Hỗ trợ vốn vay cho người lao động

Khởi nghiệp từ nguồn vốn 3 triệu đồng vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm (do Ngân hàng Chính sách xã hội quản lý), ông Vũ Trí Long (51 tuổi) ở xóm 5, thị trấn Sông Cầu, huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên) đã xây dựng thành công mô hình chăn nuôi. Mô hình này không chỉ giúp gia đình ông có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm mà còn giải quyết việc làm cho hơn 10 lao động địa phương. Ông Vũ Trí Long cho biết: “Năm 2002, sau khi được vay vốn, tôi mua một cặp bò giống. Nhờ được hỗ trợ kỹ thuật chăn nuôi hiệu quả, sau một thời gian, đàn bò liên tục phát triển. Đến nay, ngoài việc chăn nuôi bò, gia đình tôi còn nuôi thêm hươu, lợn rừng, trồng cỏ và trồng chè, mỗi năm thu nhập hơn 300 triệu đồng sau khi trừ chi phí”. Là tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn của xóm, quản lý gần 500 triệu đồng tiền quỹ, ông Long cho biết: "Hiện nay, người nông dân muốn phát triển kinh tế được vay vốn ưu đãi 50 triệu đồng/hộ gia đình trong thời hạn 5 năm. Vì vậy, nhiều người đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi. Một số hộ gia đình đã chuyển đổi từ trồng cây chè trung du sang trồng chè lai cho năng suất, chất lượng và giá trị cao hơn".

Nông dân xã Ba Trại, huyện Ba Vì (TP Hà Nội) sản xuất chè an toàn. Ảnh: VŨ DUNG

Đề cập đến các chính sách tín dụng hỗ trợ giải quyết việc làm, ông Nguyễn Văn Tú, Phó giám đốc Ban Tín dụng học sinh, sinh viên và đối tượng chính sách khác (Ngân hàng Chính sách xã hội) cho biết: "Tính đến tháng 7-2019, tổng nguồn vốn cho vay hỗ trợ, duy trì và mở rộng việc làm đạt hơn 17.000 tỷ đồng, được phân bổ cho 63 tỉnh, thành phố trên cả nước và các tổ chức thực hiện chương trình. Doanh số cho vay giải quyết việc làm đạt hơn 46.900 tỷ đồng với gần 2,4 triệu lượt khách hàng được vay vốn, giúp hơn 3,7 triệu lao động được tạo việc làm. Mặc dù nguồn vốn không nhiều nhưng hoạt động cho vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm rất hiệu quả, góp phần quan trọng hỗ trợ giải quyết việc làm cho NLĐ. Nguồn vốn được bảo toàn, chất lượng tín dụng không ngừng được mở rộng. Nhiều mô hình cho vay đạt kết quả tích cực, như: Mô hình khôi phục làng nghề truyền thống tại làng nghề bó chổi thôn Mỹ Thành, xã Hòa Thắng (Phú Hòa, Phú Yên); mô hình kinh tế nông trại tại Câu lạc bộ Nông trang xã Dực Yên (Đầm Hà, Quảng Ninh)… góp phần hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn lao động, tạo thu nhập, nâng cao đời sống cho NLĐ và gia đình họ.

Nâng cao hiệu quả nguồn tín dụng hỗ trợ

Bên cạnh những kết quả đạt được, chương trình cho vay vốn hỗ trợ việc làm còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần giải quyết. Ông Nguyễn Văn Tú cho rằng, vốn cho vay của Quỹ Quốc gia về việc làm còn hạn chế, nguồn vốn chỉ được bổ sung một phần từ tiền lãi cho vay (10% tổng số tiền lãi hằng năm) nên chưa đáp ứng nhu cầu vốn tạo lập, duy trì và mở rộng việc làm. Mức vay và thời hạn vay vốn chưa đáp ứng nhu cầu so với quy mô sản xuất, kinh doanh trong giai đoạn hiện nay. Mức vay ưu đãi, lãi suất thấp tối đa cho NLĐ là 50 triệu đồng và 1 tỷ đồng đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh, thời hạn vay không quá 60 tháng. Tuy nhiên, nguồn vốn này còn eo hẹp, nhất là khi muốn mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, bắt kịp với xu hướng chuyển từng bước từ sản xuất nhỏ lẻ sang quy mô lớn, gắn với quy hoạch phát triển vùng, ứng dụng khoa học kỹ thuật, tham gia các mô hình chuỗi giá trị. Một số đối tượng vay vốn chính sách đến hạn trả nợ nhưng chưa có nguồn thu do chu kỳ sản xuất, kinh doanh dài, sản phẩm chưa đến kỳ thu hoạch, như chăn nuôi đại gia súc, trồng rừng, cây công nghiệp lâu năm… Ông Nguyễn Văn Tú nhấn mạnh: “Lãi suất cho vay từ quỹ bằng với lãi suất cho vay đối với hộ nghèo, thấp hơn mức lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, trong khi đây không phải là các đối tượng ưu tiên dẫn đến tâm lý ỷ lại của đối tượng được vay vốn, không khuyến khích họ trả nợ đúng hạn và tạo sự không công bằng với các chương trình tín dụng ưu đãi khác”.

Để tăng cường hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ việc làm trong thời gian tới, ông Lê Quang Trung, Phó cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) cho rằng, các địa phương, ngân hàng và ngành lao động-thương binh, xã hội trên cơ sở nguồn vốn lúc đầu phải xem xét kỹ nhóm đối tượng cần tập trung cho vay, bổ sung, tăng cường giám sát việc phân bổ nguồn vốn. Các địa phương cần xây dựng mô hình 5 hỗ trợ để sử dụng nguồn vốn hiệu quả, đó là: Hỗ trợ về định hướng sản xuất; kỹ thuật, sản xuất, kinh doanh; thị trường tiêu thụ sản phẩm; vốn và quản trị tài chính vi mô. Nếu kết hợp được các hình thức hỗ trợ này và làm tốt điều kiện cho vay với từng dự án sẽ giúp nhân rộng hơn nữa các mô hình tốt, cách làm hay.

THÙY DUNG