Như chúng ta đã biết, biếng ăn có hai nhóm nguyên nhân chính là nguyên nhân thực thể và nguyên nhân tâm lý, trong đó tâm lý chiếm đa số các trường hợp biếng ăn ở trẻ em.
Trước hết cần cho bé đi khám để phát hiện và điều trị các bệnh lý thực thể nếu có. Không nên tự ý mua thuốc để điều trị ở nhà vì như đã nói ở trên, biếng ăn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra và chỉ có thể phát hiện nguyên nhân chính xác sau một quá trình thăm khám cẩn thận, với đầy đủ xét nghiệm cận lâm sàng. Cần có chế độ ăn uống hợp lý, phòng chống suy dinh dưỡng như sau:
1. Chế độ ăn phải phù hợp với lứa tuổi: Ở mỗi độ tuổi khác nhau, trẻ có những đặc điểm cơ thể phù hợp với những chế độ ăn khác nhau (ví dụ răng, men tiêu hóa) vì vậy việc cho bé ăn những thức ăn không phù hợp có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa và làm bé biếng ăn. Trẻ dưới 4 tháng: sữa mẹ; Trẻ 4-6 tháng: Tập ăn dặm từ bột loãng đến bột sệt + sữa mẹ; Trẻ 6-9 tháng: ăn bột từ sệt đến đặc đủ 4 nhóm chất (chất đường bột, đạm, mỡ, vitamin và khoáng chất) + sữa mẹ; Trẻ 9-24 tháng: Cháo đặc đủ 4 nhóm, bột đặc + sữa mẹ; Trẻ trên 24 tháng: cơm nát, cơm thường.
2. Cách chế biến thức ăn phù hợp với độ tuổi: Thông thường các món nguyên liệu cần chọn mua loại tươi, mới, và nên ăn bữa nào nấu bữa ấy. Các loại rau xanh nên nấu vừa chín tới không nên hầm đến thay đổi màu sắc. Dầu ăn có thể cho vào lúc bột đã chín, còn nóng. Nêm muối iốt để đảm bảo cung cấp đủ lượng iốt cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
3. Thành phần thức ăn phù hợp:
Trong thực tế, không ít những bà mẹ quan tâm đến con mình quá mức, cụ thể là ngày nào cũng hầm cho trẻ một nồi “chất bổ” với rất nhiều loại nguyên liệu cùng một lúc, với quá nhiều chất đạm trong khi không đủ tinh bột hoặc chất xơ (rau) hay ngược lại tất cả chỉ là lấy nước, bỏ xác nên trẻ không nhận được chất dinh dưỡng cần thiết từ thức ăn. Điều này vừa là nguyên nhân thực thể vừa là nguyên nhân tâm lý dẫn đến biếng ăn cho trẻ.
Chế độ ăn tốt nhất là một chế độ ăn đa dạng và đầy đủ các chất, ăn cả xác. Nên thay đổi món ăn cho bé hàng ngày và nếu có thể đối với các bé lớn nên cho ăn giống như người lớn. Việc cho bé tham gia vào bữa ăn cùng với người lớn cũng làm cho bé thích thú hơn vì thấy mình “bình đẳng” với người lớn.
4. Thời gian và các cho ăn phù hợp:
Nên cho bé văn vào những thời gian nhất định trong ngày. Cần lưu ý là dạ dày trẻ nhỏ trong khi nhu cầu năng lượng lại lớn (một cách tương đối so với ki-lô-gam cân nặng) nên trẻ không thể ăn 3 bữa/ngày như người lớn. Các bữa ăn trung bình cách nhau 3 giờ, một bữa chín xen kẽ với một bữa phụ. Bữa chính nên trùng với bữa ăn chính của gia đình, như vậy vừa thuận tiện cho mẹ vừa tạo niềm vui cho bé. Các thức ăn của bữa phụ có thể đa dạng nhưng nên tránh các loại calori rỗng như kẹo, đường, nước ngọt.
Trong lúc bé ăn, tránh sự gò ép thái quá. Mẹ có thể cho bé tự xúc ăn, tự chọn thức ăn. Cố gắng biến bữa ăn của bé thành một cuộc vui làm hài lòng cả bé và mẹ. Khi trẻ bệnh, nên khuyến khích trẻ ăn chứ không nên ép buộc.
Không cho trẻ ăn quà vặt, uống nước ngọt, sữa trước bữa ăn.
5. Dùng thuốc bổ (bổ sung dinh dưỡng):
Các nhóm chất thường được dùng trong điều trị biếng ăn là các vitamin và khoáng chất: Đây là các thành phần quan trọng hoặc là chất xúc tác cần thiết cho quá trình sản xuất và tác dụng của các loại men tiêu hóa. Ngoài ra còn dùng men tiêu hóa và chất “kích thích ăn”. Lysin là một acid amin thiết yếu mà một trong các chức năng của nó là đóng vai trò quan trọng trong việc tạo xương, thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển chiều cao. Lysin bị phân hủy ở nhiệt độ cao, do đó thường không được cung cấp đầy đủ trong chế độ ăn tiêu chuẩn, gây ra chứng biếng ăn. Bổ sung Lysin là một phương pháp hiệu quả giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
MINH ĐỨC