Sứ mệnh trước nhân dân

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với các đại biểu. Ảnh: TTXVN

Trong những ngày này, quân, dân cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài đang theo dõi với sự quan tâm sâu sắc diễn biến của Kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XI. Đây là kỳ họp cuối cùng của khóa Quốc hội đầu tiên trong thế kỷ 21-khóa Quốc hội có vai trò rất quan trọng trong cuộc kiến tạo lớn: đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN khi đất nước bước vào một thời kỳ phát triển mới trong một bối cảnh chưa từng có. Có thể nói, chúng ta đang ở vào thời điểm mà mỗi cơ hội đều tiềm ẩn thách thức và ngược lại.

Quốc hội được coi như biểu tượng của dân chủ và quyền lực của một quốc gia. Tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội để cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất này thực hiện tốt hơn chức năng lập pháp, nhiệm vụ quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và chức năng giám sát tối cao là một trong những khâu quan trọng bậc nhất trong tiến trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN.

Báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XI do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng trình bày hôm qua 20-3 trong phiên khai mạc của kỳ họp 11 này đã nêu rõ những kết quả nổi bật; những hạn chế, yếu kém; phân tích sâu sắc những bài học kinh nghiệm và chỉ ra phương hướng nhiệm vụ của Quốc hội trong thời gian tới.

Cử tri cả nước thấy rõ trong nhiệm kỳ XI, Quốc hội đã thực hiện ngày càng tốt hơn chức năng nhiệm vụ của mình: Hoạt động lập pháp có nhiều tiến bộ cả về số lượng và chất lượng (thông qua 84 luật, bộ luật, 15 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật, 31 pháp lệnh); hoạt động giám sát đã đổi mới và đi vào trọng tâm; việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước ngày càng thực chất hơn. Thực tế, nhân dân hào hứng theo dõi truyền hình trực tiếp các phiên họp quan trọng của Quốc hội, nhất là các buổi chất vấn các thành viên Chính phủ, được bày tỏ ý kiến của mình là một biểu hiện sống động của nền dân chủ ở nước ta. Có thể nói rằng, một phong cách làm việc mới của cơ quan quyền lực cao nhất nước đang hình thành một cách vững chắc, tức không theo thông lệ cũ mà lấy điểm chốt từ yêu cầu xử lý việc nước trong những điều kiện mới cần linh hoạt. Phong cách đó được thể hiện khi miễn nhiệm một số thành viên Chính phủ, Quốc hội đã không đồng tình “cào bằng” giữa miễn nhiệm người thôi nhiệm vụ vì lý do tuổi tác hay thay đổi vị trí công tác với những người thực sự có khuyết điểm… Các kỳ họp của Quốc hội khóa XI cho thấy một bước tiến dân chủ rõ rệt trong sinh hoạt của Quốc hội, ngày càng đáp ứng được sự mong đợi của nhân dân. Thành công của Quốc hội là một trong những nhân tố quan trọng tạo nên một động lực mới, hiện thực hóa những quyết sách của Đảng, đưa đến những thành tựu toàn diện và nổi bật của đất nước trong những năm qua.

Tuy nhiên, cơ cấu quyền lực cũng như cơ chế vận hành bộ máy quyền lực của đất nước đang đứng trước những đòi hỏi mới vô cùng nóng bỏng. Nhân dân ta thực hiện quyền làm chủ đất nước thực sự của mình như thế nào? Việc xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN trong điều kiện Đảng độc tôn lãnh đạo ra sao?

Chúng ta đã xác lập cơ chế đúng đắn Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, nhưng việc vận hành cơ chế này sao cho khoa học, nhịp nhàng, thông suốt và có hiệu quả là cả tổng thể một loạt vấn đề rất hệ trọng vì nó liên quan, tác động trực tiếp đến những khía cạnh nhạy cảm, phức tạp và căn cốt nhất của thể chế, của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội. Vận mệnh của chế độ XHCN, tương lai của đất nước đòi hỏi chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật, vừa thấy được thành tựu hết sức to lớn, vừa nhận diện thật rõ những bất cập, những sai lầm, thiếu sót, những trở lực để hóa giải, khắc phục với những bước đi phù hợp.

Kỳ họp này của Quốc hội diễn ra vào thời điểm cả nước đang sôi nổi chuẩn bị mọi mặt cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XII, trong đó có việc quan trọng là giới thiệu và chốt danh sách các ứng cử viên. Những ngày qua, người ta thấy xuất hiện trên các phương tiện thông tin và truyền thông các ý kiến đa dạng về thành phần, cơ cấu đại biểu Quốc hội khóa mới, trong đó đáng lưu ý có cả những ý kiến đòi hỏi phải nâng nhiều hơn nữa số đại biểu ngoài Đảng. Có người đặt vấn đề theo một lô-gích hình thức rằng: Vì sao số đảng viên chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ so với số dân nhưng lại có tỷ lệ cao như thế trong Quốc hội?

Phải chăng những người đặt ra vấn đề này là những người thiếu hiểu biết hay họ cố tình tách rời mối liên hệ máu thịt và sống còn giữa Đảng với Dân vì những mục đích không trong sáng?

Cần thấy rằng, các đảng viên chính là những công dân tiêu biểu, ưu tú. Đảng ta không có lợi ích gì khác ngoài lợi ích của đất nước và nhân dân. Khi từ trái tim mình, nhân dân gọi Đảng là "Đảng ta" thì điều đó chứng tỏ Đảng Cộng sản Việt Nam thực sự là Đảng của dân. Quốc hội ta là nơi hội tụ cao nhất của lòng dân. Như vậy, Đảng và Quốc hội đều có chung một mục tiêu và sứ mệnh cao cả: Vì nước, vì dân! Thế thì vì sao lại có người cố tình tách rời, chia cắt mối liên hệ đó? Họ đang toan tính điều gì?

Thật sáng rõ và thuyết phục khi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, trong báo cáo, đã nêu ra hai bài học sâu sắc nhất trong 7 bài học kinh nghiệm của Quốc hội khóa XI là: Mọi hoạt động của Quốc hội phải bám sát đường lối đổi mới toàn diện của Đảng; Quốc hội có gắn bó mật thiết với nhân dân, hiểu sâu sắc mong muốn của nhân dân thì mới thực sự trở thành cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân.

Những người tự xưng là “các nhà dân chủ” đây đó cần học lại bài học lịch sử để biết rằng ở nước ta, trước những năm 30 của thế kỷ trước, có nhiều phong trào và tổ chức yêu nước nhưng cuối cùng chỉ có các tổ chức cộng sản tồn tại và hoạt động được trong sự khủng bố điên cuồng của thực dân, đế quốc. Từ khi ra đời đến nay, trong 77 năm qua, Đảng đã nhiều lần khéo léo, tự tin đưa dân tộc thoát khỏi thế ngàn cân treo sợi tóc. Chính Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta lập nên những kỳ tích chấn động địa cầu, viết nên trang sử đẹp nhất trong lịch sử Việt Nam. Đảng vừa là nhân tố quyết định mọi thắng lợi trong thế kỷ qua vừa là linh hồn của cuộc kiến tạo tương lai. Đó là một cuộc kiến tạo lớn, khác hẳn về chất mà lịch sử và truyền thống là bệ phóng tuyệt vời để Việt Nam chinh phục những tầm cao mới.

Dư luận rộng rãi trên thế giới trong đó có cả những người từng ở phía bên kia đã ca ngợi Đảng Cộng sản Việt Nam là bộ tham mưu chiến lược tài giỏi đã biết huy động cao nhất sức mạnh của cả dân tộc để thắng kẻ thù xâm lược trong chiến tranh. Với trí tuệ, bản lĩnh và sự năng cảm, Đảng lại biết khơi nguồn, nhân lên nội lực để thắng nghèo nàn lạc hậu trong thời bình. Trong công cuộc đổi mới, sức mạnh Việt Nam đang tỏa sáng. Sức mạnh đó được khởi nguồn từ những nét vàng truyền thống của cuộc trường chinh dựng nước và giữ nước, từ khát vọng vươn tới của dân tộc Việt Nam. Nó được bồi đắp bằng trí thông minh, lòng quả cảm, đức tính cần cù, tinh thần vượt khó của toàn dân, được hun đúc bằng bản lĩnh, trí tuệ và tài thao lược của Đảng ta.

Đáp ứng được yêu cầu của cuộc sống, đúng với qui luật phát triển, Đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo đang trở thành sức mạnh lan tỏa trong lòng mỗi con người, được nhân lên và cộng hưởng trong cả cộng đồng dân tộc. Nó trở thành sức cuốn hút, vẻ đẹp, sức mạnh Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập! Dù đất nước còn nghèo, người dân còn phải sớm tối bươn chải, lo toan, nhưng nhịp sống khẩn trương, lành mạnh thường nhật và sự gắn kết của khối đại đoàn kết dân tộc xung quanh hạt nhân lãnh đạo là Đảng Cộng sản Việt Nam đang thắp lên niềm hy vọng lớn về tương lai tươi sáng của dân tộc. Công cuộc xóa đói, giảm nghèo đang được triển khai rộng khắp và đã đạt được những thành tựu rất ấn tượng: Trong 10 năm, Việt Nam giảm được 38,6% số hộ nghèo, được LHQ và cộng đồng quốc tế khâm phục, coi Việt Nam là một ví dụ điển hình về việc giải quyết hài hòa bài toán tăng trưởng kinh tế với các vấn đề xã hội. Nhân dân lao động đang được hưởng những trái ngọt của công cuộc đổi mới là một thực tế rõ ràng.

Việt Nam đang được đánh giá là đã thực hiện một cuộc chuyển đổi kinh tế thành công ngoạn mục nhất trên thế giới. Ai là kiến trúc sư, là người cầm cương cuộc chuyển đổi cam go đó? Không ai khác, đó là Đảng Cộng sản Việt Nam! Trải qua biết bao biến động thăng trầm, vượt qua không ít thử thách, hiểm nguy trong cuộc hành trình dựng nước và giữ nước càng thấy sáng ngời chân lý: độc lập dân tộc gắn liền với XHCN-chân lý đã được viết nên bằng máu của biết bao thế hệ người Việt Nam. Chỉ có độc lập dân tộc mới tạo được tiền đề, nền tảng vững chắc để xây dựng XHCN và chỉ có XHCN mới bảo đảm có độc lập dân tộc thực sự. Đó là ý nguyện của lòng dân đất Việt! Đừng ai mơ tưởng thay đổi được chân lý này!

Hiến pháp thể hiện nguyện vọng và ý chí, đồng thời bảo vệ những lợi ích sống còn của nhân dân Việt Nam. Vai trò lãnh đạo của Đảng được Hiến pháp khẳng định, nhưng điều cốt lõi và quan trọng nhất là vai trò đó được tuyệt đại đa số nhân dân thừa nhận và Đảng không ngừng vươn lên hoàn thành xuất sắc sứ mệnh của mình. Xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh là mục tiêu cao cả mà toàn thể dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đang hướng tới. Để đạt mục tiêu đó, việc xây dựng nhà nước pháp quyền, xác lập mối quan hệ hợp lý giữa Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc cùng các đoàn thể chính trị- xã hội thông qua hệ thống cơ chế thích hợp, để tránh chồng chéo, tăng cường được tính chủ động của từng tổ chức và cả hệ thống chính trị là một đòi hỏi ngày càng cấp thiết.

Thực tiễn giới thiệu các ứng cử viên đại biểu Quốc hội, việc tự đề cử và tự ứng cử trong những ngày qua ở các cấp cho thấy, trong điều kiện Đảng Cộng sản độc tôn lãnh đạo, nếu kết hợp tốt giữa nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng với nguyên tắc hiệp thương dân chủ trong hệ thống Mặt trận thì sẽ làm phong phú thêm sinh hoạt dân chủ trong xã hội, làm phong phú thêm nền dân chủ ở nước ta. Trong nhiều năm qua, không chỉ đảng viên, mà nhân dân thuộc mọi thành phần xã hội, trong nước cũng như ngoài nước, đã được nghiên cứu, thảo luận, góp ý các văn kiện quan trọng của Đảng. Nhiều ý kiến đóng góp xác đáng của nhân dân, trong đó có các nhân sĩ, trí thức, đã được đưa vào văn kiện chính thức của Đảng. Rõ ràng, đây là một sự khảo nghiệm, phản biện và đóng góp trí tuệ rộng rãi, cầu thị và dân chủ, và nó đã được Đảng ta tiến hành nghiêm túc.

Quá trình xây dựng Nhà nước trong 62 năm qua đã chứng tỏ dân chủ XHCN là bản chất của chế độ mới ở nước ta. Điều gì đã giúp cho Nhà nước ta vượt qua tất cả những thử thách cam go, tình thế hiểm nghèo “ngàn cân treo sợi tóc” trong các cuộc chiến tranh cứu nước trước đây cũng như ở thời điểm “chuyển dời dâu bể” sau khi chế độ XHCN sụp đổ ở Liên Xô và Đông Âu? Một trong những nhân tố quan trọng nhất, đó chính là sự gắn bó máu thịt của toàn dân ta với Đảng ta, với Nhà nước XHCN của mình mà Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất. Dù chưa hoàn thiện, nhưng đó là Nhà nước do chính dân ta gây dựng nên và Nhà nước đó, do Đảng lãnh đạo, lại phục vụ chính dân ta.

Mặc dù Đảng luôn xác định dân chủ vừa là mục tiêu, vừa là động lực của chế độ ta, nhưng trên thực tế, hiện tượng hạn chế, vi phạm quyền dân chủ của người dân không phải là cá biệt, thậm chí có những nơi diễn ra rất nhức nhối. Cần phải khẳng định tình trạng đó không bắt nguồn từ bản chất của nền dân chủ XHCN, từ “chế độ độc đảng” như ai đó vẫn rêu rao, mà trước hết do sự suy thoái về phẩm chất, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức và những sơ hở, bất cập của cơ chế, chính sách cùng những thiếu sót trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo. Mặt khác, có một thực trạng nữa không kém phần nghiêm trọng là trong khi “mở rộng dân chủ” thì nhiều nơi lại kéo theo sự buông lỏng quản lý, coi thường kỷ cương, phép nước. Nhận rõ điều này, trong văn kiện Đại hội X, Đảng đã gắn kết hai vấn đề căn cốt nhất của chế độ ta: Phát huy dân chủ XHCN phải gắn chặt với xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN.

Khâu mấu chốt cần tập trung hiện nay là đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước. Đảng lãnh đạo Nhà nước và xã hội bằng Cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách; bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức kiểm tra và bằng hành động gương mẫu của đảng viên. Đảng giới thiệu những đảng viên ưu tú có đủ phẩm chất và năng lực vào hoạt động trong Quốc hội, các cơ quan lãnh đạo chính quyền và các đoàn thể. Đảng không làm thay công việc của các tổ chức khác trong hệ thống chính trị.

Một đất nước Việt Nam thật sự khởi sắc thanh xuân trong thời Đổi mới, tự tin và vững vàng đi lên khi thế nước mở ra trong cuộc hội nhập khu vực và toàn cầu. Vận hội lớn đang đến với đất nước ta. Nhưng vận hội không bao giờ tự nó đến. Đó càng không phải là món quà từ trên trời rơi xuống! Đó chính là thành quả của công cuộc Đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo toàn quân, toàn dân ta thực hiện một cách sáng tạo và quả cảm trong suốt 20 năm qua. Đó còn là con đường đi tới tươi sáng của một dân tộc biết phát huy nội lực, tự tin hội nhập vào một thế giới đang đổi thay sâu sắc với nhiều cơ hội và thách thức đan xen.

Đó là tình cảm, niềm tin của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta khi quan tâm theo dõi phiên họp cuối cùng của Quốc hội khóa XI, và đang tích cực chuẩn bị tốt mọi mặt, bảo đảm cho cuộc bầu cử Quốc hội khóa XII thành công.