“Xây dựng "lá chắn thép" bảo vệ nền tảng tư tưởng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” - Bài 2: Phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo "lá chắn thép" bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng (tiếp theo và hết)

Chính vì vậy, phát huy sức mạnh tổng hợp là yêu cầu then chốt để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Sức mạnh này không chỉ là sự kết hợp các nguồn lực mà còn là khả năng kết nối và phát huy đồng bộ các trụ cột: Chính trị, pháp lý, nhân lực, công nghệ và đối ngoại.

Đảng ta đã xác định rõ ràng: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; kết hợp chặt chẽ "xây" và "chống"; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị”. Đặc biệt, công tác tổ chức cần lưu ý: “Chớ dùng thợ mộc làm nghề thợ rèn”. Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22-10-2018 của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh việc tăng cường tuyên truyền, giáo dục lý luận chính trị, đồng thời nâng cao tinh thần cảnh giác, phát hiện sớm các luận điệu xuyên tạc. Tiếp nối quan điểm đó, Chiến lược An ninh mạng quốc gia đến năm 2030 (ban hành năm 2024) bổ sung: “Phải đặt trọng tâm bảo vệ từ sớm, từ xa, gắn kết sát sao giữa biện pháp công nghệ với biện pháp con người”. Các văn bản pháp lý như Luật An ninh mạng 2018 và các nghị định liên quan đã tạo ra khung pháp lý vững chắc, làm cơ sở cho việc huy động và phân bổ nguồn lực trong và ngoài nước.

Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, khi thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ, không gian tư tưởng của Đảng liên tục bị tấn công từ các chiến dịch thông tin sai lệch. Điều này đòi hỏi chúng ta phải phát huy sức mạnh tổng hợp từ chính trị, pháp lý, nhân lực đến công nghệ và đối ngoại, tạo dựng một “lá chắn thép” bảo vệ nền tảng tư tưởng vững chắc, đồng thời giữ gìn sự thống nhất nhận thức và hành động trong toàn hệ thống chính trị.

Nghị quyết số 35-NQ/TW xác định bảo vệ nền tảng tư tưởng là nhiệm vụ “thường xuyên, cấp bách” của toàn Đảng. Cấp ủy các cấp cần đảm bảo nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng khi triển khai và tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đồng thời, phát huy tối đa vai trò các phương tiện truyền thông chính thống và nền tảng số, trang mạng xã hội do hệ  thống chính trị quản lý để “xây dựng” giá trị cốt lõi và “chống” xuyên tạc, tạo thế chủ động trên mọi kênh dư luận.

Như chúng ta đã biết, để từng bước hoàn thiện cơ sở pháp lý - thể chế, các luật như Luật An ninh mạng 2018 đã xác lập trách nhiệm bảo đảm an toàn thông tin và giáo dục chính trị. Tuy nhiên, cần nhanh chóng ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn về xử lý tin giả và khủng hoảng truyền thông. Việc xây dựng quy chế phản ứng nhanh ba lớp (phát hiện - thẩm định - phản bác) giúp rút ngắn “thời gian vàng” ngăn chặn tin tức xấu lan truyền.

Nghị quyết số 26-NQ/TW yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo trong Quân đội để phát triển nguồn nhân lực cao hình thành đội ngũ chuyên gia “kép”, am hiểu lý luận chính trị và thành thạo an ninh mạng. Các học viện, trường sĩ quan và hệ thống báo cáo viên cần được đào tạo thường xuyên kỹ năng nhận diện và phản bác các luận điệu “tự diễn biến” và “tự chuyển hóa”.

Với phương châm “bảo vệ từ sớm, từ xa”, chúng ta phải tận dụng ưu thế công nghệ - kỹ thuật. Trong đó phải coi trọng việc đầu tư vào nền tảng giám sát thế hệ mới, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn giúp phát hiện sớm các chiến dịch thao túng thông tin, thao túng dư luận. Các mô phỏng tấn công lan truyền tin giả ("cyber range") giúp rèn luyện phản ứng khẩn cấp cho lực lượng an ninh, tuyên giáo, đồng thời kiểm tra hiệu quả hệ thống phòng thủ kỹ thuật theo kịch bản thực chiến.

Muốn vậy, Việt Nam cần mở rộng hợp tác quốc tế và phát huy sức mạnh mềm, chủ động tham gia vào các diễn đàn quốc tế về an ninh mạng, chia sẻ kinh nghiệm chống tin giả và tranh thủ chuyên gia quốc tế. Đồng thời, việc truyền thông đa ngôn ngữ (Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc) về đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước sẽ nâng cao sự thuyết phục và tạo “hàng rào” dư luận từ bên ngoài.

Những giải pháp nêu trên tạo thành một chỉnh thể hữu cơ. Khi được triển khai đồng bộ và có cơ chế đánh giá định kỳ, chúng sẽ loại bỏ các “điểm nghẽn” trong phòng thủ tư tưởng. Mỗi cấp ủy, tổ chức, cơ quan phải xem bảo vệ nền tảng tư tưởng là nhiệm vụ trung tâm, ưu tiên nguồn lực chính trị, pháp lý, nhân lực, công nghệ và ngoại giao để giữ vững trận địa tư tưởng, phản bác mọi quan điểm sai trái, thù địch, và củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.

Bộ Tư lệnh 86 không hoạt động một cách tách biệt mà là phần quan trọng trong một cơ chế liên ngành chặt chẽ, nơi sự phối hợp chiến lược giữa các bộ, ngành và địa phương tạo thành một "lá chắn thép" bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Từ việc hoạch định chiến lược đến triển khai thực tiễn, các lực lượng này kết hợp, tối ưu hóa hiệu quả bảo vệ tư tưởng qua một mạng lưới an ninh tư tưởng toàn diện. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua Mạng quan trắc dư luận xã hội của Bộ Thông tin & Truyền thông (nay là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch), với sự tham gia của Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Cục A05, Bộ Công an) và Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, giúp tăng cường khả năng phát hiện và phản ứng nhanh chóng. Đến cuối năm 2023, 80% quy trình tác chiến mạng đã được số hóa, với hơn 200 đợt diễn tập, rút ngắn 40% thời gian phản ứng, đưa hiệu quả phòng chống tin giả lên tầm cao mới.

Trung tâm 386 tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tại Ban chỉ đạo 35 tỉnh Ninh Thuận, nay là tỉnh Khánh Hòa.

Chiến lược bảo vệ tư tưởng của Đảng được triển khai qua bốn lớp phối hợp đồng bộ. Cấp chiến lược do Ban Bí thư lãnh đạo, tạo nền tảng chính sách, trong khi Bộ tư lệnh 86 phối hợp với Cục A05 và Cục An toàn Thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) thực hiện các kịch bản phản công kép: vừa vô hiệu hóa thông tin xấu, vừa lan tỏa thông tin chính thống. Tầng kỹ thuật sử dụng nền tảng “Tri thức đỏ”, SOC, tường lửa tư tưởng, và công nghệ tiên tiến như CDR và blockchain để xử lý dữ liệu tức thời. Cuối cùng, tại cấp cơ sở, các đội phản ứng nhanh đa ngành được huấn luyện, phối hợp chặt chẽ giữa quân đội, công an và CNTT, giúp khoanh vùng và phản bác tin giả ngay tại "tuyến đầu", đảm bảo mọi chiến dịch đều được xử lý kịp thời, hiệu quả.

Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, đất nước đang vươn lên mạnh mẽ trong thời đại số, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trở thành nhiệm vụ quan trọng bậc nhất. Điều này không chỉ yêu cầu củng cố bản lĩnh chính trị và sức đề kháng tư tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, mà còn phải chủ động thích ứng với những tiến bộ của internet, mạng xã hội, nhận diện và phản bác kịp thời các quan điểm sai trái. Công tác tuyên truyền, giáo dục cần phải đổi mới, lan tỏa cảm hứng thay vì chỉ áp đặt. Sự kết hợp nhịp nhàng giữa công nghệ, pháp luật và ngoại giao cần được triển khai đồng bộ, tạo thành một thế trận liên ngành vững mạnh. Đặc biệt, cần phát huy vai trò của nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, làm chủ công nghệ để trở thành “thế trận toàn dân” trong cuộc chiến bảo vệ tư tưởng của Đảng.

Vấn đề có tính then chốt là phải tăn g cường “sức đề kháng” tư tưởng trong Đảng và xã hội. Muốn vậy, trước hết phải xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và đạo đức. Theo Văn kiện Đại hội XIII, công tác giáo dục lý luận chính trị cần đổi mới, kết hợp linh hoạt giữa hình thức truyền thống và số hóa, đảm bảo mọi đảng viên thấm nhuần chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Việc học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh cần lồng ghép vào sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt đoàn thể và các mô hình câu lạc bộ giá trị sống tại cơ sở, kết hợp với khảo sát và phản hồi để điều chỉnh kịp thời. Cấp ủy các cấp phải tăng cường giám sát nội dung tư tưởng trên các kênh truyền thông nội bộ, việc sử dụng mạng xã hội cá nhân của cán bộ, đảng viên để phát hiện và chấn chỉnh kịp thời các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị.

Vấn đề có tính quan trọng là chủ động định hướng dư luận trên không gian mạng. Không gian mạng là “mặt trận thứ năm” trong kỷ nguyên vươn mình dân tộc, đầy thách thức và cơ hội. Cần thiết lập một hệ sinh thái truyền thông đa nền tảng của các cơ quan Đảng, Nhà nước, sử dụng trí tuệ nhân tạo và Big Data để phân tích dư luận theo thời gian thực, phát hiện sớm tin giả và khủng hoảng truyền thông. Cần xây dựng đội ngũ cộng tác viên có kỹ năng truyền thông số, có khả năng xử lý nhanh các bình luận tiêu cực và thường xuyên tổ chức livestream, tọa đàm trực tuyến để giải đáp thắc mắc, giải tỏa thông tin sai lệch.

Bên cạnh đó, phát huy vai trò báo chí, văn học-nghệ thuật và giáo dục là một trong những giải pháp quan trọng. Báo chí, văn học, nghệ thuật và giáo dục là những công cụ sắc bén trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Báo chí phải trung thực, phản ánh thực tiễn cuộc sống, phê phán tiêu cực và làm nổi bật những giá trị tích cực của xã hội.

Để thu hút giới trẻ, cần khuyến khích các hình thức truyền thông hiện đại như infographics, video ngắn trên TikTok, Instagram. Ngành văn học-nghệ thuật cần chú trọng sản xuất các tác phẩm tuyên truyền lịch sử và những chân dung cách mạng với dung lượng và chất lượng phù hợp để đăng tải trên môi trường mạng xã hội. Đồng thời, ngành giáo dục tích hợp bảo vệ nền tảng tư tưởng vào chương trình học và tổ chức các cuộc thi sáng tạo nhằm khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, vun đắp niềm tin và xây dựng ý thức cảnh giác trước các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch.

Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là nhiệm vụ của Ban Tuyên giáo và Dân vận hay các cơ quan quốc phòng, an ninh mà là trách nhiệm chung của toàn bộ hệ thống chính trị và xã hội. Mỗi cấp ủy, mỗi cơ quan cần phát huy sức mạnh tổng hợp để bảo vệ nền tảng tư tưởng, tạo ra một chiến lược phòng thủ tư tưởng toàn diện.

Bên cạnh hoàn thiện hệ thống pháp luật về an ninh mạng và an toàn thông tin, cần phải nâng cao hiệu quả thực thi và hợp tác tư pháp quốc tế: Việt Nam cần đẩy mạnh ký kết các điều ước quốc tế về dẫn độ tội phạm công nghệ cao và triển khai cơ chế chia sẻ dữ liệu điện tử phục vụ điều tra xuyên biên giới, phối hợp với các đối tác quốc tế trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia trên không gian mạng.

Cùng với việc bảo vệ bản quyền số và dữ liệu chiến lược, cần có những giải pháp công nghệ, kỹ thuật, an ninh, an toàn. Muốn vậy, trước hết phải coi trọng xây dựng hệ thống cảnh báo sớm “Tri thức đỏ” sử dụng Big Data và AI để thu thập và phân tích dữ liệu từ mạng xã hội, diễn đàn, báo điện tử, các nguồn từ internet. Hệ thống sẽ nhận diện thông tin sai lệch, tin giả và cảnh báo kịp thời cho các cấp chỉ đạo qua giao diện trực quan.

Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, khi công nghệ và không gian mạng ngày càng chi phối mọi mặt đời sống xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng  chính là nhiệm vụ cấp bách, là trách nhiệm của toàn xã hội. Cuộc chiến tư tưởng không còn giới hạn trong không gian vật lý mà đã lan tỏa vào không gian mạng, nơi các thế lực thù địch không ngừng lợi dụng công nghệ để tấn công, xuyên tạc và phá hoại niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Trong không gian mạng, nơi thông tin lan tỏa với tốc độ chóng mặt, sự kết hợp nhịp nhàng của các lực lượng chính trị, pháp lý, công nghệ và an ninh, an toàn - sẽ giúp bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, tạo nên một "mạng lưới bảo vệ tư tưởng" kiên cố. Chính trị - tư tưởng hun đúc niềm tin kiên cường; pháp lý mạnh mẽ xử lý mọi hành vi xuyên tạc; công nghệ trí tuệ nhân tạo và Big Data giúp phát hiện, cảnh báo sớm các mối đe dọa; trong khi an ninh, an toàn mạng bảo vệ hạ tầng số, bảo vệ từng “tuyến phòng thủ” trong mặt trận tư tưởng.

Mô hình phối hợp liên ngành từ Ban Chỉ đạo chiến lược đến các đội phản ứng nhanh đã chứng minh sức mạnh cộng hưởng không thể phá vỡ. Những kết quả đạt được trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng, với việc rút ngắn thời gian phản ứng và nâng cao tính chính xác, minh bạch của thông tin, khẳng định sự chủ động trong chiến lược phòng thủ tư tưởng.

Chỉ khi toàn xã hội đồng lòng, quyết tâm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chúng ta mới có thể vững vàng tiến bước, đưa đất nước phát triển bền vững trong kỷ nguyên số, không chỉ giữ gìn mà còn làm phong phú thêm những giá trị cốt lõi, tạo dựng một tương lai mạnh mẽ, đoàn kết và thịnh vượng.

Thượng tá HỒ NGỌC DUY, Chỉ huy trưởng Trung tâm 386 (Bộ tư lệnh 86)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng xem các tin, bài liên quan.