Phía sau những đổi thay bình dị mà diệu kỳ ấy là bàn tay, khối óc và tấm lòng của cán bộ, nhân viên, chiến sĩ, trí thức trẻ tình nguyện Đoàn Kinh tế-Quốc phòng (KT-QP) 5, Quân khu 4, những người ngày ngày bền bỉ “gọi mùa” về nơi phên giậu Tổ quốc bằng cả trái tim gần dân, sát dân, thấu hiểu dân.

Sáng sớm ở xã Mường Chanh bảng lảng sương mây. Ở Đội Sản xuất số 3, Thiếu tá Mai Xuân Thành, Đội trưởng cùng anh em trong Đội đã có mặt ngoài vườn rau. Giữa vùng đất dốc, những luống cải, rau muống xanh mướt đẫm sương. Vừa xới đất, anh Thành vừa cười hiền chia sẻ: “Trồng rau không chỉ để bộ đội có thêm bữa ăn xanh mà còn để bà con thấy rằng đất này dù cằn đến mấy cũng có thể nảy mầm”. Câu nói giản dị mà sâu sắc như lời gửi gắm niềm tin của bộ đội với bà con. Đó cũng là cách để bộ đội Đoàn KT-QP 5 “gieo hạt” văn hóa tự lực, kiên trì, tin vào sức mình cho đồng bào.

Cán bộ, nhân viên, trí thức trẻ tình nguyện Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 5, Quân khu 4 thu hoạch lúa giúp bà con.

Từ những mô hình nhỏ ban đầu, cán bộ, nhân viên Đoàn KT-QP 5 đã mở thêm hướng đi mới cho dân bản. Đội Sản xuất số 3 triển khai trồng cây ăn quả như quýt ngọt, mít, xoài; chăn nuôi cá, lợn đen, gà bản địa, ốc, ếch... Những mô hình này vừa là điểm trình diễn vừa là “lớp học thực tế” cho bà con. Người dân đến học kỹ thuật, nhận giống rồi về làm theo. Mùa nối mùa, cái xanh lan dần trên triền núi, cái no lan tỏa trong từng bản làng. Gia đình ông Lương Văn Thiện ở bản Piềng Tặt, xã Mường Chanh là một trong những hộ đầu tiên mạnh dạn tham gia dự án do Đoàn KT-QP 5 triển khai. Được hỗ trợ 200 cây mít, 50 cây xoài và hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá, đến nay, mô hình vườn-ao-chuồng của gia đình ông Thiện cho thu nhập khoảng 50 triệu đồng mỗi năm. Ông cười, ánh mắt rạng rỡ: “Trước đây đồi trọc, đất khô, nuôi con gà cũng khó. Giờ thì khác rồi, nhà có của ăn của để, có niềm vui của no ấm”.

Con đường vào xã Quang Chiểu ngoằn ngoèo giữa những khúc cua tay áo. Ở Đội Sản xuất số 2, Thiếu tá Trịnh Ngọc Hoan, Phó đội trưởng cùng Đại úy QNCN Phạm Văn Phương đang kiểm tra hệ thống dẫn nước từ bản Con Dao về bản Mờng. Dòng nước trong lành len lỏi giữa núi rừng, mang sự sống về từng bản làng. Có nước sạch, bà con không chỉ có nước sinh hoạt mà còn có nước làm ruộng, trồng rau, nuôi cá. Ông Hà Văn Chừng, Trưởng bản Cúm (xã Quang Chiểu) xúc động kể: “Ngày đầu bộ đội lên, dân bản không tin đất này có thể trồng được lúa, cây ăn quả. Nhưng bộ đội Đoàn KT-QP 5 kiên trì làm mẫu, hướng dẫn tỉ mỉ, vụ đầu tiên lúa trĩu hạt, cây ăn quả ra trái, dân tin và làm theo. Giờ bản có đường, có điện, có nước, nhà nào cũng đỡ khổ nhiều lắm”. Tình quân dân cứ thế gắn kết, như dòng nước nguồn hòa vào ruộng đồng, nuôi dưỡng mùa màng và cả lòng tin.

Hơn 20 năm qua, kể từ ngày đứng chân trên vùng biên này, từng dốc núi, từng thửa ruộng đều in dấu chân cán bộ, chiến sĩ, trí thức trẻ tình nguyện Đoàn KT-QP 5. Các anh không chỉ mang đến kỹ thuật trồng trọt mà còn gieo niềm tin về một tương lai tươi sáng. Bộ đội đã trở thành người con, người bạn của dân bản, âm thầm gieo hạt trên triền đá, gọi mùa xanh về biên cương.

Từ năm 2021 đến nay, Đoàn KT-QP 5 đã triển khai 11 mô hình lớn tại các xã trong Khu dự án KT-QP Mường Lát: 4 mô hình chăn nuôi và 7 mô hình trồng trọt. Gần 380 con bò lai, 135 con trâu cái, 666 con lợn đen bản địa, 100 con dê được cấp cho các hộ nghèo và cận nghèo. Trên những sườn đồi vốn chỉ có cỏ dại, nay đã phủ xanh 43ha mít Thái, 33ha xoài Thái, 20ha quýt ngọt, 10ha vú sữa Hoàng Kim, 10ha táo mèo, 10ha đào lai và 10ha mận tam hoa.

Tổng cộng 1.951 hộ dân được thụ hưởng, trong đó có 1.351 hộ nghèo và 600 hộ cận nghèo, 100% là đồng bào dân tộc thiểu số. Những con số tưởng chừng khô khan ấy lại chứa đựng cả hành trình dài của mồ hôi, công sức và niềm tin. Nhờ đó, nhiều hộ dân đã thoát nghèo, có thu nhập ổn định như: Gia đình anh Lương Văn Lưn ở bản Na Chừa (xã Mường Chanh) giờ vừa làm ruộng vừa nuôi bò sinh sản, vươn lên hộ khá; ông Tặng Văn Cấu ở bản Con Dao (xã Quang Chiểu) trồng lúa, chăn nuôi gà, bò; anh Giàng A Su ở bản Ón (xã Tam Chung) phát triển chăn nuôi lợn bản địa, gà, vịt... Mỗi mùa quả chín là một mùa vui không chỉ với đồng bào mà cả với cán bộ, nhân viên, chiến sĩ và trí thức trẻ tình nguyện Đoàn KT-QP 5, những người đã đồng hành với bà con từ ngày đầu gian khó.

Đại tá Lê Vinh, Đoàn trưởng Đoàn KT-QP 5 chia sẻ: “Từng mô hình, từng phần việc mà chúng tôi triển khai đều hướng tới mục tiêu nâng cao đời sống nhân dân. Ở vùng núi đá này, mỗi hộ dân thoát nghèo là một niềm vui lớn. Trong niềm vui ấy có phần nhỏ bé của cán bộ, nhân viên, chiến sĩ và trí thức trẻ tình nguyện Đoàn KT-QP 5”. Giữa vùng biên giới còn nhiều gian khó, bộ đội Đoàn KT-QP 5 vẫn lặng lẽ “gieo mùa” trên đá. Họ gieo không chỉ bằng mồ hôi mà bằng cả niềm tin, lòng yêu thương và văn hóa gần dân, sát dân-thứ “mùa” quý nhất nơi phên giậu Tổ quốc.