Bao giờ Cẩm Giang có cầu?

Từ nhiều năm nay, cứ đến mùa mưa lũ là người dân xã Cẩm Giang (huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa) luôn phải sống trong cảnh lo lắng. Học sinh lo không thể sang sông đến lớp; thầy giáo, cô giáo lo không có học trò, nông dân lo không thể chuyển nứa, luồng sang sông, hay chuyện hết gạo cũng đành bất lực. Mùa lũ về, thầy và trò nhìn nhau ngao ngán, những đợt sóng cuồn cuộn của dòng sông Mã như muốn cuốn trôi tất cả những gì trên đường đi của nó.

Nhọc nhằn chở con chữ

Vào dịp cuối năm Kỷ Sửu, sau khi vất vả lội qua con đường đất nhão nhoét, trong cái lạnh như cắt da cắt thịt, chúng tôi có mặt ở bến đò Cáp vào khoảng 6 giờ sáng. Trời vẫn còn tối, trong màn sương mờ ảo, con đò nhỏ từ từ xuất hiện và tiến vào bờ. Chỉ ít phút sau chiếc đò đã đầy ắp những em học sinh mặc trên mình đồng phục của trường huyện.

Muốn sang sông người dân và học sinh... chỉ có một phương tiện duy nhất là đò.

Vuốt vội mồ hôi trên trán, dựng chiếc xe, Cao Văn Sinh tâm sự: “Từ ngày lên cấp ba, chúng em phải sang bên trường huyện ở thị trấn Cẩm Thủy để học. Nhà ở mãi làng Phú Lai nên em phải dậy từ 4 giờ sáng. Mẹ phải đùm cơm cho em mang theo. Em và các bạn trong làng phải đạp xe hơn 10km nữa mới đến được bến đò. Vất vả bọn em không sợ, nhưng chỉ sợ nhỡ đò muộn học thôi chị ạ”.

Sinh cho biết thêm, lúc tan học trở về nhà mà bị trễ đò thì không lo, còn lúc đi học mà chậm chân vài ba phút, đò chạy thì phải chờ thêm 20-30 phút là chuyện bình thường. "Do vậy bọn em đi học cứ phải ra chờ đò sớm hơn một chút chứ không thì bị ghi vào sổ đầu bài vì tội đi học muộn".

Lúc này đã 7 giờ 15 phút nhưng vẫn có rất nhiều các em học sinh đứng chờ đò sang sông đi học. Những đôi mắt trên khuôn mặt hồn nhiên ấy đã từ lâu nhuộm màu lo lắng, ngóng  trông. Lo muộn học, lo không tiếp thu bài vở được như các bạn cùng lớp. Các em chỉ biết đứng nhìn, đưa ánh mắt đến bờ bên kia và cùng chung một ước ao: “Giá như có một cây cầu”.

Bác Cao Hùng Mạnh, chủ bến đò Cáp tâm sự: “Ngày nào cũng vậy, cứ 6 giờ sáng là học sinh ùa về bến đậu để chờ đò. Ngoài đò Cáp này còn có đò Mổ, đò Sản Xuất chở các em và người dân. Tuy nhiên, vì học sinh quá đông nên thường 7 giờ 30 phút mới hết được. Cuộc đời chúng tôi đã đã khổ nhiều rồi, bây giờ thấy bọn trẻ ham học thế nên dù vất vả chúng tôi cũng phải cố gắng, dù mưa hay nắng cứ đến giờ là chạy thôi”.

Đừng để vụt tắt... những ước mơ!

Vào mùa nước cạn, dòng sông Mã chỉ rộng khoảng 120m, nhưng thuyền không vào gần bờ được do vướng vào các cồn cát, người dân phải đóng thêm cầu tre ra chỗ nước sâu làm bến cập thuyền cho thầy, trò và người dân xã Cẩm Giang lên bờ. Mỗi lần như vậy, chưa kể công sức của người dân bỏ ra, tiêu tốn gần 10 triệu đồng. Vài năm về trước đã xảy ra tai nạn lật đò làm hai em học sinh lớp 11 bị chết đuối, hàng hóa bị nước cuốn trôi. Mùa lũ về thì mặt sông có thể rộng gần 300m, nước lũ chảy cuồn cuộn. Chỗ sâu nhất của dòng sông có thể lên đến 15m, dòng nước chảy xiết. Không chỉ thế, lũ còn cuốn theo những cây gỗ to trôi nổi trên sông nếu va vào thuyền thì vô cùng nguy hiểm.

Ông Cao Hồng Thái, cán bộ văn hóa của xã Cẩm Giang cho biết: “Lũ về, nước sông đục ngầu cuồn cuộn, thuyền đò không dám qua sông. Cảnh giáo viên, học sinh đi đến bến rồi trở về là chuyện bình thường”.

Đôi bờ cách trở, hệ lụy đủ điều mà bao đời nay thầy, trò và người dân xã Cẩm Giang phải gánh chịu. Hơn 80% số giáo viên ngoại xã đang ngày ngày sang sông để dạy con em nơi xã đảo Cẩm Giang. Vất vả, gian truân là thế nhưng hiện nay vẫn còn gần 50% số giáo viên phải dạy theo hợp đồng các trường của xã nên tình yêu nghề, lòng nhiệt huyết của các thầy giáo, cô giáo có phần bị ảnh hưởng. Có thầy giáo, cô giáo đã có thâm niên hơn chục năm “gõ đầu trẻ” mà vẫn chưa được vào biên chế, chỉ hưởng lương hợp đồng trên dưới 600.000 đồng/tháng.

Cô Đỗ Thị Thủy, giáo viên Trường trung học cơ sở Cẩm Giang tâm sự: “Các thầy, cô ở đây, ngày hai lần qua đò sang sông đi dạy. Có hôm dạy cả ngày phải ở lại nếu đi về, nhà xa, lỡ đò lại muộn giờ đứng lớp. Ngày nắng còn đỡ, chứ ngày mưa, đường trơn nước lại lên, dắt được xe xuống, lên đò là cả một vấn đề”.

Ông Lường Văn Nhãn, Phó chủ tịch UBND xã Cẩm Giang cho biết: “Trước đây Cẩm Giang chưa được quan tâm nhiều. Những năm gần đây, đã có nhiều chính sách hỗ trợ cán bộ giáo viên sang Cẩm Giang giảng dạy, xã hỗ trợ 100% chi phí đò cho giáo viên, tạo điều kiện chỗ ăn, chỗ ở cho những người ở nhà xa khi mưa gió, bão lũ. Còn về phần quá nhiều giáo viên đang trong diện hợp đồng cũng đang là vấn đề nan giải. Chúng tôi cũng đã kiến nghị lên các cơ quan chức năng trong thời gian tới phải tìm cách để tuyển dụng chính thức các thầy giáo, cô giáo”.

Nếu có một cây cầu thì chắc chắn sẽ làm thay đổi đời sống kinh tế, xã hội của người dân Cẩm Giang. Họ sẽ không còn lo nỗi lo cách trở mỗi khi có người thân đau ốm phải đi cấp cứu trong đêm khi sóng cả, gió to. Nếu có một cây cầu thì chắc chắn sẽ không còn cảnh thầy, trò xã Cẩm Giang phải cơm đùm, cơm nắm, cá khô với bao cực nhọc... mỗi buổi đến trường.

Bài và ảnh: SƠN HẢI-THU ĐIỆP