Niềm vui từ lúa nước, lúa xen canh

Để thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, tạo động lực giúp bà con thoát nghèo, ngay từ đầu, Binh đoàn 15 đã chú trọng xây dựng, phát triển toàn diện từng địa bàn, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, vừa làm vừa học tập, rút kinh nghiệm, hoàn thiện dần, “lấy ngắn nuôi dài”, làm vườn, trồng rừng đến đâu, tổ chức cụm dân cư đến đó”.

Ở làng Tung, xã Ia Nan, huyện Đức Cơ, Công ty 72 không chỉ mang cao su về giúp bà con thoát nghèo mà còn trực tiếp khai hoang, trồng và bàn giao gần 14ha lúa nước cho người dân. Chuyện trồng lúa nước ở làng Tung được Thiếu tướng Đặng Anh Dũng, khi đó là Giám đốc Công ty 72, nêu ý tưởng và quyết liệt triển khai thực hiện.

Cán bộ Công ty 72 hướng dẫn bà con kỹ thuật chăm sóc lúa xen canh

Việc trồng lúa nước những năm đầu được Công ty 72 giao cho Đội 10. Bộ đội trực tiếp cày, cấy, gieo, trồng..., đến mùa thu hoạch, tất cả số thóc cung cấp hết cho người dân. Sau hai mùa thí điểm, toàn bộ diện tích ruộng lúa nước được giao tận tay bà con làng Tung canh tác. Trở lại làng Tung, chúng tôi men theo con dốc thoai thoải chừng gần cây số, thấy màu xanh quen thuộc ở Đồng bằng Bắc Bộ hiện ra ngay trước mắt. Màu xanh của những thửa ruộng lúa nước ngay trên vùng đất đỏ Tây Nguyên đang kỳ đơm bông nặng trĩu. Trên cánh đồng lúa nước lọt giữa đồi rẫy cà phê, cao su, chúng tôi gặp ông Rơ Man Luyn (người dân tộc Gia Rai) đang đi làm cỏ cho cây lúa nước. Ông bảo, nhờ 2 sào ruộng này mà mỗi vụ gia đình ông thu được 5 tạ thóc. Kể từ ngày ruộng được giao về cho dân, bộ đội vẫn đến làm cỏ và thu hoạch giúp.

“Bộ đội Binh đoàn 15 không chỉ có mô hình lúa nước giúp dân mà còn có mô hình cây lúa xen canh”, sau khi “bật mí” như vậy, Thiếu tá QNCN Phan Tiến Toàn đưa chúng tôi về thôn Chư Bồ 1, xã Ia Kla (huyện Đức Cơ). Bên Quốc lộ 19, một hình ảnh khiến chúng tôi hết sức ngỡ ngàng: Giữa những luống cao su chừng 3 năm tuổi, lúa nếp tốt bời bời, thân cao, bông trĩu nặng. Trên gần 200ha cao su, Công ty 72 đã cho công nhân và bà con trên địa bàn mượn đất trồng xen canh tới 55ha lúa, 60ha lạc...

Cao su, lúa nước, lúa xen canh vẫn ngày ngày sinh sôi, nảy nở. Đó vừa là minh chứng cho tư duy sáng tạo, quyết đoán, vừa thể hiện tình cảm, trách nhiệm của cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Binh đoàn 15 với đất và người Tây Nguyên. Những việc làm ý nghĩa của Binh đoàn 15 không chỉ dừng lại ở chuyện trồng cao su, trồng lúa… Chính cách làm khoa học, sáng tạo của binh đoàn đã khởi nguồn cho nhịp sống mới. 

Chăm lo an sinh xã hội

Theo Đại tá Hoàng Ngọc Thành, Chủ nhiệm Chính trị Binh đoàn, là những đơn vị gắn bó máu thịt với đồng bào Tây Nguyên từ những ngày gian khó nhất nên ngoài việc đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế, các công ty thường xuyên coi trọng công tác dân vận và an sinh xã hội. Binh đoàn đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng hỗ trợ xây dựng và đưa vào hoạt động có hiệu quả nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng; hỗ trợ gạo người dân vùng biên giới mùa giáp hạt; khám bệnh, cấp thuốc miễn phí, tặng quà bà con đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS); phát động quyên góp ủng hộ quỹ “Trái tim cho em”, “Ngày vì người nghèo”, thăm, tặng sách vở, tặng sổ tiết kiệm các cháu học sinh nghèo vượt khó, các cháu bị bệnh hiểm nghèo...

Phát huy sức mạnh nội lực và tinh thần khắc phục khó khăn, binh đoàn đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng, củng cố cơ sở hạ tầng. Đến nay, hệ thống “điện, đường, trường, trạm” đã về đến những vùng sâu, vùng xa trên tuyến biên giới. Nhiều thôn, làng một thời đói nghèo, lạc hậu nay trở thành điểm sáng văn hóa, như: Làng Tung Chúc (xã Ia Khai, huyện Ia Grai); làng Mới (xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ), làng Tung, làng Sơn (xã Ia Nan, huyện Đức Cơ), làng Krêl (xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ)...

Đến thăm gia đình ông Kpui Chel, Đội phó Đội 10 (Công ty 75), chúng tôi thấy trong ngôi nhà khang trang có đủ các tiện nghi đắt tiền và cả xe ô tô. Ông Kpui Chel tâm sự: “Trước đây, đời sống của gia đình tôi và bà con trong làng còn cực lắm, suốt ngày lo cuốc xới trên nương rẫy nhưng cũng không đủ ăn, chủ yếu khoai sắn trừ bữa. Trẻ em không được đến trường. Người già đau ốm không có thuốc chữa trị kịp thời. Giờ đây cái đói, cái nghèo không còn nữa. Có được cuộc sống no ấm như hôm nay là nhờ công ơn của Binh đoàn 15 đó!”.

Không đơn thuần chỉ là “kinh tế”

Sự có mặt của Binh đoàn 15 đã làm đổi thay diện mạo nhiều buôn, làng trên vùng đất Tây Nguyên. Đời sống vật chất, tinh thần của hàng nghìn hộ gia đình, nhất là đồng bào DTTS tại chỗ ngày càng thay đổi tích cực.

Bên ruộng lúa nước mà cán bộ, nhân viên Công ty 72 (Binh đoàn 15) khai hoang phục hóa, trồng lúa, bàn giao cho bà con làng Tung, già làng Sin Quý, 70 tuổi, người dân tộc Gia Rai vẫn nhớ như in những tháng ngày gian khó của gần 90 hộ dân, khi bộ đội Công ty 72 chưa đến nơi đây. Không biết trồng lúa nước, không biết trồng tiêu, cà phê nên cuộc sống của dân làng Tung chỉ trông vào việc đi rừng săn bắt, hái lượm, thiếu đói triền miên. Khi bộ đội Công ty 72 về, hệ thống thủy lợi, đường sá được xây dựng. Bộ đội hướng dẫn bà con cách trồng lúa nước, tiêu, cà phê. Rồi bộ đội lại trồng cao su phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, đưa người làng vào làm công nhân với thu nhập ổn định. Từ chỗ quanh năm thiếu đói, giờ đây cái đói không những bị đẩy lùi mà nhà nhà đều có xe máy, ti vi, được ấm cái bụng, được no con mắt.

Đại úy QNCN Nguyễn Minh Chương, Đội phó Đội 10 (Công ty 72) chia sẻ: Hiện làng Tung có khoảng 50% dân số đến độ tuổi lao động vào làm công nhân cho Đội 10 với thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng. Còn rất nhiều bà con vẫn đang tha thiết được vào làm cho công ty.

Chúng tôi nêu câu hỏi: "Nếu Binh đoàn 15 không trồng và khai thác cao su nữa thì già nghĩ sao?". Không chút đắn đo, già làng Sin Quý bảo: “Vậy thì bà con sống bằng gì?”. Cũng với câu hỏi ấy, chị Hoàng Thị Sâu, thôn Đức Hưng, xã Ia Nan bộc bạch: "Lứa công nhân ngoài Bắc vào đây từ năm 1989 vẫn đang gắn bó với công ty. Cây cao su của Binh đoàn 15 chính là “cứu cánh” cho chúng tôi từ những ngày đầu "chân ướt chân ráo" vào đất Tây Nguyên. Hiện nay, lương từ công ty vẫn là nguồn thu nhập chính, tạo nên sự ổn định trong cuộc sống của mỗi hộ gia đình. Nếu không được cùng công ty làm cao su thì chúng tôi chẳng biết làm gì, chẳng biết trông cậy vào đâu nữa!”.

 Không riêng ở huyện Đức Cơ, ngược lên xã Mô Rai, huyện Sa Thầy (Kon Tum), nơi Công ty 78 (Binh đoàn 15) đứng chân, cũng có thể thấy sự đổi thay nhanh chóng ở vùng đất biên giới này. Với chủ trương của công ty là phát triển cây cao su đến đâu, xây dựng các thôn, làng đến đó nên những khu dân cư nằm ngay trên vành đai biên giới đã hình thành với mỗi người dân là một chiến sĩ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Chị Hồ Thị Lệ, công nhân Đội 6, ở thôn Ia Mang vui mừng tâm sự, năm 2004, chị vào làm công nhân cho Công ty 78 từ vùng đất Quảng Bình nhiều gian khó. Chồng chị là người dân tộc Thái, quê ở Thanh Hóa, cũng là công nhân của công ty. Hiện giờ anh chị đã có nhà riêng, thu nhập ổn định, các cháu đều được đến trường đi học. “Đó là niềm hạnh phúc lớn nhất của đời tôi mà trước đây có nằm mơ cũng không dám nghĩ đến!”, chị Lệ nói và nở nụ cười hạnh phúc.

Có thể nói, trong điều kiện kinh tế, xã hội còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh đoàn đã đoàn kết, chung tay từng bước tháo gỡ khó khăn và luôn xác định: "Phát triển kinh tế là một trong hai nhiệm vụ cơ bản của các đơn vị kết hợp quốc phòng với kinh tế". Ngoài những thành tựu đã đạt được trên lĩnh vực phát triển kinh tế, "cái được" to lớn, khó có thể quy đổi bằng kinh tế, đó là sự ổn định về tình hình chính trị, trật tự an toàn xã hội ở những địa bàn các đơn vị của binh đoàn đứng chân. Điều đáng ghi nhận, trong những năm qua, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên, NLĐ Binh đoàn 15 đã góp phần giúp đồng bào Tây Nguyên trụ vững, bám đất, bám buôn làng, tích cực xóa đói, giảm nghèo, tham gia phát triển kinh tế. Chính sự ổn định về thu nhập và đời sống đã giúp bà con yên tâm, chung sức, chung lòng xây dựng và bảo vệ quê hương...

Bài và ảnh: TIẾN DŨNG - HOÀNG HÀ - QUANG HỒI - ANH SƠN

(tiếp theo và hết)