QĐND Online – Mỗi mùa thiên tai, bão lũ, đồng bào, chiến sĩ cả nước lại đau đáu hướng về nơi “đòn gánh nặng hai đầu đất nước”, sẵn sàng sẻ chia cơm áo. Kể từ năm 2009, có một tổ chức phi chính phủ ra đời tại nước ta, giúp đồng bào các tỉnh miền Trung đi trước bão lũ; chuẩn bị trước nhân lực, vật lực, sẵn sàng phòng tránh, giảm thiểu hậu quả thiên tai. Tổ chức đó có tên gọi: Qũy hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung (QMT)…

Kỳ 1: Chọn đúng hướng đi

Trung tuần tháng 10, chúng tôi đã gặp ông Lê Huy Ngọ, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Ông đã có những đánh giá khá xác đáng về QMT như thế này: Mặc dù mới được thành lập và thời gian hoạt động chưa nhiều, song Qũy hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung đã đạt được những kết quả tích cực. Quan trọng hơn, Qũy đã đi đúng hướng, khi xác định "phòng tránh là chính". Hướng đi này rất phù hợp với chiến lược phòng tránh, giảm nhẹ hậu quả thiên tai của nước ta trong giai đoạn hiện nay.

Từ ý tưởng hay, cách làm thiết thực…

“Trong những lần đi cứu trợ bà con miền Trung chịu hậu quả do bão lũ, thiên tai, chúng tôi đã trăn trở suy nghĩ, làm thế nào để bà con giảm thiểu thiệt hại do bão lũ”, giữa Thành phố biển Quy Nhơn (Bình Định) vào một ngày cuối tháng 10, đồng chí Phan Diễn (nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư), Chủ tịch QMT đã chia sẻ với chúng tôi như vậy. Về Quy Nhơn lần này, đồng chí dự buổi trao tặng xuồng cứu hộ cứu nạn cho các phường, xã của TP Quy Nhơn. Đây là một trong những hoạt động chính của QMT trong vài năm gần đây.

Giữa gió biển lồng lộng thổi, với giọng nói tràn đầy nhiệt huyết, Chủ tịch QMT đã kể với chúng tôi ý tưởng của mình đã được hiện thực hóa với sự ra đời của QMT; rồi cả những kết quả bước đầu, tuy còn khiêm tốn của Qũy.

Trạm y tế xã Bình Dương (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) kết hợp công trình phòng tránh lũ, do QMT trao tặng địa phương.

Ngày 24-9-2008, Bộ Nội vụ đã ban hành Quyết định số 1253/QĐ-BNV về việc cấp giấy phép thành lập và công nhận Điều lệ Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung. Ngày 28-3-2009, Quỹ chính thức đi vào hoạt động. Mục đích của QMT là tài trợ cho đồng bào các tỉnh ven biển miền Trung từ Thanh Hóa đến Bình Thuận phòng tránh, khắc phục hậu quả lũ lụt, thiên tai và tài trợ cho các chương trình, đề án xã hội, nhân đạo và từ thiện khác.

“QMT có 3 hoạt động trọng tâm, đó là xây dựng và trao tặng các địa phương công trình phòng tránh lũ cộng đồng; hỗ trợ các địa phương trồng rừng phòng hộ ven biển; huấn luyện và cung cấp trang thiết bị cho các đội xung kích cứu hộ, cứu nạn của các địa phương. Ngoài ra, mỗi mùa thiên tai bão lũ, QMT còn tổ chức cứu trợ bà con nhân dân”, đồng chí Phan Diễn cho biết.

…đến những “sản phẩm” bước đầu

Với những bước chân không mỏi của người Chủ tịch QMT, đã ở độ tuổi ngoại bát tuần và sự cố gắng của cán bộ, nhân viên cuả Qũy, nhiều công trình phòng tránh lũ cộng đồng đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng; rừng bần chua chắn sóng cũng đã lên xanh ở một số vùng biển vốn là trọng điểm của bão, lũ; các đội xung kích cứu hộ, cứu nạn cũng đã vững tin hơn, khi được huấn luyện thuần thục kỹ năng cứu hộ, cứu nạn và có trong tay nhiều trang thiết bị “đắc dụng”.

Theo thống kê của QMT, chỉ tính đến tháng 7-2012, đã có 62 công trình cộng đồng phòng tránh thiên tai được xây dựng; tại vùng biển Hậu Lộc (Thanh Hóa), 46 héc-ta bần chua đang trong giai đoạn phát triển và dự án trồng 200 héc-ta rừng phòng hộ ven biển ở tỉnh Quảng Trị sẽ được sớm được khởi công; từ Thanh Hóa đến Bình Thuận, đội xung kích cứu hộ, cứu nạn của nhiều xã, phường đã được huấn luyện và trang bị thuyền nhôm, phao cứu sinh, áo phao, loa cầm tay…

Chiều ngày 17-9-2012, tại phường Nhơn Bình (TP Quy Nhơn), sau khi QMT tổ chức trao tặng 10 thuyền cứu hộ, cứu nạn cho các đội xung kích cứu hộ, cứu nạn của các xã Cát Chánh, Ân Mỹ, Hoài Châu Bắc, Phước Hòa và phường Nhơn Bình, niềm vui lan tỏa trong ánh mắt, nụ cười của cán bộ và bà con nhân dân địa phương. Đồng chí Mai Thanh Thắng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho biết, trước khi trao tặng thuyền, QMT đã tổ chức lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực cho các đội xung kích cứu hộ, cứu nạn cấp xã, phường trên toàn tỉnh Bình Định; đồng thời trao tặng 150 áo phao, 50 phao cứu sinh, 15 loa phóng thanh cầm tay cho các địa phương. Theo đồng chí Mai Thanh Thắng, với sự quan tâm, giúp đỡ của QMT, công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai của tỉnh nhà sẽ có nhiều thuận lợi hơn.

Số thuyền cứu hộ cứu nạn được QMT trao tặng các đội xung kích tìm kiếm cứu nạn các tỉnh miền Trung.

Sau khi vận chuyển số thuyền vừa được trao tặng về kho, Đội trưởng đội xung kích cứu hộ cứu nạn phường Nhơn Bình, anh Trần Văn Tuấn phấn khởi tâm sự: “Với những chiếc xuồng vừa được trao tặng, chắc chắn việc cứu bà con và tài sản trong mưa lũ của đội xung kích sẽ hiệu quả hơn, bởi xuồng được làm bằng chất liệu nhôm chắc chắc hơn xuồng cao su đội đang quản lý; chở được nhiều người hơn”.

Sau 3 năm hoạt động, bám sát tôn chỉ mục đích là kêu gọi, vận động các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm trong và ngoài nước ủng hộ Qũy, nhằm giúp đồng bào miền Trung chủ động phòng tránh thiên tai và thực hiện các chương trình hoạt động từ thiện khác, tính đến giữa tháng 11 năm nay, QMT đã vận động tài trợ được hơn 120 tỉ đồng cùng nhiều vật chất khác. Đây là nguồn lực quý báu để QMT tiếp tục sát cánh cùng đồng bào miền Trung phòng tránh và khắc phục hậu quả thiên tai…

Ghi chép của Hoàng Hà-Xuân Dũng-Việt Cường

(Còn nữa)