QĐND - Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 406/CT-TTg về việc cấm sản xuất, buôn bán và đốt pháo nổ; các cấp, ngành, chính quyền địa phương đã chỉ đạo, triển khai khá quyết liệt, nhưng trong những ngày Tết Nguyên đán Quý Tỵ, tại nhiều địa phương trong cả nước, nhất là ở địa bàn nông thôn, nhiều nơi xác pháo vẫn “đỏ” đường. Cùng với tình trạng tàng trữ, sử dụng trái phép pháo các loại là những vụ tai nạn thương tâm. Không ít gia đình phải đón Xuân trong bệnh viện vì… pháo.

Pháo lậu vẫn tuồn vào nội địa

Trước Tết, Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về TTATXH thành lập 16 tổ công tác tiến hành kiểm tra, đôn đốc các đơn vị cấp đồn, trạm, xã, phường, huyện, thị xã, thành phố trọng điểm của các địa phương. Các tổ công tác triển khai kế hoạch chuyên đề về pháo, các biện pháp phòng, chống sản xuất, buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo. Trong những ngày đầu năm 2013, qua tuần tra kiểm soát, Công an tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện, xử lý 4 vụ, bắt 5 đối tượng vận chuyển trái phép pháo và ma túy, thu giữ 86kg pháo các loại và một gói ma túy tổng hợp. Tại Lào Cai, Công an huyện Bảo Thắng thu giữ tại nhà 3 đối tượng (có quan hệ gia đình) buôn bán, tàng trữ 848kg pháo các loại. Công an huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam bắt giữ hai đối tượng vận chuyển trên xe tắc-xi 137kg pháo các loại. Công an huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng bắt giữ một đối tượng tàng trữ 135kg pháo…

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Đỗ Đình Hào, Phó giám đốc Công an tỉnh Thái Bình cho biết: “Các đơn vị nghiệp vụ, công an các huyện, thành phố trong tỉnh tăng cường rà soát, theo dõi các đối tượng lái xe đường dài, đi làm ăn xa và có tiềm ẩn vi phạm về pháo. Lực lượng CSGT tăng cường tuần tra, kiểm soát trên cả đường bộ, đường thủy; theo dõi hoạt động các bến bãi tự phát, các chòi nuôi hải sản ven biển, kịp thời xử lý các vụ vận chuyển pháo lậu”. Đến nay, Công an tỉnh Thái Bình đã bắt giữ hơn 610 vụ, với 826 đối tượng sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng pháo; thu hơn 3.837kg pháo, 107kg thuốc pháo và hàng nghìn ki-lô-gam pháo thành phẩm. Để răn đe các đối tượng vi phạm, cơ quan chức năng đã khởi tố hơn 100 bị can về các tội mua bán, tàng trữ và sử dụng pháo trái phép, xử lý hành chính 539 đối tượng, cảnh cáo gần 100 đối tượng vi phạm…

Công an huyện Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh bắt vụ vận chuyển hơn 3 tấn pháo trước Tết Nguyên đán Quý Tỵ.

Tuy nhiên, trước Tết, chúng tôi đã “nhập vai” người có nhu cầu mua pháo để tìm hiểu đường đi, phương thức mua những quả pháo hoa, pháo cây. Nơi đầu tiên chúng tôi đến là các phố Hàng Mã, Hàng Khoai và khu vực chợ Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Nếu không được anh bạn thân dặn dò kỹ thì tôi cũng khó tiếp cận được với những người bán pháo. Len vào những cửa hàng bán các loại đồ chơi, hàng mã được bày bán buổi tối, tôi rỉ tai một chị bán hàng trạc tuổi 40: “Chị có pháo bán không?”. Sau ánh mắt nghi vấn, dò xét, lát sau chị ra tín hiệu để tôi đi vào phía trong quầy bán đồ hàng mã, hàng lưu niệm. Kéo trong gầm quầy hàng một túi ni-lon nhỏ màu đen, chị T nói: “Tôi chỉ còn 8 quả pháo quay, nếu chú mua tôi để cho với giá 20.000 đồng/quả”.

Có thể thấy, ngay ở trung tâm thành phố lớn như Hà Nội, việc mua pháo không khó, vì vậy tình trạng tàng trữ, đốt pháo trái phép trong những ngày qua là “hệ quả tất yếu”. Đây cũng là lỗ hổng trong công tác quản lý của lực lượng chức năng, chính quyền địa phương, khiến tình trạng đốt pháo và các vi phạm về pháo diễn ra khá ngang nhiên và phổ biến tại một số địa phương trong dịp Tết Nguyên đán Quý Tỵ.

Xác pháo đỏ đường và những tai họa…

Theo phản ánh của quần chúng nhân dân ở một số địa phương thuộc tỉnh Hải Dương như huyện Kinh Môn, Tứ Kỳ, Chí Linh và Ninh Giang, sau khi tình trạng đốt pháo diễn ra lẻ tẻ từ tối 29 Tết, bắt đầu từ khoảng 23 giờ 30 phút đêm Giao thừa Tết Quý Tỵ, tiếng pháo nổ bắt đầu rộ lên và kéo dài cho đến tận sau Giao thừa. Đến sáng sớm ngày Mồng Một Tết, dọc Quốc lộ 5 từ xã Cộng Hòa đến xã Kim Lương (huyện Kim Thành) và nhiều địa phương khác trong tỉnh đều có rất nhiều xác pháo đỏ ven đường trước cửa nhà các hộ dân.

Từ 22 giờ ngày 29 đến trưa Mồng Một Tết, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương đã tiếp nhận 5 trường hợp bị tai nạn do pháo nổ, nghiêm trọng nhất là trường hợp anh Nguyễn Quang Chỉnh (29 tuổi, ở thôn Mạc Thủ, xã Liên Mạc, huyện Thanh Hà) phải phẫu thuật do chấn thương ngực, tràn máu màng phổi, dập nát bàn tay trái, phải cắt bỏ các ngón tay.

Có mặt tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa đêm Mồng Ba Tết Quý Tỵ, chúng tôi chứng kiến cảnh tượng thương tâm khi nhiều người, già có, trẻ có phải đón Tết trên giường bệnh; nhiều ca bỏng, chấn thương nặng nguyên nhân do pháo nổ.

Ở một số thành phố lớn như Hải Phòng, Nam Định… theo ghi nhận từ quần chúng nhân dân thì người dân ở đây không chỉ đốt pháo sáng mà cả các loại pháo nổ. Qua tìm hiểu thực tế, chúng tôi thấy, không khó để tìm mua được các loại pháo, chỉ cần bỏ ra vài trăm nghìn, đến hơn một triệu đồng đã có thể mua được từ  4 đến 5 quả pháo hoa, pháo nổ khác nhau. Bên cạnh đó, một bộ phận không nhỏ thanh niên, giới trẻ trên địa bàn đi làm ăn xa, tìm cách “vận chuyển” pháo về quê. Tại thành phố Hải Phòng, tai nạn do đốt pháo đã gây thương tích cho khá nhiều trẻ em. 

Bài và ảnh: TUẤN NAM – CHU ANH