Nhận lời mời của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Héc-man Van Rôm-puy, Thủ tướng Vương quốc Bỉ Ê-li-ô Đi Ru-pô, Tổng thống I-ta-li-a Giooc-giô Na-pô-li-a-nô và Thủ tướng Anh Đa-vít Ca-mơ-rôn, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thực hiện chuyến thăm Vương quốc Bỉ và Liên minh châu Âu, chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa I-ta-li-a và thăm chính thức Vương quốc Anh từ ngày 17 đến 24-1-2013.

Đây là chuyến thăm các nước Tây Âu lần đầu tiên của đồng chí Nguyễn Phú Trọng trên cương vị Tổng bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, là chuyến thăm đầu tiên của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới khu vực này trong nhiều năm qua.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái toàn cầu tiếp tục kéo dài gay gắt. Các quốc gia, kể cả các nền kinh tế hàng đầu thế giới, đang ra sức tìm kiếm phương thức khắc phục hậu quả khủng hoảng. Trong khi đó, hòa bình, hợp tác, hội nhập và phát triển vẫn là xu thế chủ đạo và mặc dù vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề nhưng khu vực châu Á - Thái Bình Dương vẫn tiếp tục được coi là một khu vực phát triển năng động bậc nhất thế giới.

Đối với khu vực Liên minh châu Âu (EU), cuộc khủng hoảng nợ công và suy thoái kinh tế vẫn đang diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, EU cùng các nước thành viên vẫn đang củng cố nội bộ, nâng cao vai trò quốc tế, tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam.

Việt Nam và EU chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 28-11-1990. Đến năm 1996, EU chính thức mở Phái đoàn đại diện của EU tại Hà Nội. Kể từ đó đến nay, quan hệ hai bên đã đi vào khuôn khổ, phát triển nhanh chóng cả về bề rộng và chiều sâu. EU trở thành một trong các đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại, đầu tư, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Việt Nam và EU hợp tác tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế, đặc biệt là trong khuôn khổ hợp tác ASEAN-EU, ASEM và LHQ. Hai bên cũng hợp tác trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, an ninh năng lượng, chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, di cư bất hợp pháp…

Về kinh tế-thương mại, EU hiện là đối tác hàng đầu của Việt Nam, là thị trường xuất khẩu quan trọng thứ hai của Việt Nam, sau Mỹ, và năm 2012 đã vượt lên vị trí số 1. Trong những năm gần đây, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - EU tăng trung bình 15-20%/ năm. Tính đến tháng 8-2012, tổng vốn đầu tư đăng ký của các nước EU vào Việt Nam đạt trên 18 tỷ USD, trong đó vốn thực hiện đạt 13 tỷ USD. Về hợp tác phát triển, EU là nhà tài trợ song phương lớn thứ hai về ODA và là nhà cung cấp viện trợ không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam, chiếm 20% tổng cam kết của cộng đồng quốc tế tài trợ cho Việt Nam. Hai bên đã ký chính thức Hiệp định khung Đối tác và Hợp tác toàn diện (PCA) và kết thúc vòng 1 đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA).

Việt Nam và Bỉ thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 22-3-1973. Từ năm 1992, quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Bỉ được thúc đẩy mạnh mẽ, phát triển sâu rộng và tích cực trên tất cả các lĩnh vực chính trị-ngoại giao, kinh tế, hợp tác phát triển và giáo dục-đào tạo; ngoài ra còn có mối quan hệ hợp tác giữa các vùng, địa phương hai nước.

Trong giai đoạn 2000-2010, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Bỉ tăng trưởng nhanh, ổn định, từ 395,4 triệu USD năm 2000 lên 1,2 tỷ USD năm 2010. Trong giai đoạn này, Việt Nam liên tục xuất siêu với số lượng lớn. Năm 2011, kim ngạch hai chiều đạt 1,6 tỷ USD. Do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế, kim ngạch thương mại 10 tháng đầu năm 2012 đạt 1,27 tỷ USD.

Về đầu tư, tính đến tháng 10-2012, Bỉ có 42 dự án với tổng số vốn đầu tư đạt 132 triệu USD, đứng thứ 35/96 nước và vùng lãnh thổ có đầu tư (FDI) vào Việt Nam. Bỉ có nhiều dự án đầu tư trị giá trên 10 triệu USD vào Việt Nam. Địa phương thu hút được số lượng dự án đầu tư nhiều nhất là TP Hồ Chí Minh, còn địa phương dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư là Bắc Ninh. 

Ngoài kinh tế thương mại, giữa Việt Nam và Bỉ còn duy trì quan hệ hợp tác phát triển (viện trợ và cho vay), hợp tác khoa học kỹ thuật, giáo dục đào tạo, văn hóa, quốc phòng…

Việt Nam và I-ta-li-a chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 23-3-1973. Từ đầu thập kỷ 1990, quan hệ giữa hai bên đã có những bước phát triển tích cực, toàn diện. I-ta-li-a là một trong những nước Tây Âu đầu tiên tích cực ủng hộ việc tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và EU, trên các diễn đàn quốc tế lớn cũng như việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và các tổ chức tài chính, thương mại, tiền tệ quốc tế hồi đầu những năm 1990.

Về kinh tế, thương mại, kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều trong những năm qua, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng của cả hai bên. Do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, kim ngạch hai chiều năm 2009 chỉ đạt hơn 1,5 tỷ USD. Năm 2011, kim ngạch hai chiều đạt 2,5 tỷ USD và tính đến hết tháng 11-2012, đạt hơn 2,6 tỷ USD.

Tính đến tháng 11-2012, I-ta-li-a đứng thứ 32 trên tổng số 94 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 45 dự án, tổng số vốn 198 triệu USD.

I-ta-li-a cung cấp viện trợ phát triển ODA cho Việt Nam dưới nhiều hình thức, nhiều lần viện trợ khẩn cấp cho Việt Nam trong các trường hợp có thảm họa thiên tai hoặc dịch bệnh. Hai bên cũng tích cực hợp tác trong lĩnh vực văn hóa-du lịch, giáo dục và đào tạo.

Việt Nam và Anh thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 11-9-1973 và đi vào giai đoạn phát triển thực chất từ giữa thập kỷ 90 của thế kỷ trước. Từ đó đến nay, quan hệ thương mại hai chiều phát triển mạnh và trong những năm gần đây, tăng trưởng đều đặn với tỷ lệ khoảng 15-20%/năm. Hiện nay Anh có 138 văn phòng đại diện thương mại thường trú và chi nhánh kinh doanh tại Việt Nam.

Năm 2011, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Anh đạt 3,04 tỷ USD, mười tháng đầu năm 2012 đạt 2,84 tỷ USD. Tính đến hết tháng 11-2012, Anh có 162 dự án đầu tư vào Việt Nam còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 2,7 tỷ USD, đứng thứ ba trong các nước EU (sau Hà Lan và Pháp).

Sau khi thiết lập quan hệ đối tác chiến lược tháng 9-2010, sự hợp tác giữa hai nước được tích cực triển khai thông qua cơ chế Đối thoại chiến lược và Ủy ban Hỗn hợp kinh tế-thương mại (JETCO), xây dựng và thực hiện Kế hoạch hành động hằng năm.

Hai bên cũng nhất trí tăng cường trao đổi đoàn các cấp, tiếp xúc thường xuyên giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, tăng cường hợp tác giữa Quốc hội, các bộ, ngành, địa phương; thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư, tăng cường hợp tác tại các diễn đàn đa phương và các tổ chức quốc tế lớn, nhất là tại LHQ, ASEM.    

Chuyến thăm Vương quốc Bỉ và Liên minh châu Âu, chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa I-ta-li-a và thăm chính thức Vương quốc Anh của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là một cột mốc lịch sử nhằm tăng cường đối thoại chính trị cấp cao Việt Nam với EU và các nước, tiếp tục khẳng định chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế của Việt Nam; trao đổi các biện pháp thúc đẩy các thỏa thuận song phương đã ký, xác định những phương hướng lớn, đưa quan hệ hợp tác phát triển giữa Việt Nam với EU và Bỉ, I-ta-li-a, Anh lên một tầm cao mới.

QĐND