QĐND - Đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội được may mắn và vinh dự chúc mừng Đại tướng Võ Nguyên Giáp vào dịp các ngày lễ lớn của đất nước và Tết cổ truyền dân tộc. Có thể nói, mỗi lần được đến chúc mừng Đại tướng, ai cũng háo hức, chờ đợi. Bởi mỗi lần được gặp, nghe Đại tướng căn dặn, được bắt tay và chụp ảnh lưu niệm cùng Đại tướng và gia đình, trong mỗi chúng tôi như được tăng thêm niềm vui, sinh lực mới, như được thỏa nguyện một điều mong ước...

Những lần Hội đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội tổ chức gặp mặt, chúc mừng năm mới, tuy bận công việc nhưng Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn dặn người giúp việc sắp xếp để Đại tướng đến dự. Trong những lần gặp mặt bà con quê hương, tôi thấy Đại tướng rất vui, với giọng nói ấm áp của "vùng hai huyện", Đại tướng luôn căn dặn: "Chúng mình phải ra sức đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, cùng tiến bộ".

Hội đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội chúc Tết Đại tướng Võ Nguyên Giáp và gia đình, năm 2006. Ảnh: Ngọc Đỉnh

Tôi nhớ, một lần, Hội đồng hương Quảng Bình  tổ chức gặp mặt mừng năm mới  Đinh Mão 1987 tại Trạm 66 (Bộ Quốc phòng), bà con đến chật cả hội trường. Khi Đại tướng xuất hiện, mọi người vỗ tay và cùng hô những lời chúc mừng Đại tướng. Trong không gian náo nhiệt, ồn ào, không được trật tự lắm, Đại tướng đứng dậy với tư thế của một vị chỉ huy, giọng Đại tướng dõng dạc, hô: "Nghiêm!". Tất cả im lặng... Sau đó, mọi người ngồi xuống, lắng nghe Đại tướng nói chuyện.

Lần khác, hội tổ chức gặp mặt năm mới tại Trung tâm Hội chợ triển lãm Việt Nam. Vì lý do sức khỏe, Đại tướng không đến dự được. Buổi gặp mặt vừa bắt đầu, tôi gọi điện thoại báo cáo với Đại tướng. Đại tướng nhờ tôi chuyển lời chúc mừng năm mới tới bà con đồng hương, chúc các cụ cao tuổi khỏe mạnh, trường thọ, gương mẫu, dạy dỗ con cháu phát huy truyền thống quê hương "Hai giỏi", trở thành người công dân có ích cho xã hội, xứng danh là con em quê hương Quảng Bình. Đại tướng chúc các cháu sinh viên, học sinh học giỏi, chăm ngoan, vươn lên tiếp thu, chiếm lĩnh tri thức khoa học để sau này xây dựng quê hương, đất nước.

Buổi gặp mặt đầu Xuân năm ấy, Trung tướng Đồng Sĩ Nguyên và đoàn đại biểu tỉnh Quảng Bình, do đồng chí Lương Ngọc Bính, Bí thư Tỉnh ủy dẫn đầu, được nghe lời căn dặn và chúc mừng năm mới của Đại tướng qua điện thoại, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy rất xúc động trước sự quan tâm và tình cảm của Đại tướng đối với bà con đồng hương quê nhà tại Hà Nội.

Những năm tiếp theo, sức khỏe của Đại tướng ngày càng giảm sút, không có điều kiện đến dự gặp mặt đầu Xuân do Hội đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội tổ chức, nhưng Đại tướng không quên gửi thư chúc mừng, bày tỏ tấm lòng với bà con quê hương và dặn dò mọi người. Trong thư chúc mừng năm mới Xuân Đinh Hợi 2007, Đại tướng viết: "Mấy lần họp đồng hương tôi không tới dự được, nhân dịp đón Xuân Đinh Hợi, tôi thân ái gửi bà con quê hương Quảng Bình ở thủ đô Hà Nội lời chúc mừng năm mới: Đoàn kết, mạnh khỏe, hạnh phúc và tiến bộ.

Mong bà con luôn hướng về quê hương, tích cực góp phần xây dựng tỉnh nhà sớm thoát khỏi tỉnh nghèo, trở thành tỉnh giàu đẹp, gương mẫu như Bác Hồ đã căn dặn.  Chào thân ái!".

Những lần được đến chúc mừng, chúng tôi được Đại tướng và phu nhân tiếp khi thì ở phòng khách, lúc lại tại phòng riêng… Đoàn đông, phòng chật, Đại tướng kéo chúng tôi ngồi quây quần bên Đại tướng và phu nhân. Sau khi chăm chú nghe chúng tôi chúc Tết Đại tướng và gia đình, báo cáo hoạt động của đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội, Đại tướng hỏi ngay: "Có đại diện của huyện Lệ Thủy không?". Nghe đại diện huyện Lệ Thủy báo cáo vắn tắt tình hình quê nhà, nét mặt Đại tướng rạng rỡ và dành những lời trìu mến, chân tình căn dặn:

- Quảng Bình quê ta là một tỉnh nghèo, thời tiết khắc nghiệt, nhưng người dân Quảng Bình giàu truyền thống cách mạng, cần cù lao động, hiếu học, thông minh, năng động, chịu thương chịu khó. Để Quảng Bình sớm thoát khỏi tỉnh nghèo, phải ra sức đoàn kết, phát huy nguồn lực và thế mạnh của địa phương. Đó là sức mạnh của khối đoàn kết toàn dân, của toàn Đảng bộ. Đó là biển và rừng, phải có kế hoạch chăm sóc, bảo vệ rừng chắn cát ven biển. Phải giáo dục, tuyên truyền để người dân có trách nhiệm bảo vệ Di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng. Phải khai thác thế mạnh của biển, phát triển nghề cá đánh bắt xa bờ, bảo vệ nguồn hải sản, làm giàu từ biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo quê hương. Bà con mình ở Hà Nội phải đoàn kết; đã đoàn kết, phải đoàn kết hơn nữa; yêu thương, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, làm tròn trách nhiệm là một công dân của Thủ đô và luôn nghĩ về quê hương Quảng Bình, làm bất cứ việc gì có thể làm được, dù nhỏ để góp phần xây dựng tỉnh nhà giàu đẹp, văn minh, như Bác Hồ hằng mong ước.  

Bao giờ cũng vậy, trước khi đoàn ra về, Đại tướng cũng bảo: "Nào! Xếp thành hàng trật tự, chụp ảnh kỷ niệm!".

Buổi chiều 28 tháng Chạp năm Nhâm Thìn 2012, chỉ còn vài ngày nữa là bước sang năm mới Quý Tỵ 2013, Trung tướng Đồng Sĩ Nguyên điện cho tôi sáng hôm sau đến chúc Tết Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Tôi trao đổi với bác Đồng Sĩ Nguyên nên mua một bó hoa hay lẵng hoa đến chúc Tết Đại tướng. Bác Đồng Sĩ Nguyên nói: "Để tôi mua, tôi biết Đại tướng thích loài hoa và màu hoa nào".

Mười giờ sáng hôm sau, tôi có mặt trước cửa Khoa A11, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, nơi Đại tướng đang nghỉ dưỡng. Lát sau, bác Đồng Sĩ Nguyên đến, bước ra khỏi xe, tay cầm một giỏ hoa lan màu vàng tươi rói, được cắm tỉa rất đẹp và nói, như giải thích: “Đại tướng rất thích hoa lan. Trước đây, khi vào công tác và thăm bộ đội Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh, lúc nghỉ ngơi hay làm việc căng thẳng, Đại tướng thường ngắm hoa lan, nhất là dò lan bộ đội trồng treo trên cành cây, trên giàn ngụy trang. Trong các loại hoa lan, Đại tướng thích lan màu vàng chanh dịu dàng, nền nã, cao sang mà không khoe sắc như các loài hoa khác”.

Nghe bác Đồng Sĩ Nguyên nói, tôi càng hiểu thêm tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp của Đại tướng. Tôi theo bác Đồng Sĩ Nguyên lên phòng nghỉ của Đại tướng. Đồng chí bác sĩ căn dặn chúng tôi những điều cần thiết, nhất là không để Đại tướng xúc động.

Thấy chúng tôi bước vào phòng, Đại tướng rướn người dậy, cánh tay phải giơ nhẹ, mắt nhìn chúng tôi chăm chú. Bác Đồng Sĩ Nguyên nói giọng nhỏ nhẹ, rõ ràng:

- Nhân dịp năm mới Quý Tỵ, tôi và đồng chí Hải, thay mặt Hội đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội vào chúc Tết Đại tướng. Chúc Đại tướng khỏe mạnh, minh mẫn, trường thọ. Đó là niềm vui, hạnh phúc của đồng bào, chiến sĩ cả nước, là điều cầu mong của đảng bộ và nhân dân Quảng Bình, của bà con đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội.

Nghe hai tiếng "Quảng Bình", mắt Đại tướng dãn ra chớp chớp, miệng mấp máy như muốn nói điều gì đó. Đại tướng giơ tay lên, bác Đồng Sĩ Nguyên bắt tay Đại tướng, rồi đến lượt tôi. Đại tướng nắm chặt tay tôi, lay lay mấy lần. Tôi xúc động, như muốn khóc!

Khi bác Đồng Sĩ Nguyên và tôi chào tạm biệt Đại tướng ra về, Đại tướng vẫy tay mấy lần, mắt như ứa lệ.

Trước đó, nhân ngày sinh lần thứ 103 của Đại tướng, đại diện đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cũng đến thăm Đại tướng, nhưng hôm đó Đại tướng mệt nên mọi người không được may mắn gặp như lần bác Đồng Sĩ Nguyên và tôi đến thăm.

Tôi không ngờ buổi sáng chúc Tết Đại tướng năm Quý Tỵ 2013 tại Bệnh viện Trung ương Quân y 108, là lần cuối cùng chúng tôi được thay mặt đồng hương Quảng Bình tại Hà Nội đến chúc Tết Đại tướng và cũng là lần cuối cùng tôi được may mắn nhìn thấy Đại tướng, được nắm tay Đại tướng. Lòng tôi nghẹn ngào, ứa lệ.

Vậy là, đất mẹ Quảng Bình Vũng Chùa-Đảo Yến đã đón Đại tướng Võ Nguyên Giáp-người con ưu tú sinh ra từ đất Quảng Bình, đã làm rạng rỡ quê hương Quảng Bình "Hai giỏi", về với thiên thu.

Vẫn trong căn phòng ấm áp năm nào, nay vắng bóng Đại tướng, nhưng hình ảnh thân thương, trìu mến, tiếng cười sảng khoái, giọng nói ấm áp cùng tình cảm dạt dào mà sâu lắng của Đại tướng vẫn in đậm trong trái tim, khối óc của đồng hương Quảng Bình chúng tôi. Lời căn dặn của Đại tướng: "Đã đoàn kết, cần phải đoàn kết hơn nữa, phải yêu thương, giúp nhau cùng tiến bộ", vẫn vang vọng, thúc giục bà con đồng hương Quảng Bình trong cuộc sống.  

PHAN KHẮC HẢI