Người thầy thuốc trọn đời gắn bó với giáo dục y khoa nước nhà

Cách Hà Nội khoảng 1.490km, chúng tôi có dịp tới thăm Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng (TP Đà Lạt) nằm trên cao nguyên Lâm Viên – Di Linh với độ cao 1.500 mét so với mực nước biển, đây là cao nguyên cao nhất của Tây Nguyên.

Tiếp đón chúng tôi là Thầy thuốc Ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng. Thầy được biết đến là một nhà giáo, nhà khoa học bản lĩnh và trí tuệ khi khước từ mọi cơ hội ở châu Âu để quay về đóng góp cho quê hương Lâm Đồng vốn còn nhiều khó khăn, hạn chế trong việc giáo dục y khoa, khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân địa phương.

Bền bỉ trau dồi tri thức y khoa trong và ngoài nước

Năm 1991, tốt nghiệp Bác sĩ Đa khoa, Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, bác sĩ Dương Quý Sỹ tiếp tục theo học hệ Bác sĩ Sơ bộ chuyên ngành nội khoa (năm 1992), tốt nghiệp Bác sĩ chuyên khoa 1 Nội khoa (năm 1995), tốt nghiệp Thạc sĩ Y khoa (năm 1999) đến năm 1993 ông về công tác tại Trường Trung học Y tế Lâm Đồng (nay là Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng).

Thầy thuốc Ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ (sinh 1967) hiện là Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển Nhân lực Việt Nam Nhiệm kỳ 2022 - 2026. (Ảnh: Hồng Phúc)

Thay vì chọn môi trường làm việc tốt ở thành phố lớn nhất của cả nước lúc bấy giờ là TP Hồ Chí Minh, bác sĩ trẻ Dương Quý Sỹ lại khăn gói trở lại quê hương Lâm Đồng, giảng dạy tại trường Trung học Y tế Lâm Đồng. 

“Lâm Đồng vào những thập niên 1990 là vùng núi nghèo, nhân lực y tế địa phương còn thiếu, điều kiện sinh hoạt, làm việc của cán bộ y tế làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân còn rất nhiều khó khăn. Nhưng tôi mong muốn bản thân mình có thể đóng góp được một điều gì đó cho bà con trên quê hương mình sinh ra và lớn lên”, thầy Sỹ tâm sự. 

Không bao giờ bằng lòng với những kiến thức thực tại mà vẫn mong muốn nâng cao kiến thức, trau dồi năng lực chuyên môn luôn là động lực thôi thúc thầy tiếp tục con đường học tập. Sau một năm công tác, đủ điều kiện về thời hạn, thầy trở lại Trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh theo học chuyên khoa I và sau này ông tiếp tục đậu thủ khoa đầu vào và lấy bằng thạc sĩ nội khoa cũng chính ở tại ngôi trường đại học này. 

Nhận thấy việc tích cực tích lũy kiến thức qua các khóa học sau đại học trong nước vẫn chưa đủ đáp ứng yêu cầu thực tiễn, thậm chí gặp rất nhiều khó khăn trước nhiều ca bệnh khó nên thầy ấp ủ ước mơ đến với nước Pháp. 

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ đại diện Nhà giáo Giáo dục Nghề nghiệp nhận hoa Chúc mừng của Phó chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân nhân Kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11. (năm 2021/ảnh: Nhân vật cung cấp)

Thầy chia sẻ: “Mong muốn tiếp thu những tiến bộ y học hiện đại của thế giới để đưa về nước phục vụ cho người bệnh Việt Nam. Năm 1996, tôi may mắn thi đậu thủ khoa kỳ thi kết thúc chương trình đào tạo chuyên ngành hô hấp của Hội Phổi Pháp - Việt tổ chức tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch – TP Hồ Chí Minh (giai đoạn 1993-1995), và được chọn sang Pháp tu nghiệp và lấy bằng chuyên khoa hô hấp tại Trung tâm Bệnh phổi Chevilly Larue (1996)”.

Năm 2001, thầy Sỹ tiếp tục đậu thủ khoa khóa tuyển bác sĩ nội trú sang Pháp làm việc tại Khoa bệnh Hô hấp, Bệnh viện Haut-Lévee. Sau đó lấy tiếp bằng sau đại học và thạc sĩ khoa học về bệnh hô hấp, các kỹ thuật thăm dò chức năng hô hấp, giấc ngủ của Đại học Victor Segalen Bordeaux, Đại học Paris VI, Paris XII - Pháp.

Vừa làm bác sĩ chuyên khoa phổi của Bệnh viện Cochin (Đại học Paris V – Paris Descartes), thầy Sỹ lại làm giảng viên kiêm nhiệm của Đại học Y khoa Paris Descarter và các trường đại học y khoa, các bệnh viện uy tín của nước Pháp.  

Sau hơn 10 năm làm việc, học tập và nghiên cứu miệt mài ở phương trời Tây, năm 2009, bác sĩ Dương Quý Sỹ đã bảo vệ xuất sắc luận án Tiến sĩ khoa học tại Đại học Paris Descartes và Paris Est, trở thành bác sĩ đầu tiên của Việt Nam tốt nghiệp tiến sĩ khoa học tại Pháp trong lĩnh vực bệnh học hô hấp. 

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ được là một trong 20 Đảng viên tiêu biểu tham gia phòng chống dịch Covid-19 được biểu dương trong Chương trình Mãi mãi Niềm tin theo Đảng do Tạp Chí Cộng Sản tổ chức (Hà Nội, tháng 1-2022).(Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Thật hiếm có bác sĩ, nhà khoa học Việt Nam bền bỉ đầu tư công sức, trí tuệ hàng đầu về chuyên môn như thầy Dương Quý Sỹ. “Thời gian học và thực hành chuyên môn ngay tại kinh đô ánh sáng của châu Âu, cái được lớn nhất của tôi là nâng tầm năng lực chẩn đoán và ứng dụng kiến thức chuyên ngành vào điều trị các ca bệnh thực tế, đặc biệt là làm chủ được các phương tiện chẩn đoán hiện đại và để vươn lên tiếp cận nền y khoa hiện đại của thế giới”, thầy Sỹ nói. 

Trong làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4, bằng kiến thức y khoa của mình thầy Dương Quý Sỹ đã trực tiếp chữa trị, cứu sống những bệnh nhân bị Covid-19 nguy kịch. Có những bệnh nhân là trẻ em và người lớn mắc Covid-19 nặng – nguy kịch, đó là thể hiếm gặp, thông qua phương pháp lọc máu thay huyết tương đã cứu sống họ khỏi bờ vực cửa tử.

Chung sức cùng đội ngũ cán bộ y tế trên cả nước giúp tỉnh Bình Dương đẩy lùi và khống chế dịch bệnh và giảm tỷ lệ tử vong bệnh nhân Covid-19 nặng – nguy kịch, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ đã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen đột xuất. 

Người góp thêm nhiều viên gạch lát đường cho nền y khoa nước nhà 

Quay trở lại về trường cũ, thầy Sỹ có điều kiện để thực hiện ý định ban đầu là thổi luồng gió mới vào công tác đào tạo nghề y, vận dụng tiến bộ công nghệ vào thực tiễn chuyên môn. Thầy Sỹ được ví như người đóng góp thêm nhiều viên gạch lát đường cho nền y khoa nước nhà vươn lên tiếp cận với tầm vóc khu vực và thế giới.

Thầy Sỹ cho rằng: “Nếu có năng lực, cách làm việc thích hợp và mong muốn cống hiến thì ở đâu cũng có thể phát huy được khả năng làm việc và vai trò của mình trong chuyên môn. Không có môi trường làm việc nào tuyệt đối lý tưởng, tuyệt đối tốt cả, điều quan trọng là phải biết tạo ra nó”. 

Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã và đang được ứng dụng vào thực tế đạt hiệu quả rất cao thông qua các công bố quốc tế, sáng kiến cấp tỉnh, đề tài khoa học công nghệ cấp tỉnh (quy trình sản xuất trà túi lọc lá húng chanh), công bố sở hữu trí tuệ quốc gia. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Trước hết, thầy dành tâm lực cho lãnh đạo thực hiện xây dựng Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng trở thành trường học thông minh, trung tâm đào tạo nghề chất lượng cao, trung tâm nghiên cứu y sinh học, xây dựng trung tâm mô phỏng đào tạo và khảo thí nghề khu vực.

Tập trung cải tạo, xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật, công nghệ 4.0, năng lực ngoại ngữ (100% các giảng viên và chuyên viên đều đã có bằng 2 cử nhân Anh văn hoặc chuẩn bị nhận bằng trong năm 2022) làm khâu đột phá cho triển khai, thực hiện tốt các chương trình nâng cao chất lượng dạy và học, đào tạo chương trình nghề y tế tiên tiến, chuẩn bị cho việc triển khai chương trình đào tạo song ngữ Anh – Việt. 

Tất cả các môn học của các ngành đào tạo tại Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đều có giáo trình đổi mới theo chuẩn đầu ra và theo phương pháp dạy – học tích hợp. Học sinh – sinh viên được miễn phí toàn bộ các điều kiện ăn ở, học lại – thi lại và cấp phát đồng phục và các phương tiện học tập. Vì theo thầy, môi trường học tập tốt mới tạo ra được động lực và cảm hứng học tập cho cả sinh viên và giảng viên. 

Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng tiếp nhận sinh viên y khoa Đại học Y khoa Penn State sang thực tập tại các cơ sở y tế địa phương hàng năm.(Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng trong nhiều năm đã được vinh danh và nhận cúp vàng “Đơn vị giáo dục tiêu biểu theo chuẩn Đạo đức toàn cầu của UNESCO” và “Top 100 đơn vị Giáo dục tiêu biểu châu Á”.

Trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, thầy Sỹ là người đã triển khai thực hiện mô hình xã hội học tập – đơn vị học tập, văn hóa đọc sách, rèn luyện thể chất, thông qua mô hình đọc sách tập trung mỗi ngày vào cuối giờ làm việc, tập thể dục giữa giờ và phổ cập võ cổ truyền trong sinh viên và cán bộ viên chức Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng từ hơn 5 năm qua.

Ông cũng đã thúc đẩy hoạt động hợp tác đào tạo, nghiên cứu về chăm sóc người bệnh, nghiên cứu khoa học ở mức độ quốc gia – khu vực, quốc tế nhằm trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu khoa học, quản lý giáo dục, chuyên môn trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa.

Triển khai sử dụng các phần mềm tương tác bằng ngoại ngữ để nâng cao năng lực giao tiếp bằng ngoại ngữ cho giảng viên, sinh viên; thực hiện việc đọc báo Đảng và Tạp chí Cộng sản để trả lời các câu hỏi trực tiếp vận dụng vào thực tiễn bằng tiếng Anh vào các buổi sinh hoạt chính trị sáng thứ hai hàng tuần; biên soạn bộ từ điển 1.000 từ song ngữ Anh – Việt chuyên ngành công tác Đảng; Đảng bộ Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã được vinh danh là “Đảng bộ trong sạch, vững mạnh và tiêu biểu 5 năm liền” (2017-2021). 

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ (thứ 5 từ phải sang trái) được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm là Ủy viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực Nhiệm kỳ 2022-2026 (Hà Nội, ngày 11-5-2022). (Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Nhờ đó, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã không ngừng lớn mạnh, đào tạo được nhiều cán bộ y tế có chất lượng “vừa hồng vừa chuyên”. Đặc biệt từ năm 2016, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng đã được Đại học Y khoa Penn State – một trong những trường đại học lớn hàng đầu của Mỹ chọn là một trong 5 trường trên thế giới để trao đổi sinh viên và giảng viên y khoa toàn cầu – điều chưa có tiền lệ đối với một trường cao đẳng nghề của Việt Nam và thậm chí ở cấp độ đại học.      

Được sáng lập và trực tiếp dẫn dắt của thầy Dương Quý Sỹ, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng là trường cao đẳng nghề duy nhất thành lập được “Trung tâm Nghiên cứu Y sinh học” do Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng cấp phép hoạt động từ năm 2014, tiếp theo là thành lập “Trung tâm Phát triển nguồn lực”. 

Bên cạnh những đóng góp thiết thực và to lớn cho địa phương, sự nghiệp y tế và sự nghiệp giáo dục đào tạo, thầy Dương Quý Sỹ cũng là giảng viên cơ hữu đầu tiên của hệ thống trường cao đẳng và kiêm nhiệm trường đại học đủ điều kiện được Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước phong hàm Phó giáo sư với số điểm khoa học rất cao (28 điểm) vào năm 2013. Hơn 3 thập niên tận tâm, tận lực cống hiến trong lĩnh vực y học – khoa học cơ bản, giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học, y học giấc ngủ, thầy Dương Quý Sỹ đã thực hiện được hơn 130 công trình nghiên cứu khoa học đăng trên các tạp chí y học quốc tế và hơn 70 công trình nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y học Việt Nam, 4 công bố sở hữu trí tuệ Việt Nam.

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, bác sĩ Dương Quý Sỹ còn tham gia rất nhiều “nhiệm vụ” chuyên gia của Việt Nam và quốc tế trong thời gian qua như là Đại sứ của Hội đồng hô hấp châu Âu (ERS) tại Việt Nam. (Ảnh: Hồng Phúc)

Có thể thấy mọi nỗ lực của thầy thuốc, nhà khoa học thầy Dương Quý Sỹ chính là thiết thực kết nối nền Y học thế giới với Y học nước nhà, tạo ra những tương tác và động lực phát triển lợi ích cho đất nước. Thầy đã có công thiết lập được mối quan hệ hợp tác giữa Hội Phổi Pháp - Việt (AFVP) với ngành y tế Lâm Đồng, Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng, Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng và các Bệnh viện tuyến Trung ương cũng như các Trường Đại học trong cả nước.

Phong cách, chí hướng, khát vọng và nỗ lực cống hiến của Thầy thuốc Ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Bác sĩ Dương Quý Sỹ thể hiện nhân cách một nhà khoa học chân chính có tầm nhìn thời đại, bình dị mà thật phi thường, lay động lòng người. 

HỒNG PHÚC