QĐND - Hoạt động buôn bán, vận chuyển ma túy qua biên giới Mộc Châu (Sơn La) vào nội địa Việt Nam nhiều năm qua luôn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng tới an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (TTATXH) trong cộng đồng dân cư. Tuy nhiên, sau hơn một năm vào cuộc quyết liệt của các lực lượng thực hiện Kế hoạch 1048, đến nay tình hình tội phạm ma túy (TPMT) ở khu vực này đã giảm đáng kể.

Các đối tượng và tang vật bị lực lượng thực hiện Kế hoạch 1048 phối hợp cùng Ty An ninh Lào bắt giữ ngày 5-8-2012.

 

Quá khứ buồn...

Già làng Giàng A Đế cùng bà con người Mông ở bản Khò Hồng, xã Chiềng Xuân (Mộc Châu, Sơn La) giờ đây vẫn chưa nguôi nỗi ám ảnh, sợ hãi bởi những tiếng súng nổ ùng oàng, tiếng rì rầm của những toán người lạ mặt với hành tung bí ẩn ngày đêm vượt rừng đi qua bản. Nhưng điều khiến Già làng A Đế đau lòng nhất, đó là chuyện thường xuyên phải làm lễ cúng hồn ma cho những người trẻ tuổi trong bản, những người tuổi đời chỉ mới mười tám, đôi mươi... Bản Khò Hồng chỉ có hơn trăm nóc nhà mà có ngày Già làng A Đế phải cúng hồn ma cho 4-5 người. Hầu như tất cả những người chết trẻ ở bản Khò Hồng đều do bị con ma “ết” (HIV/AIDS) bắt. Già làng A Đế bảo: “Tôi sống đã hơn bảy mươi tuổi mà cũng đâu có biết mặt mũi con ma “ết” nó ra sao, chỉ biết rằng số thanh niên, trai tráng trong bản ngày một ít dần vì bị nó bắt. Sau này được Bộ đội Biên phòng tuyên truyền tôi mới biết, hóa ra tất cả những cái chết của đám thanh niên trong bản lâu nay đều bắt nguồn từ ma túy và hê-rô-in!”. Nỗi buồn của Già làng A Đế cũng là nỗi buồn của nhiều thôn, bản khác ở các xã vùng biên giới của huyện Mộc Châu những năm trước. Chỉ trong vòng 5 năm (2006-2010) ở các xã Chiềng Sơn, Chiềng Xuân, Lóng Luông, Vân Hồ (Mộc Châu) đã có gần 700 người chết vì ma túy.

Khái quát về tình hình TPMT ở Mộc Châu những năm trước đây, ông Hoàng Văn Chất, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Sơn La cho biết: Huyện Mộc Châu có hơn 40km đường biên giới tiếp giáp nước bạn Lào, trên tuyến có cửa khẩu Lóng Sập và hàng trăm đường mòn tiểu ngạch qua lại biên giới. Sinh sống trên địa bàn chủ yếu là người dân tộc Mông, Thái... với nhiều phong tục, tập quán lạc hậu, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, trình độ nhận thức rất hạn chế. Địa bàn ngoại biên đối diện là huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn (Lào), có khoảng cách rất gần với đại bản doanh ma túy nổi tiếng thế giới – vùng “Tam giác vàng”. Do vậy, nơi đây trở thành địa bàn thuận lợi cho các băng nhóm tội phạm hoạt động buôn bán, vận chuyển ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua biên giới Mộc Châu vào Việt Nam. Do có lợi nhuận lớn, TPMT đã thao túng được một số người dân, thậm chí lôi kéo cả một số cán bộ thôn, bản bao che, tiếp tay. Theo đó, tình trạng người dân nghiện ma túy, trộm cắp, mất an ninh trật tự, người chết do HIV/AIDS tăng, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng nghiêm trọng tới kinh tế, chính trị, xã hội, gây mất ổn định trong đời sống cộng đồng dân cư...".

Kế hoạch xóa điểm “nóng”

Trước thực trạng “nóng” về TPMT tại Mộc Châu, ngày 23-11-2011, Cục PCTP ma túy BĐBP và Cục Cảnh sát PCTP ma túy (C47), Tổng cục Cảnh sát PCTP (Bộ Công an) đã xây dựng Kế hoạch số 1048 về phối hợp giải quyết tình hình phức tạp về mua bán, vận chuyển ma túy tại địa bàn biên giới huyện Mộc Châu.

Là người chủ trì xây dựng Kế hoạch 1048, Thiếu tướng Nguyễn Sinh Xô, Cục trưởng Cục PCTP ma túy BĐBP cho biết: "Với mục đích nhanh chóng giảm tình hình “nóng” về TPMT ở Mộc Châu, các lực lượng tham gia thực hiện Kế hoạch 1048 đã kết hợp đồng bộ giữa tuyên truyền, vận động làm chuyển biến nhận thức, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền, nhân dân trong đấu tranh PCTPMT với sử dụng các biện pháp nghiệp vụ tấn công mạnh, tạo áp lực răn đe, ngăn chặn hoạt động của loại tội phạm này ở cả hai bên biên giới. Đồng thời đưa các tổ công tác về cắm ở các thôn, bản tiến hành giúp đỡ bà con áp dụng kỹ thuật, thay đổi phương thức sản xuất, xây dựng đề án và vận động các doanh nghiệp cùng chung sức đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như trạm y tế, trường học, đường giao thông... để từng bước giúp bà con xóa đói, giảm nghèo, nâng cao trình độ dân trí...".

Nhờ đó, sau hơn một năm triển khai, công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục cảm hóa... đã tạo được sự chuyển biến khá toàn diện cả về nhận thức, trách nhiệm và hành động trong PCTPMT ở cả địa bàn nội, ngoại biên. Các lực lượng tham gia Kế hoạch đã nhận được 2.028 phiếu tố giác tội phạm của quần chúng nhân dân, trong đó tố giác 699 người nghiện ma túy, 688 người tham gia buôn bán ma túy, 61 người có hành vi bao che TPMT, 222 người tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ trái phép v.v... Bên cạnh đó, các lực lượng công an, biên phòng cũng tăng cường thâm nhập địa bàn, tiến hành trinh sát, điều tra, xác lập và đấu tranh thắng lợi nhiều chuyên án, vụ án, triệt phá nhiều đường dây, tụ điểm hoạt động của các đối tượng TPMT trên địa bàn. Tính từ khi triển khai thực hiện đến hết tháng 10-2012, các đơn vị công an, biên phòng và lực lượng phối hợp đã bắt giữ 158 vụ/248 đối tượng, thu giữ hơn 310 bánh hê-rô-in, 116kg bột hê-rô-in, 15.930 viên ma túy tổng hợp, 5,2kg thuốc phiện, 200kg phụ gia và nhiều tang vật liên quan... Kết quả đó đã tạo ra sự hưởng ứng tích cực của quần chúng nhân dân, huy động được sự vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền đoàn thể. Tình hình TPMT và tệ nạn ma túy đã được kiềm chế, ngăn chặn, an ninh trật tự địa bàn được giữ vững...

Giải pháp chiến lược là xóa đói, giảm nghèo

Mặc dù kết quả đạt được sau hơn một năm triển khai thực hiện Kế hoạch 1048 là rất khả quan, nếu như trước đây mỗi ngày có từ 8-10 vụ vận chuyển ma túy qua địa bàn huyện Mộc Châu, thì nay trung bình 4-5 ngày mới có một vụ. Tuy nhiên, trước sự cám dỗ siêu lợi nhuận của ma túy, vẫn còn nhiều đối tượng tội phạm liều lĩnh, với những thủ đoạn tinh vi sẵn sàng chống trả quyết liệt các lực lượng chức năng. Để công tác đấu tranh PCTPMT tiếp tục duy trì có hiệu quả lâu dài trên tuyến biên giới Mộc Châu, Thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, Phó tư lệnh BĐBP cho biết: "Bộ tư lệnh BĐBP tiếp tục thành lập thêm các tổ công tác địa bàn tại các xã biên giới của huyện Mộc Châu, tập trung giúp bà con xây dựng cơ sở hạ tầng, cải tiến phương pháp lao động sản xuất, góp phần xóa đói, giảm nghèo...". Theo Thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, đó mới là giải pháp chiến lược, căn cơ để đẩy lùi TPMT. Tuy nhiên, để bà con có thể tự chủ trong đời sống kinh tế, không bị mua chuộc bởi những cám dỗ của TPMT là nhiệm vụ khá nặng nề, cần có sự phối hợp đồng bộ của các lực lượng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò của cấp ủy, chính quyền cơ sở.

Bài và ảnh: Mai Chu Anh