Trong đó có việc một bộ phận cán bộ, đảng viên (CB, ĐV) tham gia viết bài, phát ngôn, comment... thể hiện quan điểm sai trái, lệch chuẩn, cố tình bóp méo sự thật vì mục đích tư lợi cá nhân và lợi ích nhóm. Cùng với đó, không ít CB, ĐV do nhiều nguyên nhân khác nhau đã vô tình cổ xúy, like, share thông tin sai sự thật, gây bất lợi và ảnh hưởng xấu đến thành quả và tiến trình cách mạng. Đây thực chất là một căn bệnh mới phát sinh ở CB, ĐV, nhưng hậu quả đáng sợ gây ra đã được kiểm chứng trên thực tế, với xu hướng "lây lan" rất đáng báo động.
Tại hội nghị giao ban báo chí mới đây, Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan chức năng tiếp tục công khai phê bình các tài khoản facebook của một số CB, ĐV vốn "có tên tuổi" vì đã đăng tin, viết bài sai sự thật, không đúng với quan điểm, chủ trương của Đảng; gây phương hại đến tình hình chung của đời sống xã hội và tâm lý nhân dân.
Đáng nói là chủ các tài khoản cá nhân này vốn là những đảng viên, cán bộ hưu trí "khá nổi tiếng"; từng giữ vị trí lãnh đạo, cương vị công tác quan trọng, lại có học hàm, học vị khá cao và nhất là có "uy tín" trên MXH. Những người này đã nhiều lần vi phạm, được nhắc nhở, phê bình nghiêm khắc, nhưng vẫn cố tình tiếp diễn với tính chất, mức độ ngày càng nguy hại; thể hiện thái độ bất chấp quy định pháp luật; thiếu thiện chí hợp tác với cơ quan chức năng; tỏ rõ cực đoan thông qua những nhận định, đánh giá mang nặng tư tưởng cá nhân, với thiên hướng tiêu cực. Họ tự nhận bản thân là hiền tài, cho mình cái quyền được "phán xử" mọi vấn đề nảy sinh từ thực tiễn xã hội; tỏ vẻ có kiến thức uyên thâm, năng lực bề trên đủ khả năng răn dạy, chỉ bảo đội ngũ CB, ĐV đương chức phải thay đổi thế này, thế nọ cho hợp với luân thường đạo lý và tuân mệnh lòng dân.
Việc góp ý cho các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, việc phát huy trí tuệ vì trọng trách "quốc thái, dân an" là cần thiết, đáng quý. Thế nhưng, đáng phê bình ở đây là văn phong của các chủ tài khoản này luôn thể hiện rõ thái độ trịch thượng, lời lẽ vô văn hóa, nội dung sai lệch, phiến diện. Các chủ tài khoản này tuy hoạt động có tính chất độc lập, được thẩm định là những người không bắt tay với các thế lực thù địch chống phá cách mạng, tuy nhiên, với mục đích thiếu tinh thần xây dựng, lật lọng, mưu cầu lợi ích riêng nên họ cũng ít nhiều bóp méo sự thật, “bôi đen”, xuyên tạc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước; cố tình nói xấu, vu khống, làm sai lệch những chuẩn mực giá trị tốt đẹp của chế độ mà CB, ĐV và nhân dân ta đang nỗ lực vun đắp, xây dựng.
Với những biểu hiện "ảo" trên MXH, như: Không ngại đấu tranh, thẳng thắn phê bình, tỏ vẻ anh hùng thời cuộc, ra tay "cứu độ chúng sinh"; ban hiến nhiều kế sách vĩ mô, to tát... vì sự nghiệp cách mạng, nên họ thường sính danh và tự phong là những "anh hùng facebook". Thực chất, đây là những CB, ĐV đã ít nhiều "tự diễn biến", rơi vào cực đoan, bất mãn; mắc bệnh chủ nghĩa cá nhân thuần túy, bị ảo tưởng về năng lực và sức mạnh bản thân, biểu hiện kiêu ngạo cộng sản và thích được làm người nổi tiếng, sính khoe mẽ...
Những hành động mà các CB, ĐV kiểu "anh hùng facebook" thực hiện trên MXH là rất nguy hại; dễ gây ra hiểu nhầm, làm sai lệch sự thật; ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của Đảng, tổ chức, đơn vị; gây cản trở và làm chậm tiến trình thực hiện chủ trương, đường lối đổi mới, xây dựng đất nước. Thế nhưng, nó càng nguy hại hơn khi trên không gian mạng lại xuất hiện thêm một bộ phận CB, ĐV vô tình cổ xúy, tán dương, ngợi ca, ủng hộ, like, share, tạo sự lan tỏa rộng khắp các nội dung, thông tin tiêu cực mà những "anh hùng facebook" sáng tạo, khởi phát trên MXH; dẫn đến tư tưởng, tâm lý xã hội bất ổn và gián tiếp tạo ra các nguy cơ gây mất an toàn chính trị-xã hội ngoài đời thực.
Thực tiễn đã kiểm chứng điều đó. Qua khảo sát thực tế thấy rằng: Một trong những nguyên nhân dẫn đến các cuộc biểu tình gây rối an ninh chính trị nguy hại trên địa bàn tỉnh Bình Thuận và một số địa phương trong cả nước vào tháng 6-2018, xuất phát từ chính những tác động tiêu cực của MXH. Theo đó, cùng với hàng loạt âm mưu, thủ đoạn chống phá cách mạng được lực lượng thù địch chuẩn bị từ trước, cộng với ý kiến phiến diện, trái chiều của một vài cán bộ "có tên tuổi" đưa lên MXH về Dự thảo Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc (lúc bấy giờ); quy chụp rằng “Đảng, Chính phủ Việt Nam bán đất tại 3 vị trí chiến lược là Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc cho nước ngoài với thời hạn 99 năm” đã tạo ra làn sóng phản ứng dữ dội trên không gian mạng. Điều đáng lo ngại là một số bài viết về dự luật này đăng tải trên các trang mạng không chính thống, không bảo đảm về độ chính xác lại được nhiều người, trong đó có không ít CB, ĐV chia sẻ, khi mà chính họ cũng chưa tìm hiểu sâu về dự thảo luật, chưa thẩm định thông tin. Trước những phát ngôn không đúng về dự luật, có màu sắc chống phá cách mạng, cố tình bóp méo sự thật, nhưng một số CB, ĐV thiếu hiểu biết vẫn hồn nhiên chia sẻ, tích cực “luận bàn thế sự” theo kiểu “thầy bói xem voi”, đã vô hình trung tạo ra những luồng dư luận xã hội tiêu cực trên MXH và đời sống tâm lý cộng đồng.
Hoặc cách đây không lâu, TP Hà Nội xin ý kiến về chủ trương mở rộng đường vành đai 3 (đường trên cao), đoạn kéo dài từ Hồ Tùng Mậu đi cầu Thăng Long. Chỉ việc nên di chuyển hàng cây xà cừ cổ thụ bằng cách nào và đi đâu đã xuất hiện không ít "chuyên gia đầu ngành" và không ít CB, ĐV có vị trí, chức tước (ở các vùng, miền khác nhau trong cả nước) hùng hồn nêu chính kiến, lớn tiếng phê phán, lên án, rồi "chỉ đạo, dạy bảo" tập thể Đảng bộ TP Hà Nội phải thế này, thế kia. Dư luận cũng vì thế mà được một phen sốt sình sịch, trong khi chủ trương của TP Hà Nội là hoàn toàn đúng đắn; người dân địa phương bày tỏ sự đồng thuận, nhất trí rất cao, vì đó là việc làm có lợi cho nhân dân, có ích cho Thủ đô và đất nước.
Như vậy, từ số ít các đối tượng "anh hùng facebook" tuy là chủ thể khơi mào cho những quan điểm, tư tưởng sai lệnh, nhưng chính sự mơ hồ, mất cảnh giác của một bộ phận CB, ĐV mới là nguyên nhân chính vô hình trung tiếp tay, châm ngòi cho các điểm nóng, sự vụ, sự việc diễn ra phức tạp trên không gian mạng. Cùng với đó, hệ quả lan truyền tiêu cực trên MXH đã khiến không ít người sử dụng tài khoản cá nhân có cảm giác: Cứ vào MXH là thấy toàn nghịch cảnh, chuyện sai trái; xã hội đầy rẫy màu đen; tương lai đất nước trở nên u ám; cuộc sống bế tắc, túng quẫn.
Nhìn nhận dưới góc độ tâm lý xã hội thấy rằng, nhóm CB, ĐV vô tình bị lôi kéo, hùa theo những ý kiến phản động, hoặc "tối kiến" của nhóm "anh hùng facebook" là những đối tượng bị rơi vào một trong các biểu hiện "4 thiếu" (thiếu tỉnh táo, thiếu thông tin, thiếu kiến thức và thiếu trách nhiệm). Trong đó, thiếu tỉnh táo có nghĩa là bản lĩnh không vững vàng, non nớt về chính trị; tâm lý a dua, hiếu kỳ, cách nhìn phiến diện, thiển cận... Thiếu thông tin: Việc nắm bắt thông tin chính thống chưa được coi trọng, thiếu toàn diện, biểu hiện chủ quan, cảm tính; thấy cây không thấy rừng; thấy một mặt, một bộ phận mà không thấy đại cục, toàn diện... Thiếu kiến thức: Ít vốn lý luận; thế giới quan, phương pháp luận chưa sâu sắc toàn diện; hiểu biết chính trị và kiến thức tổng hợp ít ỏi, khuyết thiếu; kinh nghiệm non nớt, không sâu rộng... Và cuối cùng là thiếu trách nhiệm: Cán bộ vô tổ chức, ý thức kỷ luật thấp; không biết tự đặt vấn đề, tự suy nghĩ, lập luận xem mình có nên hay không nên thực hiện một thao tác, thể hiện một quan điểm cá nhân lên MXH; chưa đủ khả năng thẩm định, xét xem việc làm của bản thân có lợi hay bất lợi cho tổ chức, đơn vị, bản thân.
Để tỉnh táo, sáng suốt làm tốt nhiệm vụ đấu tranh chống lại các luận điệu sai trái, các quan điểm xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước, không bị tha hóa trở thành những "anh hùng facebook" hay những kẻ mắc bệnh "4 thiếu", trước hết, mỗi CB, ĐV phải không ngừng nghiên cứu, học tập Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để củng cố vững chắc thế giới quan, phương pháp luận duy vật biện chứng trong nhận thức, phân tích, đánh giá và hoạt động thực tiễn. Phải tích cực học tập, nghiên cứu, quán triệt đường lối, chủ trương, chiến lược, sách lược của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước trên mọi lĩnh vực, phương diện. Kết hợp chủ động nghiên cứu nâng cao năng lực chuyên môn, tạo dựng nền tảng tri thức chính trị-xã hội đúng đắn, khoa học, cách mạng; đủ trình độ, khả năng nhận diện, phản biện, đấu tranh với các thế lực thù địch, phản động trên MXH và phân định chính xác đúng-sai, tốt-xấu, bản chất-hiện tượng, chính thống-bịa đặt, sai lệch... trong “biển thông tin” chưa rõ thực hư trên MXH.
Vấn đề quan trọng nữa là đội ngũ CB, ĐV phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng và phong cách tư duy, phong cách ứng xử, làm việc khoa học, khách quan, quần chúng theo tấm gương sáng ngời Hồ Chí Minh. Từ đó, mỗi người tự hình thành, hoàn thiện kỹ năng phân tích, đánh giá, phản biện, đấu tranh vừa lịch sự, khiêm tốn, trí tuệ, thuyết phục; vừa kiên quyết, triệt để, tiến công đến cùng… Từng người phải xây dựng cho mình "hệ thống miễn dịch" vững chắc, phấn đấu trở thành người chiến sĩ đi tiên phong trên lĩnh vực đấu tranh tư tưởng chính trị; góp phần xây dựng thế trận lòng dân vững chắc trên MXH. Cùng với đó, CB, ĐV phải nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình; thẳng thắn góp ý, không để đồng chí, đồng đội rơi vào "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", bị chệch hướng tư duy, sai lệch nhận thức; chủ động "kéo" đồng đội về phía tổ chức, để không bị các lực lượng chống phá mua chuộc, dụ dỗ.
Trong sinh hoạt, công tác, các ấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể phải thường xuyên làm tốt công tác giáo dục, kịp thời thông tin trao đổi, vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn từ những thông tin xấu xa, độc hại của các thế lực thù địch, phản động và sự sai lệch, sai phạm của các "anh hùng facebook" trên MXH. Đối với những đối tượng không thể áp dụng các biện pháp vận động, giáo dục cần nghiêm trị bằng kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước và các quy định hiện hành. Đặc biệt, với chức năng, nhiệm vụ của mình, cơ quan tuyên giáo cần chủ động hơn nữa trong cung cấp thông tin chính thống, hướng dẫn cơ quan, đơn vị và đội ngũ CB, ĐV chấp hành nghiêm các quy định trong sử dụng, khai thác thông tin trên MXH. Từng cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện nghiêm những quy định của Đảng, Nhà nước, các quy định về công tác bảo vệ chính trị nội bộ; công tác bảo vệ bí mật Nhà nước, bí mật công tác; nhất là phải nắm vững và tuân thủ các quy định của Luật An ninh mạng hiện hành. Mỗi CB, ĐV cần biến trang MXH, tài khoản cá nhân của mình thành một địa chỉ tin cậy, kênh thông tin, tuyên truyền thường xuyên thông tin chính thống; đồng thời chủ động, tích cực tham gia phân tích, bình luận, chia sẻ các bài viết và phản ánh, ngợi ca gương người tốt, việc tốt, mô hình mới, cách làm hay của các cơ quan, đơn vị, địa phương, để nhất quán phương châm "lấy đẹp dẹp xấu", làm cho cái tốt, cái hay trở thành thông tin chủ đạo trên MXH.
NGUYỄN TRUNG QUÂN