Kỳ 2: Đô thị biển, cuộc hành trình bền vững (tiếp theo và hết)

Phát huy lợi thế kinh tế biển

Đảo Phú Quý có diện tích khá rộng với nét văn hóa đặc trưng và vẻ đẹp hoang sơ ẩn chứa nhiều giá trị, tiềm năng. Những năm gần đây, huyê%3ḅn đảo đã có nhiều thay đổi, diện mạo đô thị biển từng bước được hình thành. Tuy nhiên, lợi thế kinh tế biển vẫn chưa được phát huy hiê%3ḅu quả. Số lượng tàu đánh bắt xa bờ toàn huyện chỉ chiếm 16% so với tổng số tàu của tỉnh Bình Thuâ%3ḅn. Do đó, khả năng khai thác hải sản chưa tương xứng với ngư trường lớn. Các dịch vụ du lịch ở Phú Quý còn thiếu nên chưa đủ sức níu chân du khách. Tỷ lê%3ḅ tăng dân số tự nhiên trên đảo còn cao, trong khi nguồn nước ngọt ngày càng khan hiếm… Đây là những rào cản gây ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển toàn diện của cù lao Thu. Nhìn nhận chính xác những hạn chế cần khắc phục, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Phú Quý nhiệm kỳ 2015-2020 xác định: “Chủ động khai thác mọi tiềm năng, lợi thế, tập trung nguồn lực cho phát triển kinh tế, nhất là kinh tế biển; giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 0,5%; 100% hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh…; tập trung xây dựng huyện theo hướng đô thị xanh-sạch-đẹp và phát triển bền vững, phấn đấu đến năm 2020, toàn huyện cơ bản hoàn thành các tiêu chí đô thị loại IV”. Chủ tịch UBND huyện Tạ Minh Nhựt cho biết: Xác định phương châm “mạnh về biển, giàu từ biển”, huyê%3ḅn phấn đấu bình quân hằng năm đánh bắt hải sản đạt trên 30.000 tấn, nuôi trồng đạt 230 tấn, khai thác tài nguyên gắn với quản lý tốt môi trường sinh thái và bảo vê%3ḅ chủ quyền biển đảo.

Với lợi thế có nhiều bãi biển đẹp và di tích lịch sử văn hóa tâm linh, được Chính phủ xác định là “Điểm du lịch quốc gia” vào năm 2020, huyện cũng tâ%3ḅp trung thu hút đầu tư vào các lĩnh vực vâ%3ḅn tải, du lịch biển gắn với phát triển các mô hình làng nghề truyền thống. Trong đó, việc nâng cấp tàu chở khách, rút ngắn thời gian hành trình Phan Thiết-Phú Quý từ 6 giờ xuống còn 3,5 giờ là một điểm nhấn để thu hút du khách. Ông Nguyễn Văn Cường, Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyê%3ḅn Phú Quý chia sẻ: “Chúng tôi tiếp tục trình UBND huyện phê duyệt dự án cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, giao thông vâ%3ḅn tải biển; tăng cường hệ thống dịch vụ, khu vui chơi, giải trí để thu hút du khách, nhất là các sản phẩm du lịch mang đặc trưng Phú Quý kết hợp với xây dựng làng văn hóa du lịch, làng nghề kiểu mẫu để tuyên truyền, quảng bá và giáo dục tình yêu biển, đảo cho các đối tượng”…

Bên cạnh sự phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch…, nhiệm vụ củng cố quốc phòng-an ninh cũng được huyện quan tâm, chỉ đạo tuyên truyền, nâng cao ý thức cảnh giác cho ngư dân, xây dựng mỗi tàu, thuyền là mô%3ḅt điểm canh, điểm tiền tiêu để phối hợp bảo vê%3ḅ vững chắc chủ quyền biển, đảo không để bị đô%3ḅng, bất ngờ trong mọi tình huống, xây dựng đảo an toàn, sạch đẹp và phát triển bền vững.

Thế vững của người giữ đảo

Màn đêm buông xuống, sóng biển vỗ ầm ào vào đảo Phú Quý như mô%3ḅt bản hùng ca. Gió lùa, trời se lạnh. Dưới chân đồi, tiếng kẻng báo động của Đại đội 4, Ban CHQS huyện Phú Quý, vang lên gấp rút. Đại đô%3ḅi trưởng Nguyễn Quốc Hà phát tình huống: “Có địch đô%3ḅt nhâ%3ḅp đảo”. Từng bước chân chiến sĩ dồn dâ%3ḅp cơ đô%3ḅng chiếm lĩnh trâ%3ḅn địa theo phương án tác chiến. Không gian tĩnh mịch, chúng tôi chỉ nghe tiếng lách cách tháo lắp súng và tiếng khóa nòng chuyển đô%3ḅng. Từng khẩu đội báo cáo “xong”, công tác chuẩn bị hoàn tất. Đại đô%3ḅi trưởng Hà cho biết: “Đây là mô%3ḅt trong những biê%3ḅn pháp chúng tôi rèn luyện bô%3ḅ đô%3ḅi nêu cao cảnh giác, SSCĐ, không để bị đô%3ḅng bất ngờ trong mọi tình huống. Với những kỹ năng, nghiệp vụ quân sự được rèn luyện thường xuyên, chúng tôi tin tưởng sẽ tiêu diê%3ḅt chính xác mục tiêu ngay từ loạt đạn đầu”.

Để cán bô%3ḅ, chiến sĩ thuần thục kỹ, chiến thuâ%3ḅt, chiến đấu thắng lợi, thời gian qua, đơn vị tâ%3ḅp trung rèn luyê%3ḅn cho các khẩu đô%3ḅi thao tác nhanh, chính xác, hiệp đồng nhuần nhuyễn. Đặc biệt, từ thực tiễn nhiê%3ḅm vụ huấn luyê%3ḅn, SSCĐ trên vùng biển, đảo, tầm ngắm của các loại pháo 37mm thường bị hạn chế do thời tiết, Đại úy Nguyễn Quốc Hà đã cải tiến mô hình “Điểm ngắm pháo phòng không 37mm và 57mm”, bảo đảm độ chính xác cao khi tác nghiệp phần tử, rút ngắn thời gian thao tác. Tấm gương của anh Hà đã đô%3ḅng viên tinh thần hăng say luyê%3ḅn tâ%3ḅp, phát huy sáng kiến của cán bộ, chiến sĩ, xây dựng đại đô%3ḅi huấn luyê%3ḅn giỏi nhiều năm liền.

Đối với các đơn vị khác, Ban CHQS huyê%3ḅn Phú Quý cũng thường xuyên rút kinh nghiê%3ḅm, nhân rô%3ḅng mô hình huấn luyê%3ḅn giỏi, kỷ luật nghiêm, góp phần vào thành tích chung của huyện nhiều năm liền được cấp trên tặng cờ thi đua. Trung tá Vũ Thọ Sinh, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện nhấn mạnh: Để bộ đội vững vàng cả về bản lĩnh chính trị và nghiệp vụ quân sự, ngoài tăng cường tuyên truyền, giáo dục tầm quan trọng của đảo tiền tiêu và vinh dự, trách nhiệm của người chiến sĩ canh giữ đảo, chúng tôi còn thường xuyên phối hợp với các đơn vị trên địa bàn xây dựng, luyện tập phương án hiệp đồng chiến đấu, tìm kiếm cứu hô%3ḅ, cứu nạn, củng cố công trình quân sự, thế trâ%3ḅn chiến tranh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ đảo vững mạnh, xứng đáng với niềm tin của Đảng, nhân dân giao cho.

Chúng tôi được nghe kể nhiều về những việc làm tình nghĩa của các đơn vị LLVT với ngư dân. Đó là chuyện cứu hộ, cứu nạn tàu thuyền gặp sự cố trên biển; chuyện chữa cháy rừng trong ngày mùng Một Tết, rồi giúp dân chằng chống nhà cửa khi sóng to, gió lớn… Mỗi câu chuyện là một hành động, việc làm cao đẹp, ngời sáng hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ. Ngay trong ngày thứ 2 ở đảo, chúng tôi đã kịp chứng kiến một trong vô vàn những việc làm như thế. Tối 13-7, tàu cá QNg 95554 TS, gồm 22 thuyền viên, do anh Nguyễn Khắc Vỹ, 36 tuổi (trú tại xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) làm thuyền trưởng, trong lúc cơ động thì tàu bị hỏng máy, trôi tự do. Các thuyền viên đã cố gắng khắc phục nhưng bất thành; thuyền trưởng buộc phải liên lạc nhờ hỗ trợ khẩn cấp. Nhận được lệnh của cấp trên, tàu Cảnh sát biển (CSB) 6007 thuộc Bộ tư lệnh Vùng CSB 3, đang trực tại vùng biển Phú Quý gấp rút rời cảng đi cứu nạn. Sau gần 24 tiếng tìm kiếm và lai dắt tàu bị nạn, đến 20 giờ 30 phút ngày 14-7, tàu CSB 6007 đã đưa được toàn bộ thuyền viên và tàu bị nạn vào đảo an toàn, bàn giao cho Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Phú Quý. Các thuyền viên bị kiệt sức được các y sĩ, bác sĩ Trung tâm y tế quân dân y tận tình chăm sóc. Đại úy Phạm Ngọc Thông, Thuyền trưởng Tàu CSB 6007 tâm sự: “Mặc dù trực SSCĐ, bảo vệ pháp luật trên biển nhưng nhiệm vụ cứu nạn ngư dân luôn là mệnh lệnh từ trái tim. Cho nên, khi nhận được tín hiệu cấp cứu, dù bất cứ hoàn cảnh nào chúng tôi cũng sẵn sàng xuất phát cứu hộ bằng tình cảm và trách nhiệm cao nhất”.

Cũng trong thời gian ấy, do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, gió cấp 5, cấp 6, nhưng cán bô%3ḅ, chiến sĩ tàu CN09-BP111901 (Bô%3ḅ chỉ huy BĐBP tỉnh Bình Thuâ%3ḅn) vẫn trực sẵn sàng cơ đô%3ḅng cứu hô%3ḅ, cứu nạn tại cảng Phú Quý. Thiếu tá QNCN Nguyễn Xuân Trường, Thuyền trưởng Tàu CN09-BP111901, cho biết: “Đây là vùng biển thường xảy ra tai nạn. Cách đảo chừng hơn 20 hải lý là vùng biển hay có lốc xoáy bất ngờ. Hơn nữa, khi qua vùng này, ngư dân đánh bắt xa bờ trở về mê%3ḅt nhọc, lại chủ quan dẫn đến chìm tàu. Từ năm 2008 đến nay, tại đây đã xảy ra 17 vụ lâ%3ḅt, chìm, trôi dạt tàu, thuyền vì gió xoáy, giông lốc”. Nắm rõ đặc điểm địa hình, những năm qua, BĐBP Cửa khẩu cảng Phú Quý đã tổ chức tàu CN09-BP111901 vừa tuần tra, vừa sẵn sàng tìm kiếm, cứu hô%3ḅ, cứu nạn. Để thực hiê%3ḅn nhiê%3ḅm vụ, chỉ huy tàu chủ động tìm hiểu, nắm chắc danh bạ điê%3ḅn thoại các chủ tàu cá; đồng thời, cung cấp số điện thoại đường dây nóng của BĐBP cho ngư dân. Gần đây, khai thác thủy sản phát triển, lượng tàu, thuyền tăng nhanh, trong khi đó, không ít tàu của ngư dân đã qua nhiều năm sử dụng nên nhiê%3ḅm vụ tìm kiếm, cứu nạn đặt ra ngày càng cao. Các đơn vị LLVT trên đảo đã xây dựng, thực hiện quy chế phối hợp, phát huy tốt “4 tại chỗ” (chỉ huy, lực lượng, phương tiê%3ḅn, hâ%3ḅu cần); đồng thời tăng cường đầu tư trang thiết bị, huấn luyê%3ḅn bô%3ḅ đô%3ḅi thuần thục phương án, làm chủ trang bị, kỹ thuâ%3ḅt cơ đô%3ḅng tàu, xuồng, cứu vớt nạn nhân trong sóng to, gió lớn, thời tiết khắc nghiê%3ḅt... Theo Thượng tá Lê Nguyên Ngọc, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Phú Quý, ngoài phối hợp các đơn vị LLVT, BĐBP còn tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương vâ%3ḅn đô%3ḅng ngư dân thành lâ%3ḅp các “Tổ đoàn kết”, tổ chức kết nghĩa giữa tàu BĐBP với tàu, thuyền của ngư dân; tích cực tuyên truyền pháp luâ%3ḅt, hướng dẫn ngư dân chấp hành nghiêm quy định bảo đảm an toàn trên biển…Từ năm 2010 đến nay, BĐBP Cửa khẩu cảng Phú Quý đã phối hợp với các lực lượng cứu hô%3ḅ, cứu nạn 12 tàu, thuyền và hơn 100 ngư dân bị nạn. Đồng chí Lê Hồng Lợi, Phó bí thư Thường trực Huyện ủy khẳng định: Các đơn vị bộ đội làm nhiệm vụ canh trực trên đảo không chỉ là lực lượng nòng cốt trong xây dựng thế trận quốc phòng an ninh địa phương mà còn trở thành chỗ dựa vững chắc cho nhân dân thông qua các hoạt động tuyên truyền, dân vận, cứu hộ, cứu nạn, khám bệnh, tặng quà…, thiết thực hỗ trợ địa phương phát triển an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân.

Bài và ảnh: HOÀNG THÀNH - DUY HIỂN