Người thầy đặc biệt và những bài học không giáo án
Không ai biết chính xác từ khi nào hạt giống âm nhạc được gieo vào trái tim của cậu bé Bùi Tuấn Ngọc. Có thể là từ những lần ít ỏi được lên thăm cha-cán bộ Bộ đội Biên phòng, được ăn ngủ cùng đồng bào vùng biên để lại nhiều xúc cảm trong trái tim chàng trai sinh năm 2000. Hoặc những lúc rảnh rỗi, cha thường thích nghe anh hát “Nhánh lan rừng”.
Khi học trung học phổ thông, Ngọc đã tự học đàn, tập tành sáng tác và cha anh là người thẩm từng nốt nhạc: “Nhịp cuối con nên nhấn nhẹ thôi, chậm hơn chút nữa…” - lời góp ý nhẹ nhàng ấy của cha đã theo anh suốt những năm tháng học tập và công tác sau này. Và như thế, người thầy đầu tiên của Ngọc-không phải nghệ sĩ nổi tiếng, cũng không là giảng viên nhạc viện mà chính cha là người đã ươm mầm cho anh niềm đam mê âm nhạc bằng tình yêu thương và sự cảm âm đầy tinh tế.
 |
Thượng úy QNCN Bùi Tuấn Ngọc.
|
Có đêm, sau những ngày dài công tác, cho dù mệt mỏi, ông vẫn nhẫn nại ngồi nghe con đàn. Ngọc đam mê đàn đến quên cả thời gian, ngẩng lên đồng hồ điểm 3 giờ sáng, anh thấy cha ngủ gục tự lúc nào. Tình yêu âm nhạc, yêu màu áo lính-tất cả bắt đầu từ những khoảnh khắc ấy, từ mái hiên nhỏ, từ tiếng guitar cũ và từ trái tim lặng lẽ của một người cha. Chính bởi thế, “đất nước, gia đình luôn là nền tảng nhân văn, là chất liệu cho các ca khúc sau này của tôi”-Ngọc chia sẻ.
Trên con đường hai màu áo
Lần đầu đứng trên sân khấu là một đêm văn nghệ cấp trường khi Ngọc học lớp 10. Ánh đèn sân khấu khiến Ngọc run rẩy, nhưng chính giây phút bản lề đó đã mở ra một cánh cửa mới. Giải Nhất cuộc thi cấp trường như một sự thừa nhận đầu tiên-rằng anh có khả năng tiến xa hơn nữa. Từ đó, anh miệt mài tự học, sáng tác, rồi tham gia tổ chức các hoạt động thiện nguyện.
Thời gian ấy, Ngọc còn tham gia câu lạc bộ guitar của trường và cùng hai người bạn thành lập nhóm nhạc Cơm, trong đó Ngọc là ca sĩ chính. Cũng từ thời học sinh, Ngọc bắt đầu tập tành viết những ca khúc đầu tay. Năm 2016, Ngọc và nhóm nhạc Cơm đã thực hiện MV cho ca khúc đầu tay này với tên “Thu chờ”, nhận được rất nhiều lượt chia sẻ của giới trẻ Quảng Ninh.
 |
Bùi Tuấn Ngọc tham gia nhiều chuyến lưu diễn, thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và quốc tế. |
Năm 2017, niềm vui của gia đình được nhân lên khi Ngọc thi đỗ vào Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội-nơi có thể giúp anh nối dài giấc mơ nghệ thuật mà vẫn giữ nguyên lý tưởng màu áo lính trong tim.
Những ngày đầu ở Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, Ngọc khá lặng lẽ. Anh hiền lành, ít nói, không nổi bật giữa đám đông, nhưng luôn chăm chú trong mọi buổi học. Khi bạn bè nghỉ trưa, Ngọc ra khuôn viên của nhà trường luyện thanh. Khi tan học, Ngọc ở lại phòng tập thêm hàng giờ, trân trọng từng nốt nhạc. Và chàng thanh niên ấy, bằng ý chí kiên cường đã tự rèn, tự học cả cách kìm nén cảm xúc và giữ tính kỷ luật trong từng tiết tấu.
NSND, Đại tá Hà Thủy-người từng dìu dắt nhiều thế hệ nghệ sĩ-nhớ mãi về cậu học trò ấy: “Có một điều gì rất lạ ở Tuấn Ngọc. Em không bộc lộ nhiều, nhưng giọng hát lại chứa đựng một thứ nội lực đặc biệt. Như tro âm ỉ cháy, chỉ đợi một làn gió để bùng lên”. Ngọc là học viên Trung cấp Thanh nhạc đầu tiên của nhà trường được gợi ý làm đề tài khoa học. Và đề tài khoa học được bảo vệ thành công chính là lời khẳng định cho sự lựa chọn đúng đắn của Ngọc.
Năm 2021, Tuấn Ngọc tốt nghiệp thủ khoa Khoa Thanh nhạc khóa 38, chính thức khoác lên mình hai màu áo nghệ sĩ và chiến sĩ. Đó cũng là lúc anh hiểu rằng, làm người lính là sự lựa chọn của lý tưởng. Và làm nghệ sĩ trong môi trường Quân đội-đó là một vinh dự, đồng thời cũng là một hành trình đòi hỏi sự nghiêm túc, chuẩn mực đến từng nốt nhạc.
Người kể chuyện bằng giai điệu
Đầu quân về Nhà hát Ca múa nhạc-nơi có nhiều nghệ sĩ gạo cội, áp lực vô hình cũng là “barie” mà anh tự đặt ra, thôi thúc sự cống hiến trong anh ngày càng cháy bỏng. Bất ngờ hơn, sau thời gian ngắn, anh được bầu làm Bí thư Đoàn cơ sở của nhà hát-Bí thư đoàn trẻ nhất toàn quân lúc bấy giờ. Đây cũng là lúc Tuấn Ngọc được thỏa sức phát huy sức trẻ và khả năng sáng tạo của mình.
 |
Bùi Tuấn Ngọc mong muốn dùng giọng hát của mình để truyền tải những thông điệp về tình đoàn kết, về khát vọng hòa bình. |
Như viên ngọc đen ẩn mình dưới những lớp đất thô ráp, Tuấn Ngọc không chỉ “cháy” hết mình với vai trò ca sĩ, anh còn thể hiện khả năng sáng tác không giới hạn. Gần 30 trong tổng số 50 sáng tác của anh đã được “trình làng”.
Mỗi ca khúc của chàng ca sĩ trẻ đều lấp lánh màu sắc của sự cống hiến, tình yêu nước và lý tưởng của một quân nhân. Những ca khúc không phức tạp về cấu trúc, không ồn ào hiệu ứng mà chính sự giản dị, mộc mạc ấy lại khiến người nghe nhớ mãi. Bởi lẽ, từ những chất liệu của cuộc sống hằng ngày, anh chau chuốt, tỉ mỉ lựa chọn từng ca từ để viết lên các ca khúc về Bộ đội Cụ Hồ, quê hương, đất nước với giai điệu nhẹ nhàng, êm ái.
Các ca khúc: Cha tôi người lính Biên phòng, Người lính đôi mươi, Bông hồng kiêu hãnh, Cô gái Viêng Chăn đạt loại xuất sắc năm 2023. Bài ca thanh niên Quân đội vang xa đạt loại xuất sắc năm 2024. Ai về quê hương tôi Quảng Ninh từng giành giải Nhất cuộc thi sáng tác nhân kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập tỉnh. Còn rất nhiều bài hát của anh đạt giải thưởng và gây ấn tượng trên các nền tảng mạng xã hội.
Viết tiếp câu chuyện đẹp về tình hữu nghị đặc biệt Việt - Lào
Năng nổ trong mọi hoạt động, khéo léo kết hợp giữa nhiệm vụ chuyên môn và công tác Đoàn, Ngọc đã truyền cảm hứng đến cho nhiều bạn trẻ bằng các hoạt động thiện nguyện, thực hiện các hoạt động Đoàn Thanh niên trong các chuyến lưu diễn và giao lưu văn hóa với rất nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả cả trong và ngoài nước.
Trong các chuyến lưu diễn, thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và quốc tế, Bùi Tuấn Ngọc luôn để lại những ấn tượng thật đặc biệt, từ Cuba, Morocco, Hungary, Ấn Độ, Lào,… Mỗi lần Tuấn Ngọc cất tiếng hát là một lần đất nước Việt Nam tươi đẹp hiện lên sinh động trong mắt bạn bè quốc tế.
Đặc biệt, với những đóng góp tích cực cho tình hữu nghị hai nước, ca sĩ, nhạc sĩ Bùi Tuấn Ngọc được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Hội Hữu nghị Việt Nam-Lào khóa V nhiệm kỳ 2023-2028. Tuấn Ngọc cho biết, đây không chỉ là một vinh dự cá nhân, mà còn là cơ hội để thế hệ trẻ chung tay tiếp nối truyền thống gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc anh em Việt-Lào.
 |
Với những đóng góp tích cực cho tình hữu nghị hai nước Việt Nam - Lào, ca sĩ, nhạc sĩ Bùi Tuấn Ngọc được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Hội Hữu nghị Việt Nam-Lào khóa V nhiệm kỳ 2023-2028. |
Ngọc tâm sự: “Hơn nửa thế kỷ qua, mối quan hệ Việt Nam-Lào đã trở thành biểu tượng sáng ngời của tình hữu nghị đặc biệt. Là một nghệ sĩ, tôi tin rằng âm nhạc chính là ngôn ngữ không biên giới, là nhịp cầu gắn kết trái tim hai dân tộc. Tôi mong muốn dùng giọng hát của mình để truyền tải những thông điệp về tình đoàn kết, về khát vọng hòa bình và phát triển chung giữa Việt Nam và Lào”.
Bà Khăm-Phạo Ơn-Tha-Văn, Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền nước CHDCND Lào tại Việt Nam ấn tượng cho biết: “Bùi Tuấn Ngọc không chỉ là một nghệ sĩ tài năng có giọng hát nội lực mà còn là một sứ giả văn hóa. Tôi cảm nhận sự trân trọng và tình cảm sâu sắc mà anh dành cho đất nước và nhân dân Lào thông qua các ca khúc đã sáng tác và thể hiện. Tôi cũng đánh giá rất cao vai trò của Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội-cầu nối quan trọng góp phần vun đắp và thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa Lào và Việt Nam thông qua các chương trình giao lưu nghệ thuật”.
Đằng sau những tràng pháo tay, ánh đèn sân khấu lung linh là những đêm Ngọc tập đến khàn cả giọng. Là những khoảnh khắc anh lặng lẽ trở về căn phòng nhỏ, mở lại những bản thu âm cũ, nghe đi nghe lại để tìm ra điểm chạm cần thiết cho một bài hát mới. Và trên hết, anh vẫn là người kể chuyện bằng giai điệu. Một người lính mang trái tim nghệ sĩ, hay một nghệ sĩ mang lý tưởng người lính-thật khó phân định. Chỉ biết rằng, nơi giọng hát ấy cất lên, người ta cảm nhận được cả một tâm hồn trong trẻo, đằm sâu, thủy chung và trọn vẹn với lý tưởng đã chọn.
Đại tá, NSND Nguyễn Thị Bích Hạnh (Hồng Hạnh), Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội nhấn mạnh: “Là một nghệ sĩ-chiến sĩ trẻ của Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, Thượng úy QNCN Bùi Tuấn Ngọc đã sáng tác và thể hiện nhiều ca khúc về đề tài Bộ đội Cụ Hồ, chiến tranh cách mạng và quê hương, đất nước, con người Việt Nam bằng những ca từ mượt mà, êm ái, thẫm đượm lòng yêu nước. Tuấn Ngọc là một cá nhân nổi bật, điều đó khẳng định tài năng và sự tiếp nối truyền thống có hiệu quả của thế hệ nghệ sĩ - chiến sĩ trẻ Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, một thế hệ trẻ tiêu biểu, đáng tự hào, đầy nhiệt huyết, dám nghĩ, dám làm, hết mình cống hiến trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam”.
Thượng úy QNCN Bùi Tuấn Ngọc nhận được nhiều danh hiệu và phần thưởng danh giá: Gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân (2025), Chiến sĩ thi đua toàn quân (2025), “Thanh niên tiên tiến làm theo lời bác” toàn quốc (2024). Cán bộ đoàn xuất sắc tiêu biểu toàn quân (2022, 2023); Gương mặt trẻ tiêu biểu tỉnh Quảng Ninh (2024); Tài năng trẻ tiêu biểu tỉnh Quảng Ninh (2023).
Huy chương bạc “Liên hoan Ca, Múa, Nhạc toàn quốc (2024); Giải Nhất Cuộc thi Sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí tỉnh Quảng Ninh (2023); Giải Nhì Cuộc thi sáng tác ca khúc viết về tuổi trẻ Quảng Ninh (2022); Giải Ba Cuộc thi “Kỷ vật kể chuyện” (2022); Giải Ba Cuộc thi sáng tác ca khúc chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày truyền thống Phụ nữ Quân đội và Ban Phụ nữ Quân đội (2023), Huân chương Hữu nghị của Bộ Quốc phòng Lào (2019, 2022); cùng nhiều bằng khen, giấy khen của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị… |
BẠCH DƯƠNG
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Cuộc thi viết "Những tấm gương bình dị mà cao quý lần thứ 16" xem các tin, bài liên quan