Cách đây đúng 45 năm (5-9-1962), Lào và Việt Nam đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra mối quan hệ có một không hai trong quan hệ quốc tế. Tình cảm anh em gắn bó, trong sáng thủy chung Việt Nam-Lào đã được hình thành và khẳng định trong gần nửa thế kỷ đấu tranh cách mạng của hai dân tộc với phương châm "Hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện". Trong số gần 170 nước mà Việt Nam có quan hệ Ngoại giao, Lào là nước duy nhất mà Việt Nam phát triển quan hệ đặc biệt theo thỏa thuận đạt được giữa hai bên.

Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, đặc biệt là từ khi hai nước ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào, sự hợp tác toàn diện giữa hai nước, trong đó có hợp tác về kinh tế không ngừng được phát triển, góp phần đưa nền kinh tế mỗi nước liên tục tăng trưởng, đảm bảo giữ vững ổn định an ninh chính trị và từng bước hội nhập kinh tế quốc tế. 5 tháng đầu năm 2007, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt gần 125 triệu USD, tăng xấp xỉ 30% so cùng kỳ năm trước. Hai nước đặt mục tiêu nâng tổng kim ngạch xuất khẩu lên 1 tỷ USD vào năm 2010 và 2 tỷ USD vào năm 2015.

Các chủng loại hàng hóa của Việt Nam, chủ yếu là vật liệu xây dựng, xăng dầu, hàng nông sản, thực phẩm, hàng tiêu dùng, chiếm từ 15 đến 40% thị phần ở Lào. Xuất khẩu sang Việt Nam chiếm 30-50% xuất khẩu của Lào ra thị trường thế giới với một số mặt hàng như gỗ, khoáng sản, nông sản. Ngân hàng liên doanh Việt-Lào đã ra đời và đi vào hoạt động với các chi nhánh ở Hà Nội, Viêng Chăn, Pác-xế, tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư giữa hai nước phát triển thuận lợi.

10 năm trở lại đây, doanh nghiệp hai nước ngày càng nhận được nhiều sự ưu tiên, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các dự án hợp tác đầu tư. Tính đến tháng 5-2007, Việt Nam đã có 106 dự án đầu tư vào Lào với tổng giá trị lên tới hơn 500 triệu USD, trong đó có 64 dự án 100% vốn của Việt Nam với tổng giá trị 453 triệu USD, liên doanh có 42 dự án với tổng vốn đầu tư 64 triệu USD. Riêng giai đoạn từ 2000 đến 2007, đầu tư Việt Nam tại Lào đứng thứ 3 trong tổng số 37 nước đầu tư vào Lào. Các lĩnh vực thu hút nhiều nhà đầu tư Việt Nam là nông nghiệp, chế biến gỗ, năng lượng, khai thác mỏ, sản xuất dược phẩm, dịch vụ. Các công trình của Lào đầu tư tại Việt Nam dù quy mô chưa lớn, nhưng bước đầu đã góp phần tăng cường tiềm lực kinh tế của mỗi bên. Lào có 7 dự án đầu tư vào Việt Nam đang được triển khai với tổng vốn là 17 triệu USD.

Hằng năm, Việt Nam đều đã dành cho Lào một khoản viện trợ không hoàn lại là 560 tỷ đồng (tương đương 37 triệu USD) trong giai đoạn 2001-2005. Riêng năm 2007, viện trợ không hoàn lại của Việt Nam cho Lào là 180 tỷ đồng tập trung chủ yếu vào các dự án đào tạo học sinh, bồi dưỡng cán bộ thủy lợi và nông nghiệp. Văn hóa, giáo dục được đánh giá là lĩnh vực hợp tác hiệu quả nhất trong quan hệ Việt-Lào. Chính phủ Việt Nam đã viện trợ hơn 115 tỷ đồng giúp Lào đào tạo chuyên gia, cán bộ, lưu học sinh tại Việt Nam; xây dựng hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú tại các tỉnh.

Bên cạnh việc phát triển quan hệ song phương, hai nước Việt Nam và Lào thường xuyên trao đổi, tham khảo kinh nghiệm của nhau về vấn đề hội nhập quốc tế; phối hợp hoạt động trên các diễn đàn quốc tế. Mối quan hệ đặc biệt Việt-Lào đã được thử thách và chứng minh qua thời gian sẽ mãi mãi tiếp tục được phát huy. Các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước nguyện vun đắp cho tình hữu nghị Việt Nam-Lào "mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững".

ĐỖ QUYÊN (TTXVN)