QĐND - Bắt đầu từ ngày 1-6-2014, các sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ, lưu thông trên thị trường phải công bố tiêu chuẩn áp dụng, ghi nhãn, đóng mã ký hiệu, hàm lượng vàng theo quy định của Thông tư 22/2013/TT-BKHCN ngày 26-9-2013 của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN). Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, ông Trần Văn Vinh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã có giải đáp những vướng mắc xung quanh vấn đề này.

Ông Trần Văn Vinh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng. Ảnh: Quang Tuấn

 

Thời gian thích hợp để doanh nghiệp thực hiện quy định mới

Phóng viên (PV): Có nhiều ý kiến cho rằng, tính từ khi Bộ ban hành Thông tư 22 tới lúc văn bản có hiệu lực thi hành, chỉ có khoảng 8 tháng. Liệu khoảng thời gian ấy có đủ để doanh nghiệp vàng trang sức thực hiện đúng các quy định tại Thông tư không, thưa ông?

Ông Trần Văn Vinh: Thông thường, Thông tư có hiệu lực sau 45 ngày kể từ ngày ký. Mặc dù Thông tư 22 được ký ban hành từ ngày 26-9-2013 nhưng ngay từ khi xây dựng, Bộ KH&CN đã tính đến thời gian cần thiết và lộ trình thích hợp để các doanh nghiệp kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ có đủ thời gian để thực hiện theo các quy định mới. Do đó, hiệu lực của Thông tư được xác định là sau khoảng 8 tháng kể từ khi ký ban hành. Với nội dung này đã nhận được sự đồng tình cao của các cơ quan quản lý, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các bên liên quan, kể cả Hiệp hội Kinh doanh vàng.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp còn hết sức thụ động trong việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật mới mà doanh nghiệp thuộc đối tượng điều chỉnh. Khi chuẩn bị đến thời hạn phải áp dụng theo Thông tư thì mới xem xét thực hiện nên bị “khớp”, “hoang mang” khi không hiểu rõ hoặc không đủ nguồn lực để thực hiện.

PV: Nhiều ý kiến cho rằng, với mức sai số hiện nay của các doanh nghiệp thường từ 1-3%, trong khi đó, theo Thông tư 22 thì mức sai số chỉ là 0,1-0,3%. Quan điểm của Tổng cục về vấn đề này như thế nào?

Ông Trần Văn Vinh: Giả sử ý kiến cho rằng, mức sai số hiện nay từ 1-3% là đúng thì rất có thể vàng 99,99% chỉ còn là 96,99% (sai số 3%). Nếu bạn là người đi mua vàng với mong muốn là mua vàng 99,99%, trả tiền cho vàng bốn số 9 nhưng thực tế, hàm lượng vàng của sản phẩm của bạn chỉ ở mức 96,99% thì liệu bạn có sẵn sàng trả tiền cho sự chênh lệch 3% đó không? Hay đây chính là hành vi gian lận về tuổi vàng để hưởng chênh lệch?

Trong quá trình xây dựng Thông tư, giới hạn sai số cho phép đã được cơ quan soạn thảo tham khảo một số quốc gia trên thế giới, qua đó, đã có những quy định khá tương đồng. Bộ cũng đã lấy ý kiến của Hiệp hội Vàng Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bên liên quan, đa số đều thống nhất quy định giới hạn sai số này, thậm chí có khá nhiều đơn vị đề nghị phải quy định giới hạn sai số nhỏ hơn nữa. Điều này sẽ hạn chế tối đa sự gian lận trong kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Mục tiêu chính là để bảo vệ người tiêu dùng

PV: Việc kiểm soát chất lượng vàng trang sức, đặc biệt ở các cửa hàng vàng nhỏ lẻ tại các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa sẽ được quản lý, giám sát như thế nào?

Ông Trần Văn Vinh: Tôi cho rằng, việc kiểm soát và thực hiện các quy định về chất lượng và đo lường đối với vàng trang sức, mỹ nghệ phải được thực hiện thống nhất trên toàn quốc, không phân biệt cửa hàng nhỏ lẻ hay ở vùng sâu, vùng xa. Nói cách khác, cửa hàng ở vùng sâu, vùng xa, nhỏ lẻ, nếu kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ thì cũng phải tuân thủ các quy định về kinh doanh vàng.

Bộ KH&CN đã giao việc thanh tra, kiểm tra vàng trang sức, mỹ nghệ theo phân cấp. Cụ thể, sẽ giao cho Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tỉnh, thành phố thực hiện việc kiểm tra Nhà nước về đo lường trong hoạt động kinh doanh vàng và chất lượng vàng trang sức, mỹ nghệ lưu thông trên địa bàn địa phương theo quy định tại Thông tư này. Về thanh tra, giao cho Thanh tra Sở KH&CN tỉnh, thành phố chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện thanh tra, kiểm tra.

PV: Đối với những sai phạm về khối lượng, tuổi vàng, nhãn mác sản phẩm thì sẽ có mức xử phạt như thế nào, thưa ông?

Ông Trần Văn Vinh: Việc xử phạt vi phạm về chất lượng, đo lường và ghi nhãn hàng hóa theo quy định của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật Đo lường. Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm hành chính sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định tại Nghị định số 80/2013/NĐ-CP ngày 19-7-2013 của Chính phủ hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tùy theo từng hành vi sẽ có mức phạt cụ thể được quy định trong Nghị định 80/2013/NĐ-CP. Ví dụ, về việc sử dụng phương tiện đo quy định tại Điều 10, mức phạt tối đa là 100.000.000 đồng, tùy theo hành vi vi phạm cụ thể.

Về chất lượng quy định tại Điều 17, Điều 20: Mức phạt tối thiểu là 2.000.000 đồng, mức tối đa đến 5 lần tổng giá trị sản phẩm, hàng hóa vi phạm, tùy theo hành vi vi phạm cụ thể. Doanh nghiệp vi phạm hành chính nếu đã xử phạt mà không khắc phục vi phạm sẽ bị cưỡng chế thi hành hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc cưỡng chế thực hiện theo Nghị định 166/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Mục tiêu của việc ban hành Nghị định 24 và Thông tư 22 chính là để bảo vệ người tiêu dùng, bảo đảm công khai minh bạch về việc đo lường và chất lượng vàng trang sức, mỹ nghệ. Do đó, từ ngày 1-6-2014, các sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ lưu thông trên thị trường phải tuân thủ các quy định tại Thông tư 22 như công bố tiêu chuẩn áp dụng, ghi nhãn, đóng mã ký hiệu, hàm lượng vàng.

PV: Xin cảm ơn ông!

MINH MẠNH