Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo của Việt Nam có hiệu lực thi hành từ ngày 15/11/2004 xác định rõ quyền và nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức tôn giáo, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc bảo đảm quyền và nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động tôn giáo
Pháp lệnh nêu rõ, Chính phủ Việt Nam tôn trọng và thực hiện các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc gia nhập khi có sự khác nhau giữa quy định của Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo và các điều ước đã được ký kết.
Kể từ khi thực hiện pháp lệnh trên, đến nay hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo đã có những khởi sắc. Tính đến tháng 10/2007, số lượng tín đồ tôn giáo Việt Nam là 23 triệu người, chiếm gần 30% dân số Việt Nam. Trong đó, số người theo Phật giáo là 10 triệu; Thiên chúa giáo 5,9 triệu; Tin lành 1 triệu, Cao Đài 3,2 triệu, Phật giáo Hoà hảo 1,4 triệu và Hồi giáo 67.000; Tịnh độ cư sỹ Phật hội 1,4 triệu; Tứ ân hiếu nghĩa 78.000, Baha'i 7.000; Ngũ Chi Minh đạo 10.000.
Từ năm 2005 đến nay, tín đồ trong cả nước đã tăng 2 triệu người, số tôn giáo tăng từ 6 với 16 tổ chức lên 10 tôn giáo với 29 tổ chức tôn giáo được Nhà nước thừa nhận.
Đảng và Nhà nước luôn luôn tôn trọng và bảo đảm tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Nhờ vậy, sự phát triển các tôn giáo ngày càng có tổ chức chặt chẽ. Tổng số giáo sĩ, chức sắc và chức việc tôn giáo khoảng 53.000 người. Số cơ sở thờ tự, nhà thờ, đền, chùa, thánh thất không ngừng gia tăng về số lượng và quy mô với hơn 24.000 cơ sở. Mọi tổ chức tôn giáo đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật Việt Nam thì đều được cấp đăng ký hoạt động và được đảm bảo tự do tín ngưỡng, tôn giáo bằng pháp luật.
Bên cạnh đó, các cơ sở đào tạo và hoạt động đào tạo của các tôn giáo cũng không ngừng phát triển về số lượng và quy mô. Hiện Giáo hội Phật giáo Việt Nam có 3 học viện (với trên 1.000 tăng, ni sinh) và 15 trường cao đẳng, trung cấp phật học, 15 trường sơ cấp phật học. Hiện có 274 tăng, ni du học ở nước ngoài.
Giáo hội Công giáo có 7 chủng viện với trên 3.000 chủng sinh; với 72 Giám mục, Linh mục đi hội thảo, đào tạo dài hạn ở nước ngoài (2006-2007). Việc in ấn kinh sách, xuất bản ấn phẩm tôn giáo luôn đáp ứng nhu cầu hoạt động tôn giáo. Hiện nay, các tôn giáo lớn ở Việt Nam đều có các tờ báo và tạp chí riêng phát hành trên toàn quốc.
Thời gian qua, các tổ chức, cá nhân tôn giáo luôn mở rộng quan hệ đối ngoại với các tổ chức, cá nhân tôn giáo trong khu vực và quốc tế; tham gia các cuộc hội thảo quốc tế về tôn giáo và các sinh hoạt tôn giáo ở nước ngoài; mời các tổ chức, cá nhân tôn giáo nước ngoài vào thăm và tổ chức một số hoạt động tôn giáo tại Việt Nam, tạo được sự hiểu biết lẫn nhau.
Các tín đồ tôn giáo là người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam được các tỉnh, thành phố tạo điều kiện giúp đỡ về địa điểm sinh hoạt, được các tổ chức tôn giáo cử chức sắc hướng dẫn việc đạo.
Việt Nam sẵn sàng đối thoại cởi mở với những tổ chức quốc tế chưa có dịp tìm hiểu sâu về tình hình tôn giáo ở trong nước. Tháng 1/2007, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có chuyến thăm chính thức Vatican và gặp gỡ Giáo hoàng Benedict XVI. Tháng 3/2007, Vatican cử một phái đoàn cấp cao (cấp Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) tới thăm và làm việc với Chính phủ Việt Nam để thúc đẩy nâng cấp quan hệ ngoại giao. Giáo hoàng đã tuyên bố đánh giá cao chính sách và tình hình tự do tôn giáo ở Việt Nam.
Năm 2008, Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Đại lễ Phật giáo Liên Hợp Quốc. Đây là một lễ hội tôn giáo lớn và có uy tín lớn trên thế giới với sự tham gia của hàng trăm đoàn đại biểu các nước, hàng vạn tăng ni, phật tử và những nhà nghiên cứu, học giả về Phật giáo trên thế giới./. |