QĐND - Sau khi Báo Quân đội nhân dân đăng vệt bài “Bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh (QP-AN) cho chức sắc, chức việc tôn giáo trên địa bàn Quân khu 4”, trong đó có đề cập đến việc đưa nội dung giáo dục QP-AN vào các trường tôn giáo, nhiều bạn đọc bày tỏ muốn tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này.  Chúng tôi đã làm việc với Cơ quan Thường trực Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương và khảo sát thực tế tại một số địa phương…     

 
Lớp giáo dục QP-AN tại Học viện Phật giáo Nam tông Khmer tổ chức tháng 2-2011

Chủ trương đúng và cần thiết

Tình cảm yêu nước, ý thức bảo vệ Tổ quốc luôn thường trực trong mỗi chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo, ai cũng muốn sống “tốt đời, đẹp đạo”, làm tròn “bổn phận” của công dân với Tổ quốc. Việc đưa nội dung giáo dục QP-AN vào các trường tôn giáo là việc làm cần thiết nhằm giúp cho các tôn giáo tiếp tục phát huy truyền thống đồng hành cùng dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá Trần Đình Đích, Trưởng phòng Giáo dục quốc phòng, Cục Dân quân tự vệ - Cơ quan Thường trực Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương cho biết: “Chức sắc, chức việc, học viên tôn giáo là công dân Việt Nam, đều có nghĩa vụ và quyền lợi được học tập, bồi dưỡng về quốc phòng, an ninh. Việc trang bị những kiến thức cơ bản về QP-AN rất cần thiết để sau khi tốt nghiệp ra trường họ có những đóng góp tích cực trong định hướng cho tín đồ, giáo dân…”.

Học viên các trường tôn giáo là những người sẽ đảm đương cương vị, trọng trách trong các tôn giáo. Họ cần có kiến thức, hiểu biết toàn diện để làm tròn bổn phận của mình. Mặt khác, giáo dục QP-AN còn giúp họ nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động lợi dụng tôn giáo để thực hiện những hành vi sai trái, làm tổn hại đến các tôn giáo. Do nội dung  giáo dục QP-AN chưa trở thành môn học chính thức nên Thượng tọa Thích Nguyên Thành, Phó viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP Huế bày tỏ: “Chúng tôi thấy cần và rất mong muốn đưa nội dung giáo dục QP-AN trở thành môn học chính khóa trong chương trình học tập của học viên…”.

Sáng tạo, linh hoạt những cách làm

"Các trường tôn giáo không nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân nên việc phối hợp, tổ chức giáo dục QP-AN khó khăn…”. Đó là băn khoăn của một số cán bộ khi được hỏi về việc tổ chức các lớp học này. Thượng tá Trịnh Quý Giang, cán bộ chuyên trách Cục Dân quân tự vệ cho biết: "Từ năm 2009, Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương đã chỉ đạo, phối hợp với Hội đồng giáo dục QP-AN các quân khu, tỉnh, thành phố tiến hành thí điểm mở các lớp giáo dục QP-AN ở Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội, tại Huế và TP Hồ Chí Minh; Học viện Phật giáo Nam tông Khmer (Cần Thơ), Trung cấp Phật học Khánh Hòa, Quảng Nam, Đại chủng viện Thánh Quý (Cần Thơ), Đại chủng viện Sao Biển (Khánh Hòa)… với hàng nghìn học viên". Theo đánh giá của Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương, các lớp học đã thực hiện theo kế hoạch, đạt được mục đích, yêu cầu đề ra. Sau năm đầu thí điểm, hầu hết các trường tôn giáo đã đưa nội dung giáo dục QP-AN vào các khóa tiếp theo… Kết quả trên cho thấy, việc tổ chức giáo dục QP-AN trong các trường tôn giáo không quá khó khăn.

Sau lớp thí điểm, Cơ quan Thường trực Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương đã cùng với Vụ Công giáo, Ban Tôn giáo Chính phủ làm việc với Chủ tịch Ủy ban Giáo sĩ, Chủng sinh, Hội đồng Giám mục Việt Nam để rút kinh nghiệm, thống nhất tiếp tục mở lớp giáo dục QP-AN cho các chủng viện còn lại và đã tạo được đồng thuận với chủ trương này. Từ kinh nghiệm tổ chức  Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP Huế, Đại tá Trần Đình Phòng, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Thừa Thiên-Huế chia sẻ: “Cùng với sự chỉ đạo, phối hợp, thống nhất chặt chẽ của các ban, ngành từ Trung ương đến quân khu, tỉnh, Hội đồng Tôn giáo, các nhà trường, Cơ quan Thường trực Hội đồng giáo dục QP-AN tỉnh phải là “trung tâm hiệp đồng” với Mặt trận Tổ quốc, Ban Tuyên giáo, Sở Nội vụ, Công an… và trực tiếp gặp gỡ giám đốc, hội đồng điều hành của trường, trao đổi thống nhất, nội dung, thời gian, chương trình… để việc tổ chức lớp học được tiến hành thuận lợi, đạt kết quả tốt”.

Với kinh nghiệm của Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP Huế, Thượng tọa Thích Nguyên Thành chia sẻ: “Nếu kết hợp được giữa nghiên cứu lý luận với tham quan thực tế, thực địa thì nội dung sẽ phong phú và chất lượng sẽ cao hơn…”.

Đưa thành môn học trong các trường

Làm việc với cơ quan Thường trực của Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương, chúng tôi được biết, Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương chỉ đạo Hội đồng giáo dục QP-AN các cấp tích cực, chủ động đưa nội dung giáo dục QP-AN vào các trường tôn giáo thành nền nếp. Cả nước hiện có 4 học viện của Phật giáo, 7 đại chủng viện của Công giáo và một số trường trung cấp, cao đẳng Phật học, Viện thánh kinh thần học của Tổng hội Tin lành Việt Nam. Hiện nay, nội dung giáo dục QP-AN chưa thực hiện ở 100% các trường, viện, nhưng ở các trường đã thực hiện hiệu quả đạt được là khá tốt. Qua bồi dưỡng, học viên có nhận thức khá đầy đủ về QP-AN của đất nước, phân biệt rõ đối tượng, đối tác trong điều kiện đất nước mở cửa, hội nhập; quan điểm của Đảng, Nhà nước về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; phòng, chống âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng tôn giáo để thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”… Đặc biệt, qua rút kinh nghiệm sau các lớp học, hầu hết học viên đều nhất trí đưa nội dung giáo dục QP-AN vào chương trình đào tạo. Các vị giám đốc học viện, đại chủng viện đã có văn bản kiến nghị gửi cơ quan chức năng đề nghị đưa giáo dục QP-AN trở thành môn học chính khóa trong các trường tôn giáo. 

Để đưa môn giáo dục QP-AN thành môn học trong chương trình đào tạo của các trường tôn giáo được thuận lợi, đạt hiệu quả, vấn đề đặt ra hiện nay là: Hội đồng giáo dục QP-AN Trung ương cần chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết. Hiện nay, văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục QP-AN cho chức sắc, chức việc, học viên các trường tôn giáo mới dừng lại ở Thông tư liên tịch của các bộ, ngành có liên quan (Thông tư số 182/2007/TTLT- BQP-BCA-BNV-BGD&ĐT của liên bộ Quốc phòng - Công an - Nội vụ - Giáo dục và Đào tạo). Do vậy, theo chúng tôi Luật Giáo dục QP-AN  ban hành tới đây, cần có những quy định cụ thể về vấn đề này. Các cơ quan chức năng chủ động chuẩn bị chương trình, nội dung, giáo trình, tài liệu, đào tạo, bồi dưỡng giảng viên… để triển khai thống nhất, kịp thời, chất lượng, hiệu quả. Nhìn tổng quan các trường tôn giáo phấn khởi đón nhận chủ trương này, nhưng để thực hiện có hiệu quả cũng cần phải có cơ chế, chính sách cụ thể.

Bài và ảnh: Vũ Xuân Dân