Trong "Di chúc" được công bố năm 1969 với khoảng 1.100 chữ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề cập đến nhiều nội dung rất lớn, mang giá trị tư tưởng và giá trị thực tiễn sâu sắc. Đó là về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta, là những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về Đảng, về đoàn viên, thanh niên, về nhân dân lao động, về phong trào cộng sản quốc tế, về việc riêng và về những mong muốn cuối cùng của Người.

Cựu chiến binh Nguyễn Quang Phấn (bên trái) và tác giả. Ảnh: KHÁNH LÊ 

Nhớ lại ngày ấy, vì là công dân của Thủ đô Hà Nội, chúng tôi có vinh dự được thay mặt đồng bào và chiến sĩ cả nước đến viếng Bác tại Hội trường Ba Đình và dự Lễ truy điệu Chủ tịch Hồ Chí Minh vào ngày 9-9-1969 tại Quảng trường Ba Đình lịch sử. Hôm đó, chúng tôi được nghe đồng chí Lê Duẩn-Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng đọc toàn văn "Di chúc" của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Điếu văn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và 5 lời thề của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trước anh linh của Người. Chúng tôi cũng được chứng kiến những tình cảm tiếc thương vô hạn của đồng bào, đồng chí và bạn bè quốc tế đối với Bác Hồ và những dấu ấn sâu đậm đó đã được thế hệ chúng tôi mang theo trong suốt cuộc đời.

Cho nên khi được tiếp cận với bài thơ của cựu chiến binh Nguyễn Quang Phấn thì những ký ức năm xưa lại ùa về khiến chúng tôi rất xúc động, nhất là khi đọc những lời dặn dò của Bác Hồ về Đảng. Những lời Bác dạy bằng văn xuôi đã được anh Phấn chuyển tải thành các câu thơ dung dị, thể hiện đầy đủ nội dung cơ bản của Bác trong "Di chúc": “Điều trước tiên nói về Đảng ta/ Lịch sử trong mấy chục năm qua/ Cách mạng đã luôn giành thắng lợi/ Nhờ sự tài tình của Đảng ta... Đảng ta là một Đảng cầm quyền/ Đảng viên phải liêm, chính, kiệm, cần/ Là người lãnh đạo, người đầy tớ/ Phải thật trung thành với nhân dân...”; hay: “Nhân dân lao động, cả triệu người/ Ở miền núi cũng như miền xuôi/ Chịu nhiều áp bức và đau khổ/ Của thực dân, phong kiến bao đời/ Từ ngày theo Đảng cho đến nay/ Dân ta vẫn cần cù, hăng say/ Đảng cần kế hoạch cho thật tốt/ Để đời sống được nâng từng ngày...”.

Chia sẻ với chúng tôi, cựu chiến binh Nguyễn Quang Phấn chân thành bộc bạch: Những tình cảm yêu kính Bác Hồ trong anh được hình thành từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, được bồi đắp qua thời gian quân ngũ, rồi những năm công tác trong cơ quan nhà nước. Từ khi về hưu, có thêm thời gian tìm hiểu qua sách báo về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh nên vào dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh của Bác (19-5-2020), anh đã dành thời gian chuyển thể "Di chúc" của Chủ tịch Hồ Chí Minh thành bài thơ. Khi được bày tỏ tình cảm của mình đối với Bác thì cũng là cơ hội để mình tự soi lại lòng mình, như nhà thơ Tố Hữu đã viết trong bài thơ "Bác ơi " (tháng 9-1969): “Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn”.

Qua bài thơ về di chúc của Bác, anh cũng muốn nhắn nhủ đến thế hệ trẻ hôm nay hãy vững tin và kiên định đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn: “Còn những ai chưa được một lần/ Trong đời gặp Bác? Hãy nhanh chân/ Tiến lên phía trước! Trên cao ấy/ Bác vẫn đưa tay đón lại gần...” ("Theo chân Bác"-Tố Hữu-1970).

LÊ AN KHÁNH