Một chương mới trong quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam – E-xtô-ni-a sẽ được bắt đầu với chuyến thăm chính thức của Thủ tướng An-đơ-rút-xơ An-síp (Andrus Ansip) tới Việt Nam theo lời mời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một vị Thủ tướng E-xtô-ni-a tới Việt Nam kể từ khi E-xtô-ni-a tuyên bố độc lập năm 1991.

Thủ tướng A. A-síp tới thăm Việt Nam lần này nhằm triển khai chính sách của E-xtô-ni-a về mở rộng, tăng cường quan hệ với châu Á, trong đó có Việt Nam; thể hiện sự coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống với Việt Nam; thúc đẩy ký kết các văn kiện hợp tác song phương, nhất là trong lĩnh vực kinh tế; tìm kiếm cơ hội kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam cho các doanh nghiệp E-xtô-ni-a. Đây cũng là dịp để các nhà lãnh đạo trao đổi những vấn đề khu vực và quốc tế nhằm tăng cường phối hợp giữa hai bên trên các diễn đàn đa phương. Chính vì vậy, tháp tùng Thủ tướng A. An-síp trong chuyến thăm Việt Nam có nhiều quan chức cấp cao của các bộ, ngành, địa phương cùng đại diện các doanh nghiệp của E-xtô-ni-a.

Một góc Thủ đô Ta-lin của E-xtô-ni-a. Ảnh minh họa/internet.

Cộng hòa E-xtô-ni-a với thủ đô Ta-lin nằm ở bên bờ biển Ban-tích, có diện tích 45.226km2, số dân gần 1,3 triệu người, chủ yếu là người E-xtô-ni-a (68,7%), người Nga (25,6%). Vùng đất của người E-xtô-ni-a được hình thành từ thế kỷ 12-13, bị Đức xâm chiếm (thế kỷ 13), bị Thụy Điển thôn tính giữa thế kỷ 17. Năm 1721, E-xtô-ni-a sáp nhập vào đế chế Nga. Ngày 24-2-1918, CH E-xtô-ni-a ra đời. Ngày 6-8-1940 E-xtô-ni-a gia nhập Liên bang Xô-viết. Ngày 20-8-1991, E-xtô-ni-a đơn phương tuyến bố độc lập khỏi Liên bang Xô-viết. Ngày 17-9-1991, Liên hợp quốc công nhận E-xtô-ni-a là thành viên.

Ngày nay, E-xtô-ni-a là nước có nền kinh tế thị trường và là một trong những nước có mức thu nhập bình quân đầu người cao hơn ở Trung Âu và vùng Ban-tích, đạt 19 nghìn USD năm 2010. E-xtô-ni-a có thế mạnh về điện tử, viễn thông, công nghệ gỗ, hàng dệt may và dịch vụ. Xuất khẩu của E-xtô-ni-a năm 2010 đạt 10,77 tỷ USD và nhập khẩu hơn 11,5 tỷ USD.

Việt Nam và E-xtô-ni-a có quan hệ hữu nghị truyền thống từ khi E-xtô-ni-a còn nằm trong thành phần Liên bang Xô-viết cũ. E-xtô-ni-a tuyên bố độc lập ngày 20-8-1991 thì đến ngày 9-9-1991 Việt Nam đã công nhận nền độc lập của E-xtô-ni-a. Hai bên chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 20-2-1992. Tuy nhiên, quan hệ hợp tác giữa hai dân tộc chưa phát triển xứng tầm quan hệ hữu nghị truyền thống. Năm 2004, Thủ tướng E-xtô-ni-a đã tới Hà Nội tham dự Hội nghị cấp cao ASEM-5. Năm 2010, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng E-xtô-ni-a đã gặp nhau bên lề Hội nghị ASEM-8 tại Brúc-xen (Bỉ). Ngoài ra, hai bên còn có một số cuộc tiếp xúc ở cấp Bộ trưởng Ngoại giao ở LHQ trong các năm 2007 và 2009. Hai bên đã triển khai cơ chế tham vấn chính trị hằng năm cấp Thứ trưởng Ngoại giao từ năm 2008.

Trao đổi thương mại giữa Việt Nam và E-xtô-ni-a tăng liên tục từ 3,73 triệu USD năm 2004, lên gần 10,8 triệu USD năm 2010 và đạt gần 11,5 triệu USD trong 8 tháng đầu năm 2011. Nhưng, đó là những con số chưa đáng kể so với tiềm năng cần khai thác từ cả hai phía. Việt Nam xuất sang E-xtô-ni-a hải sản, rau quả, hạt điều, cà phê, sản phẩm chất dẻo, hàng dệt may; nhập từ E-xtô-ni-a chủ yếu là sữa-các sản phẩm sữa, hóa chất, cao su… Đến nay, hai bên chưa có dự án đầu tư nào trên lãnh thổ của nhau. Tháng 9-2009, đại diện chính phủ hai nước đã ký tại Niu Y-oóc bản Hiệp định về khuyến khích và bảo hộ đầu tư, nhưng đến nay vẫn chưa có hiệu lực.

Chính sách của E-xtô-ni-a tăng cường và mở rộng quan hệ với các nước châu Á, trong đó có Việt Nam, phù hợp với chủ trương của Việt Nam đa phương hóa, đa dạng hóa các mối quan hệ quốc tế, coi trọng và quan tâm thúc đẩy quan hệ với các nước có quan hệ bạn bè truyền thống vì lợi ích quốc gia - dân tộc. Thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác với E-xtô-ni-a cũng là mong muốn của Việt Nam. Chào đón Thủ tướng A. An-síp thăm chính thức Việt Nam, chúng ta tin tưởng một trang sử mới trong quan hệ giữa hai nước sẽ được mở ra với việc hai chính phủ sẽ thống nhất được các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương, phát huy và khai thác mạnh mẽ hơn nữa tiềm năng và thế mạnh của mỗi bên, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.

QĐND