QĐND - Chuyến thăm chính thức của Tổng thống Xê-bát-xti-an Pi-nhê-ra Ê-chê-ni-kê tới Việt Nam trong hai ngày 21 và 22-3-2012, theo lời mời của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, có ý nghĩa quan trọng trong mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước Việt Nam và Chi-lê. Đây là chuyến thăm thứ ba ở cấp nguyên thủ nhà nước Chi-lê tới Việt Nam trong 41 năm qua, kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, đồng thời là dịp để lãnh đạo hai nước trao đổi phương hướng và các biện pháp tăng cường quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam – Chi-lê trên tất cả mọi lĩnh vực và trao đổi các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Cộng hòa Chi-lê nằm ở lục địa Nam Mỹ, trải dài 6.435km bên bờ Thái Bình Dương, với diện tích 756.950km2, nơi sinh sống của hơn 17 triệu dân. Ngoài ra, Chi-lê còn có 1,25 triệu ki-lô-mét vuông ở Nam Cực. Chi-lê là quốc gia giàu tài nguyên khoáng sản, là nước sản xuất đồng lớn nhất thế giới, chiếm hơn 1/3 sản lượng toàn cầu và 46% giá trị kim ngạch xuất khẩu của Chi-lê; đứng đầu thế giới về sản xuất bột cá. Từ thập niên 1990, kinh tế Chi-lê tăng trưởng khá ổn định, đạt trung bình 6%/năm. Đến năm 2009, Chi-lê được Diễn đàn Kinh tế Thế giới xếp thứ 25/117 nước về sức cạnh tranh. Chi-lê đang phấn đấu đến năm 2015 sẽ lọt vào hàng ngũ các quốc gia phát triển. GDP năm 2011 đạt 243 tỷ USD.

Quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Chi-lê ngày nay có nền tảng lịch sử đặc biệt. Trong thời kỳ Việt Nam đấu tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước, phong trào đoàn kết và ủng hộ Việt Nam phát triển mạnh ở Chi-lê. Vào tháng 5-1969, Chủ tịch Thượng viện Chi-lê khi đó là Xan-va-đô A-gien-đê (Salvador Allende), người sau đó trở thành Tổng thống Chi-lê, đã tới thăm Việt Nam và hội kiến với Chủ tịch Hồ Chí Minh nhằm bày tỏ tình đoàn kết của nhân dân Chi-lê với nhân dân Việt Nam. Gần hai năm sau, vào ngày 25-3-1971, khi cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước của nhân dân ta đang ở giai đoạn vô cùng quyết liệt, đất nước và nhân dân Chi-lê dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Xan-va-đô A-gien-đê đã trở thành quốc gia thứ hai ở Nam Mỹ, sau Cu-ba, chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Chi-lê là quốc gia đầu tiên của lục địa Nam Mỹ dang rộng tay đón chào các cơ quan đại diện của Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Các sự kiện đó đã mở ra một trang mới cho lịch sử quan hệ Việt Nam - Chi-lê. Khi ấy, dù đang phải đương đầu với cuộc chiến tranh khốc liệt, nhưng nhân dân Việt Nam vẫn cảm nhận được những tình cảm hữu nghị, đoàn kết nồng thắm mà nhân dân Chi-lê dành cho cuộc đấu tranh chính nghĩa của ta. Tuy nhiên, mối quan hệ đó bị gián đoạn từ tháng 9-1973 sau cuộc đảo chính quân sự tại Chi-lê lật đổ chính phủ hợp hiến của Tổng thống Xan-va-đô A-gien-đê. Sau khi nền dân chủ ở Chi-lê được tái lập (năm 1989), vào tháng 9-1990, Chính phủ Chi-lê đã chủ động đề nghị Việt Nam khôi phục quan hệ ngoại giao ở cấp Đại sứ. Và, từ đó, quan hệ giữa hai nước phát triển sâu rộng và hiệu quả.

Kể từ năm 1999 đến nay, lãnh đạo cấp cao của hai bên thường xuyên gặp nhau nhằm thảo luận và hoạch định các thỏa thuận hợp tác. Chi-lê coi trọng và ưu tiên quan hệ với Việt Nam. Hai nước có nhiều điểm tương đồng, có thể hợp tác với nhau cùng có lợi, nhất là trong các lĩnh vực phát triển khai khoáng, khoa học-kỹ thuật, nông nghiệp, giáo dục… Chi-lê mong muốn hợp tác với Việt Nam trong việc áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào công tác khai khoáng, đảm bảo giữ gìn và bảo vệ môi trường sinh thái. Với nhiều kinh nghiệm và thành tựu trong lĩnh vực nông nghiệp, Chi-lê cũng có thể hợp tác với Việt Nam phát triển công nghệ chế biến nông sản, xuất khẩu hoa quả và công nghệ thực phẩm… Việt Nam coi trọng quan hệ hợp tác với Chi-lê và sẵn sàng hợp tác với Chi-lê trong các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh. Các nhà lãnh đạo Việt Nam đã nhiều lần tuyên bố sẵn sàng làm cầu nối để Chi-lê phát triển hợp tác với các quốc gia Đông Nam Á.  

Đến nay, hai nước đã ký kết gần 20 văn kiện hợp tác trong các lĩnh vực chính trị-ngoại giao, kinh tế-thương mại, khoa học-công nghệ, văn hóa, du lịch... làm cơ sở pháp lý cho quan hệ hợp tác. Trao đổi thương mại giữa hai nước tăng khá nhanh, từ 18,69 triệu USD năm 2000 lên gần 500 triệu USD năm 2011. Năm 2007, Chi-lê đã chính thức công nhận quy chế kinh tế thị trường ở Việt Nam. Ngày 11-11-2011, Việt Nam và Chi-lê đã chính thức ký Hiệp định Thương mại tự do sau 8 vòng đàm phán trong vòng 3 năm.

Nằm ở hai bên bờ Thái Bình Dương, cách xa nhau về địa lý, nhưng nhân dân hai nước có truyền thống quan hệ hợp tác, ủng hộ, giúp đỡ lẫn nhau, đều yêu chuộng hòa bình, độc lập, tự do. Từng cổ vũ cuộc đấu tranh chính nghĩa giành độc lập của nhân dân Việt Nam, ngày nay, nhân dân Chi-lê tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ công cuộc đổi mới ở Việt Nam. Ngược lại, Việt Nam luôn mong muốn Chi-lê ngày càng phát triển. Đây chính là cơ sở để chúng ta tin tưởng rằng, chuyến thăm chính thức của Tổng thống Xê-bát-xti-an Pi-nhê-ra Ê-chê-ni-kê tới Hà Nội sẽ thành công tốt đẹp, đưa quan hệ “Đối tác toàn diện” Việt Nam – Chi-lê phát triển hơn nữa theo hướng thực chất và hiệu quả vì lợi ích lâu dài của nhân dân hai nước.  

QĐND