QĐND - Công ty Hà Quảng sử dụng vật liệu nổ khai thác đá xây dựng không đúng quy định, không bảo đảm an toàn đã gây hư hại nhà cửa một số hộ dân thôn 12, xã Krông Búk (Đắc Lắc). Sự việc xảy ra đã hơn 7 tháng, nhưng chưa được giải quyết thấu đáo.

Mái tôn bị thủng do đá văng.

 

Ngày 5-11-2008, UBND tỉnh Đắc Lắc ban hành Quyết định số 2953/QĐ-UBND, về việc cho phép Công ty Khai thác đá Bazan Hà Quảng (Công ty Hà Quảng) khai thác và chế biến đá xây dựng tại mỏ đá thôn 12 xã Krông Búk. Tiếp đó, ngày 24-8-2009, Công ty Hà Quảng được UBND tỉnh Đắc Lắc cấp Giấy phép số 2216/GP-UBND về việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp khai thác mỏ đá thôn 12, xã Krông Búk. Sau khi hoàn tất các thủ tục, trung tuần tháng 4-2010, Công ty Hà Quảng tiến hành khoan đặt lượng nổ khai thác đá. Tuy nhiên, chỉ sau 3 lần nổ mìn, đá đã văng bừa bãi vào khu vực nương rẫy và nhà dân gây hư hại như: Thủng mái tôn, đe dọa đến sự an toàn tính mạng của một số hộ dân thôn 12, xã Krông Búk. Thậm chí, do nổ mìn quá gần (không đúng cự ly quy định, không đúng quy trình kỹ thuật), nên độ rung lớn còn gây nứt tường nhà, xô lệch mái ngói của bà con.

Tìm hiểu thực tế tại các hộ gia đình anh, chị Nguyễn Thị Vân, Nguyễn Văn Quốc và Nguyễn Đình Cảnh, chúng tôi nhận thấy, việc nổ mìn khai thác đá của Công ty Hà Quảng đã gây thiệt hại cho dân.

Căn nhà chị Vân cách bãi đá hơn 200m, đã bảo đảm được khoảng cách an toàn, nhưng do việc khoan đặt lượng nổ không đúng kỹ thuật, rung động lớn đã gây nứt tường, xô lệch mái ngói ở nhiều vị trí. Chị Vân bức xúc: “Chúng tôi rất lo lắng, nếu Công ty Hà Quảng cứ nổ mìn theo kiểu này, thì nhà cửa của chúng tôi đổ mất!”. Căn nhà của anh Nguyễn Văn Quốc cách điểm khai thác đá 180m, thì bị nứt nhiều nơi, vết nứt to và dài hơn vết nứt nhà chị Vân,

Nhà anh Nguyễn Đình Cảnh, cách điểm khai thác đá 121m, nên nhiều hòn đá lớn văng lên mái nhà gây thủng tôn và phá nền nhà. Vợ chồng anh Cảnh lấy trong nhà ra hàng chục hòn đá lớn nhỏ, trong đó nhiều hòn nặng tới hơn 2kg, kể lại: “Hôm Công ty Hà Quảng nổ mìn khai thác đá, hai đứa con của mình đang ở nhà, nghe thấy tiếng nổ lớn, khói bụi mù mịt, đá văng tứ tung, rơi ầm ầm trên mái nhà, trong rẫy cà phê, các cháu vội trốn vào gầm giường. Nếu không kịp, những hòn đá to như thế này mà rơi xuống người thì không biết hậu quả sẽ như thế nào. Đến nay, hễ nhắc đến việc nổ mìn khai thác đá là chúng hết vía!”.

Mỏ đá cách nhà dân chỉ hơn 100m, là không đúng cự ly an toàn.

 

Các hộ dân thôn 12 bị thiệt hại do Công ty Hà Quảng nổ mìn khai thác đá gây ra  có nguyện vọng: “Chúng tôi chỉ cần Công ty Hà Quảng nổ mìn đúng quy trình kỹ thuật, đúng cự ly, khoảng cách bảo đảm an toàn theo quy định. Hoặc công ty đền bù nhà cửa, hoa màu, đất đai để chúng tôi di dời đến nơi ở mới. Còn nếu cứ để tình trạng này, thì đề nghị cơ quan chức năng của huyện và tỉnh không cho Công ty Hà Quảng tiếp tục khai thác đá nữa”.

Ngay sau khi nhận được phản ánh của bà con thôn 12, UBND xã Krông Búk đã lập đoàn kiểm tra, giám định thiệt hại và tổ chức họp giữa các hộ dân với Công ty Hà Quảng để giải quyết.

Mới đây, trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Hồ Văn Tâm, Chủ tịch UBND xã Krông Búk cho biết: “Sau khi kiểm tra thực tế, UBND xã đã ra quyết định tạm đình chỉ việc khai thác đá của Công ty Hà Quảng. Và yêu cầu công ty này thỏa thuận vệc bồi thường thiệt hại cho dân. Việc khai thác đá chỉ được tiếp tục tiến hành khi công ty thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, bảo đảm cự ly an toàn theo quy định”. Cũng theo quan điểm của ông Hồ Văn Tâm, thì thực tế cho thấy Công ty Hà Quảng không đủ năng lực để khai thác đá, đề nghị UBND tỉnh Đắc Lắc rút giấy phép của đơn vị này.

Đến thời điểm bị đình chỉ, Công ty Hà Quảng đã nổ mìn và khai thác được hơn 600m3 đá xây dựng các loại. Và với mỏ đá có diện tích tới 18.920m2, khối lượng đá khai thác rất lớn và việc khai thác sẽ diễn ra trong thời gian dài. Vì vậy, các cơ quan chức năng của tỉnh Đắc Lắc cần sớm kiểm tra, chấn chỉnh việc khai thác đá của Công ty Hà Quảng, yêu cầu đơn vị này thực hiện nghiêm quy định về sử dụng vật liệu nổ, khai thác đúng quy trình kỹ thuật, an toàn tài sản và tính mạng cho nhân dân. Trong trường hợp mỏ đá quá gần nhà dân như hiện tại, Công ty Hà Quảng cần phải tính đến việc đền bù, giải phóng mặt bằng, di dời dân ra đúng khoảng cách cự ly theo quy định. Nếu Công ty Hà Quảng không đáp ứng được những quy định về an toàn trong sử dụng vật liệu nổ khai thác đá, không đủ năng lực và trình độ chuyên môn thì cần thu hồi giấy phép khai thác của công ty này, tránh để gây thiệt hại về tài sản và tính mạng của người dân trên địa bàn.

Bài, ảnh: Bình Định