch sóng với những “người khổng lồ” khác, tạo nên dòng thông tin xuyên suốt trải dài, trải rộng, phủ kín mọi miền Tổ quốc, vươn lên biên cương, tỏa ra biển lớn...

Việc tự học đã trở thành “thương hiệu” và “nổi tiếng” gần xa có lẽ là câu chuyện của Thiếu tá QNCN Ninh Thị Nguyệt, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật, Lữ đoàn 205. Trong 23 năm quân ngũ, từ một nhân viên kỹ thuật trình độ trung cấp, bằng tự học, chị đã phấn đấu không ngừng trở thành người cán bộ kỹ thuật giỏi, là “chuyên gia” hàng đầu về tổng đài Alcatel không chỉ ở đơn vị. Không những vậy, chị còn có khả năng “đọc thông viết thạo” ngoại ngữ, trở thành “cô giáo” của hàng trăm cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị. Hay câu chuyện về những “bóng hồng” trong Câu lạc bộ bóng chuyền nữ TTLL. Những nữ quân nhân này không chỉ nỗ lực luyện tập chuyên môn, xây dựng câu lạc bộ trở thành đội bóng chuyền nữ số 1 Việt Nam, mà còn luôn chủ động tự học, tự nâng cao trình độ toàn diện. Với phương thức vừa thi đấu, vừa tranh thủ thời gian học tập, đến nay, 100% huấn luyện viên của đội đã tốt nghiệp đại học; trong số các vận động viên tuyến 1 có 1/3 đã tốt nghiệp đại học, 5 vận động viên đang theo học đại học...

Vậy đó, đâu đâu trên mọi miền Tổ quốc, từ biên cương xa xôi đến những con tàu, hòn đảo tiền tiêu, cũng thật dễ dàng để cảm nhận được vóc dáng mới của người chiến sĩ thông tin hôm nay. Đó là những chủ nhân của hệ thống TTLL quân sự ngang tầm với trình độ công nghệ trong khu vực; làm chủ nhiều trang bị tương đương với trình độ công nghệ các nước tiên tiến trên thế giới. Đó là những chủ thể với tinh thần cầu tiến, bằng tâm thế hân hoan và quyết tâm to lớn đang “chung sức đồng lòng” theo phương châm “Học, học nữa, học mãi”. Chính họ đã góp phần làm nên những chuyện kỳ vĩ, lập nên những chiến công mới, viết tiếp truyền thống của binh chủng ra đời đầu tiên trong quân đội-binh chủng hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.

Có lẽ, cảm nhận được nhịp điệu sinh sôi ấy mà Đại tá Trần Minh Tâm, Chủ nhiệm Chính trị Binh chủng TTLL đã tâm huyết chia sẻ: Việc học ở Binh chủng TTLL được khởi phát từ những chủ trương của Đảng ủy Binh chủng, bắt đầu từ mệnh lệnh hành động của những con tim khát khao cống hiến; được hiện thực hóa bởi mồ hôi, công sức của từng cán bộ, chiến sĩ, rồi lan tỏa như những mạch ngầm, kết thành dòng suối, tuôn chảy về sông, hòa vào biển lớn... Và ngay trên mặt đại dương bao la, những đợt sóng tri thức vẫn luôn nâng niu con sóng thông tin dào dạt, lan xa. Như thể, tiếng sóng thông tin đang vui cùng nhịp điệu phát triển, trưởng thành của Bộ đội Thông tin!

Thiếu tướng Ngô Kim Đồng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Binh chủng TTLL, cũng nhất trí với chia sẻ đó, nhưng chủ ý đưa ra chính kiến về cách nhìn nhận vấn đề. Đồng chí Chính ủy Binh chủng cho rằng, cần phải nhìn ra xa hơn, rộng hơn. Bộ đội Thông tin hôm nay không chỉ phác dáng hình hài của những con người chiếm lĩnh công nghệ thông tin hiện đại, mà họ còn là những quân nhân hết đỗi yêu thương, đùm bọc, gắn bó máu thịt với nhân dân; hết lòng cống hiến, phụng sự Tổ quốc, đồng bào trên các mặt trận, lĩnh vực công tác. Đã có hàng nghìn tấm gương sáng về năng lực, đạo đức lối sống được tôn vinh, khen ngợi ở các cấp; đã có hàng trăm tên tuổi cán bộ, chiến sĩ được người dân khắc tạc công lao. Đó là những chiến sĩ thông tin bám tàu, mang cánh sóng ra biển lớn, bảo đảm thông tin phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Đó là những quân nhân dầm mình trong mưa gió, bão tố để cứu giúp người dân ra khỏi vùng mưa bão đe dọa đến tính mạng, tài sản; những chiến sĩ cánh sóng thực hiện “Tổ trạm 4 tốt”, ngày đêm bám bản, bám đường biên, giữ vững an ninh vùng biên, dạy các em nhỏ cái chữ, giúp đồng bào thoát khỏi những tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan… Đó là những cán bộ trí thức ở nhà trường, trung tâm nghiên cứu vươn lên chiếm lĩnh đỉnh cao khoa học công nghệ, tạo ra những sản phẩm thông tin có chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Vậy đó, một bận chủ tâm nhìn hình ảnh người chiến sĩ thông tin theo lăng kính của riêng mình, khiến lòng tôi càng thêm tâm huyết và thấm thía với nhận xét của Trung tướng Phạm Hồng Cư, nguyên Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị-một vị tướng dạn dày trận mạc, từng đi qua hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm nói về Bộ đội Thông tin:

- Sẽ không quá lời khi khẳng định: Chính họ-những cán bộ, chiến sĩ thông tin, qua bao thế hệ đã tạo ra những mạch ngầm, đan thành sợi dây liên kết vững bền, kết nối tình đồng chí, đồng bào không chỉ bằng tín hiệu thông tin mà còn bằng chính “tín hiệu” và thông điệp về tình yêu Tổ quốc.

Bút ký của NGUYỄN TẤN TUÂN