QĐND - Tiên phong thực hiện chương trình tái cấu trúc kinh tế, TP Hồ Chí Minh đã tập trung đẩy mạnh tái cơ cấu ngành công nghiệp, chú trọng phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT), hình thành chuỗi cung ứng dịch vụ sản xuất nhằm thu hút đầu tư hiệu quả. Bằng nhiều biện pháp quyết liệt, Thành phố phấn đấu đến năm 2020, sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao sẽ trở thành nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của Thành phố.

Tái cơ cấu theo hướng bền vững

CNHT được xem là “bệ đỡ” cho phát triển công nghiệp, công nghệ cao, yếu tố quan trọng thu hút đầu tư hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh, mang lại giá trị kinh tế cao, tạo đà phát triển kinh tế bền vững… Theo Ban quản lý các khu chế xuất vàcông nghiệp TP Hồ Chí Minh (HEPZA), Thành phố hiện có 371 doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm CNHT, trong đó có 261 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Để đẩy mạnh phát triển ngành CNHT, UBND TP Hồ Chí Minh đã thành lập Ban chỉ đạo Phát triển CNHT để thực hiện các chương trình, đề án phát triển CNHT giai đoạn 2015-2020, định hướng đến năm 2025. Cùng với đó, Thành phố đã có nhiều chính sách hỗ trợ, triển khai chương trình kích cầu, hỗ trợ hơn 8.000 tỷ đồng cho các doanh nghiệp tham gia sản xuất sản phẩm CNHT. Theo quy hoạch, từ nay đến năm 2020, Thành phố sẽ phát triển 24 khu chế xuất-khu công nghiệp (KCX-KCN) với tổng diện tích đất được duyệt là 6.156ha và ưu tiên hàng đầu là các dự án CNHT, cung ứng những sản phẩm công nghệ cao, giá trị kinh tế cao trong chuỗi cung ứng sản phẩm CNHT mang quy mô khu vực và toàn cầu.

Nhiều máy móc thiết bị công nghiệp hỗ trợ hàng đầu trên thế giới được giới thiệu tại triển lãm về công nghiệp hỗ trợ tại TP Hồ Chí Minh.

Điểm nổi bật của tái cơ cấu ngành công nghiệp được Thành phố triển khai là tập trung xây dựng các KCN chuyên ngành, di dời các ngành có giá trị thấp, đòi hỏi nhiều nguồn nhân lực phổ thông đến các địa phương có lợi thế. Mới đây, Thành phố đã triển khai xây dựng khu kỹ nghệ đầu tiên: Khu kỹ nghệ cao Việt-Nhật ở huyện Nhà Bè chỉ dành riêng cho các doanh nghiệp CNHT công nghệ cao của Nhật Bản đầu tư. Đồng chí Lê Hoàng Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, Trưởng ban Chỉ đạo Phát triển CNHT Thành phố, cho rằng: Khi CNHT phát triển, hình thành những chuỗi cung ứng có tính kết nối trong sản xuất sản phẩm công nghệ toàn cầu, sẽ giúp Thành phố phát triển mạnh mẽ hơn.

Tạo lập “chợ” công nghiệp hỗ trợ

Phát triển CNHT ở TP Hồ Chí Minh dù có nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao giá trị xuất khẩu, thay đổi cơ cấu công nghiệp theo hướng công nghệ cao, giá trị kinh tế cao; tuy nhiên, Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh nhận định, thực trạng phát triển CNHT tại TP Hồ Chí Minh ở các ngành thiết bị điện-điện tử, cơ khí chế tạo, sản xuất lắp ráp ô tô, dệt may, da giày vẫn còn nhiều điểm yếu, có nhiều thách thức, khó khăn; sản phẩm CNHT của nhiều doanh nghiệp có giá trị gia tăng thấp, phần lớn chưa tham gia trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Chẳng hạn như ngành cơ khí chế tạo, Thành phố có hơn 12.500 cơ sở sản xuất, hơn 129.000 lao động. Đây là ngành có thế mạnh, phát triển nhưng chủ yếu phục vụ sản xuất các sản phẩm cơ khí gia dụng, sửa chữa thay thế các thiết bị trong dây chuyền đồng bộ nhập khẩu. Tỷ lệ doanh nghiệp có trình độ tiên tiến tăng, số doanh nghiệp trình độ lạc hậu giảm mạnh, nhưng chưa có doanh nghiệp quy mô lớn làm vai trò hạt nhân thúc đẩy phát triển ngành.

Theo Tiến sĩ Lê Phan Hoàng Châu, Giám đốc Trung tâm phát triển Khu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh, trong phát triển công nghệ cao, Thành phố đang tập trung phát triển sản phẩm công nghệ bán dẫn và cơ khí (tự động hóa) nên đòi hỏi rất lớn các sản phẩm CNHT. Do đó, cần phát triển ngành CNHT thông qua giải pháp hình thành và phát triển “chợ” sản phẩm CNHT, trong đó chú trọng sản phẩm công nghệ cao.

Cuối tháng 5 vừa qua, UBND TP Hồ Chí Minh đã có hàng loạt chỉ đạo công tác thúc đẩy CNHT như: Giao Sở Công Thương phối hợp với Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh và Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh xây dựng hoàn chỉnh chuyên đề phát triển CNHT gắn với doanh nghiệp nhỏ, đào tạo nguồn nhân lực CNHT; Sở Công Thương và Sở Kế hoạch và Đầu tư sớm trình phương án thành lập trung tâm thương mại phân phối các sản phẩm CNHT như: Nguyên phụ liệu ngành dệt may, da giày, máy móc, vật liệu xây dựng…; Ban quản lý các KCX-KCN Thành phố phối hợp với các đối tác đẩy nhanh triển khai KCN cơ khí ô tô, sản xuất phụ kiện cơ khí… Thành phố đã dành phần lớn quỹ đất ở KCN Hiệp Phước và KCN Lê Minh Xuân 3 để thu hút các ngành CNHT phục vụ phát triển công nghiệp cơ khí, điện tử, tin học. Bên cạnh đó, Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn đã triển khai dự án đầu tư Khu CNHT Phạm Văn Cội với diện tích dự kiến 75ha và vốn đầu tư 330 tỷ đồng để tập trung thu hút các dự án CNHT. Theo kế hoạch, từ nay đến cuối năm, sẽ có hàng loạt triển lãm về CNHT được tổ chức tại TP Hồ Chí Minh, đặc biệt là Triển lãm Liên minh các doanh nghiệp ngành CNHT năm 2015 trong khuôn khổ Diễn đàn CNHT Việt Nam-Nhật Bản, sẽ góp phần giúp cho các doanh nghiệp CNHT ở TP Hồ Chí Minh phát triển, thực hiện các mục tiêu của mình.

Bài, ảnh: SONG AN