Năm nay đã 76 tuổi, nhưng kỷ niệm ngày Bác Hồ về thăm làng Đại Từ, xã Đại Kim, huyện Thanh Trì (nay là khu dân cư Đại Từ, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội) luôn in đậm trong trái tim cựu chiến binh Nguyễn Văn Mức. Ngày ấy, chàng thiếu niên Nguyễn Văn Mức được theo các chú, các bác đón Bác Hồ.

Câu chuyện bắt đầu từ ngày 22-6-1958, làng Đại Từ thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp số 1, gồm 28 hộ, 145 nhân khẩu, 76 lao động, 36 mẫu ruộng, 11 con trâu, bò. Ngay vụ đầu, HTX đã lập thành tích với năng suất lúa cao vượt tổ đổi công, vần công. Vì vậy, HTX vinh dự được Bác Hồ đến thăm vào ngày 12-10-1958.

Cấp ủy, chính quyền và nhân dân phường Đại Kim dâng hương tri ân công ơn Bác Hồ tại Đài tưởng niệm Bác Hồ.

Bác Hồ chọn sân nhà bà Cả Ngoạn làm nơi gặp nhân dân và xã viên. Khi đồng bào đã ổn định, Bác nói (đại ý): Sau 4 năm giải phóng Thủ đô, nhân dân Đại Từ đoàn kết xây dựng, tổ chức được HTX nông nghiệp đầu tiên của ngoại thành Hà Nội. Bác rất phấn khởi. HTX là con đẻ, tổ đổi công là con nuôi, nhưng làm cái gì chúng ta cũng phải đoàn kết, thương yêu, đùm bọc để nâng cao năng suất sản xuất. Muốn thế phải thực hiện “người đi trước rước người đi sau”, tức người có kinh nghiệm và trình độ phải hướng dẫn người chưa có kinh nghiệm, trình độ để cùng tiến bộ; đồng thời phải thi đua lao động, sản xuất...

Sau khi Bác nói chuyện với nhân dân, lãnh đạo HTX Nông nghiệp số 1 mời Người ra thăm ruộng lúa thực nghiệm. Ông Đỗ Đình Bối, Chủ nhiệm HTX xuống ruộng nhổ một khóm lúa trĩu hạt để Bác xem. Bác nâng niu, ngắm nhìn cây lúa, rồi động viên: Khu thực nghiệm luôn luôn phải áp dụng khoa học kỹ thuật để tạo ra năng suất cao, nhưng phải chú ý đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí...

Sau đó, Bác chỉ đạo TP Hà Nội làm tặng nhân dân làng Đại Từ hệ thống loa truyền thanh để tuyên truyền, vận động nhân dân và xã viên lao động, sản xuất giỏi. Khắc ghi lời Bác, nhân dân làng Đại Từ luôn đoàn kết trong lao động, sản xuất, xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc. Năm 1983, nhân kỷ niệm 25 năm Ngày Bác Hồ về thăm địa phương, thể theo nguyện vọng của nhân dân, Đảng bộ và chính quyền xã Đại Kim đã dựng tượng Bác để tưởng nhớ, tri ân. Đến năm 1995, Đại Kim tiếp tục huy động các nguồn lực ủng hộ để xây dựng Đài tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại vị trí năm xưa Bác ra thăm khu ruộng lúa thực nghiệm.

Khắc sâu công ơn của Bác, cứ đến dịp 19-5 và kỷ niệm Ngày Bác về thăm HTX Nông nghiệp số 1 (12-10), Đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Đại Kim lại long trọng tổ chức lễ dâng hương, dâng hoa tại Đài tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh để tri ân công lao của Người. Hoạt động này đã trở thành một nét văn hóa của khu dân cư Đại Từ, phường Đại Kim suốt mấy chục năm qua.

Bài và ảnh: VIỆT HÀ