Bà Lê Thị Thuận từng là bộ đội tại Mặt trận Đường 9-B5. Trong chiến tranh, hình ảnh những đồng đội anh dũng hy sinh làm trái tim bà đau đớn. Không biết bao nhiêu lần bà đã khóc và thầm nhủ mình phải sống, chiến đấu sao cho xứng đáng với những người đã ngã xuống. Hòa bình lập lại, bà đau đáu nỗi niềm phải làm gì đó để đồng đội được đoàn tụ với gia đình; phải làm gì đó để góp phần xoa dịu nỗi đau về sự hy sinh mất mát, xa cách của các gia đình thân nhân liệt sĩ.

Cựu chiến binh Lê Thị Thuận (ngoài cùng, bên trái) tặng quà gia đình ở địa phương. 

Đáng lẽ được an hưởng tuổi già, quây quần bên con cháu, nhưng với tâm huyết và tấm lòng tri ân, bà Thuận dành phần lớn thời gian tham gia công tác tìm kiếm HCLS, mộ liệt sĩ. Hễ có thông tin mộ liệt sĩ ở hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị là bà Thuận lại tự mình đến tìm hiểu, xác minh.

Bà kể: “Tháng 10-2020, nhận được thông tin của người dân chia sẻ trên Facebook có 4 mộ liệt sĩ, gồm 1 mộ ở xã Lý Trạch, huyện Bố Trạch; 1 mộ sau khu nghĩa địa Đá Bạc, phường Đồng Sơn, TP Đồng Hới và 2 mộ ở khu rừng sâu thuộc địa bàn xã Kim Thủy, huyện Lệ Thủy, tôi trực tiếp liên lạc với người đưa thông tin và được biết thêm: Các ngôi mộ này là bộ đội hy sinh trong thời gian kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Trong đó, 1 mộ có bia khắc họ tên, quê quán, 1 mộ bia liệt sĩ chưa biết tên và 2 mộ đất”. Bà Thuận đã đến tận nơi, chụp ảnh, xác minh thêm thông tin liệt sĩ, viết báo cáo gửi Trung ương Hội HTGĐLS Việt Nam và cơ quan quân sự các cấp tỉnh Quảng Bình. Hay khi có người dân cho biết tại cây số 41, huyện Đakrông (Quảng Trị) có khu mộ liệt sĩ, bà Thuận cũng trực tiếp đến khu vực đó tìm hiểu, xác minh thông tin làm cơ sở báo cáo các cơ quan chức năng...

Chỉ tính riêng năm 2020, bà Thuận đã gửi 5 bộ hồ sơ về Trung ương Hội HTGĐLS Việt Nam để kết nối với gia đình liệt sĩ giám định xác nhận danh tính liệt sĩ. Đồng thời, bà gửi 3 bộ hồ sơ xin trợ cấp làm nhà thờ cúng liệt sĩ. Nhờ những thông tin bà cung cấp, các cơ quan chức năng đã tổ chức khai quật và tìm kiếm, quy tập được nhiều HCLS.

Ngày 7-7-2019, Chi hội HTGĐLS tỉnh Quảng Bình được thành lập, bà Lê Thị Thuận được tín nhiệm phân công làm chi hội trưởng. Từ khi chi hội thành lập đến nay, bà Thuận cùng Ban chấp hành chi hội đã vận động các nhà hảo tâm và cùng chi hội đóng góp, trao 200 phần quà tặng gia đình chính sách, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, thân nhân liệt sĩ; 20 xe lăn tặng các thân nhân liệt sĩ không đi lại được; nhiều xe đạp, cặp đựng sách vở tặng học sinh nghèo hiếu học của địa phương.

Chi hội HTGĐLS tỉnh Quảng Bình cũng tiếp nhận, trao hàng trăm phần quà hỗ trợ người dân còn khó khăn do ảnh hưởng của thiên tai từ các nhà hảo tâm, các hội, đoàn thể trên cả nước. Trái tim nhân ái, tri ân liệt sĩ của cựu chiến binh Lê Thị Thuận luôn là tấm gương sáng trong học tập và làm theo Bác. 

Bài và ảnh: DUY HIẾN