QĐND - Vụ Đông Xuân vừa qua, nông dân xã Đăk Nuê, huyện Lăk, tỉnh Đắc Lắc, chuyển đổi 40ha lúa nước sang trồng bắp. Giống bắp bà con gieo trồng là NK67, được nhập khẩu bởi Công ty TNHH Syngenta, do Công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang cung cấp. Sau gần 4 tháng chăm sóc và bón phân đúng kỹ thuật, cây bắp sinh trưởng phát triển khá tốt. Thế nhưng, đến khi thu hoạch thì có 30 đến 50% số lượng bắp không có hạt, hoặc tỷ lệ hạt thấp.

Ngày 24-4, trao đổi với chúng tôi, ông Y Nốt Bkrông, Chủ tịch UBND xã Đăk Nuê và ông Nguyễn Đăng Tạo, Chủ tịch Hội Nông dân xã cho biết: Sau khi phát hiện tình trạng nhiều bắp không có hạt, UBND xã đã phối hợp với cán bộ của Công ty TNHH Syngenta và Công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang kiểm tra, đánh giá sơ bộ thiệt hại. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do “đất chua, cây tím, ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn!”.

Về diện tích, kết quả kiểm tra ngày 22-4 cho thấy, xã Đăk Nuê có 17 hộ gieo trồng giống bắp NK67 phát hiện tình trạng bắp không hạt. Các hộ dân bị thiệt hại thuộc buôn Đhăm và thôn Yên Thành 1, Yên Thành 2. Hộ bị thiệt hại nhiều nhất là anh Trần Đình Thi, thôn Yên Thành 2, gieo trồng 1,3ha. Anh Trần Đình Thi cho biết, rẫy bắp của gia đình mình cũng như các hộ khác phát triển khá tốt, cây cao quá đầu người, bình quân mỗi cây cho hai bắp, hiện đang vào thời kỳ chắc hạt. Tuy nhiên, qua kiểm tra thì thấy 2/3 số cây chỉ có một bắp cho hạt, còn lại một bắp không cho hạt và 1/3 số cây có bắp nhưng không có hạt.

Ruộng bắp nhà anh Thái Văn Tam khi thu hoạch không có hạt.

Anh Thái Văn Tam, người dân thôn Yên Thành 2 tâm sự: Các vụ Đông Xuân trước, chúng tôi trồng giống bắp VN10 ở cùng chân ruộng đó thì đạt năng suất 8 tấn hạt khô/ha, sau khi trừ công lao động và phân bón còn lãi 20 đến 25 triệu đồng/ha. Năm nay, chúng tôi trồng giống bắp NK67, năng suất bị sụt giảm 30 đến 50% nên chỉ hòa hoặc lỗ vốn. Chúng tôi rất mong chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng sớm nghiên cứu, làm rõ nguyên nhân dẫn đến tình trạng bắp không cho hạt; đồng thời có khuyến cáo để người dân tìm được giống bắp phù hợp với chất đất Đăk Nuê.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Chiến, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lăk khẳng định: Tình trạng giống bắp NK67 không hạt, thưa hạt, thụ phấn kết hạt kém không chỉ phát hiện ở xã Đăk Nuê mà còn xảy ra ở một số xã khác là Đăk Liêng và thị trấn Liên Sơn. Kết quả kiểm tra theo đơn, thư kiến nghị của các hộ dân sử dụng giống bắp NK67 trồng vụ Đông Xuân 2013-2014 vào ngày 22-4 vừa qua cho thấy, tại Đăk Liêng có 15 hộ, thị trấn Liên Sơn có 1 hộ trồng tổng cộng 13ha, trong đó có 3ha được Công ty TNHH Syngenta hỗ trợ giống và 10ha bà con mua tại các đại lý bán giống của công ty này. Kết quả kiểm tra cho thấy, mức độ thiệt hại từ 20-40% sản lượng. Từ kết quả này, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện và UBND các xã, thị trấn đã đề nghị Công ty TNHH Syngenta nên hỗ trợ đền bù cho nông dân.

Việc trồng ngô không hạt hoặc ít hạt đang khiến không ít hộ dân ở các xã thuộc huyện Lăk lâm vào cảnh khó khăn... Đề nghị chính quyền địa phương và các ngành chức năng sớm vào cuộc, yêu cầu công ty cung cấp giống đền bù thiệt hại cho người nông dân. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Lăk, mà nhất là các trạm khuyến nông, cần phải thực hiện chặt chẽ hơn nữa việc triển khai khảo nghiệm, xây dựng mô hình giống cây trồng mới. Tránh tình trạng phó mặc cho nông dân tự tìm hiểu và gieo trồng ồ ạt giống chưa khảo nghiệm, dẫn tới thiệt hại như đã nêu trên.

Bài và ảnh: BÌNH ĐỊNH