Đến hẹn lại lên. Cứ mỗi dịp Xuân về, khắp làng quê Việt Nam lại rộn ràng lễ hội đặc biệt rất trang trọng và vô cùng ý nghĩa. Đó chính là “Lễ mừng thọ” dành cho các bậc cao niên. Được về tham dự buổi lễ quan trọng này tại thôn Phù Cầu (xã Yên Phương, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định) trong lòng tôi cứ trào dâng một niềm vui phấn khởi về truyền thống “ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu nghĩa, thảo hiền”. Qua tìm hiểu, được biết không chỉ các cấp chính quyền, các đoàn, hội rất quan tâm về tập tục lễ hội này mà ngay chính tâm tư nguyện vọng của các bạn trẻ thanh thiếu niên nơi đây cũng luôn háo hức chờ đợi ngày tôn vinh những người cao tuổi. Mới chiều mồng 3 Tết, các bạn trẻ đã nô nức dựng rạp, trang trí sân khấu giữa sân đình để sáng hôm sau chào đón các cụ. Tiếng loa phát thanh cứ ngân vang mãi những giai điệu mượt mà sâu lắng: “Mỗi mùa xuân sang mẹ tôi già thêm một tuổi… Mỗi mùa xuân về mẹ thêm tuổi mới. Mỗi mùa xuân mới con mừng tuổi mẹ…”.
Ông Vũ Văn Dật - Hội trưởng Hội người cao tuổi thôn Phù Cầu cho biết: “Hằng năm, từ thôn đến xã, từ chi bộ Đảng đến chi đoàn thanh niên, rồi hội phụ nữ, hội cựu chiến binh đều kết hợp với Hội người cao tuổi để tổ chức thật chu đáo “Lễ mừng thọ” tôn vinh các cụ tròn 70, 80, 90… tuổi vào ngày mồng 4 Tết. Từ ý nghĩa của buổi lễ này, truyền thống đạo đức “con cháu thảo hiền” ở địa phương luôn được duy trì và phát huy tốt đẹp…”.
Nhìn gương mặt người cha 80 tuổi của mình rạng ngời trong buổi lễ, anh Nguyễn Tuấn Dũng tâm sự: “Tuổi trẻ bọn mình thì có điều kiện tham gia nhiều lễ hội, nhưng với người già thì mỗi năm chỉ có một ngày lễ này dành riêng cho các cụ thôi. Vì thế gia đình nào cũng muốn tổ chức thật chu đáo để các cụ phấn khởi sống lâu hơn làm chỗ dựa tinh thần cho con cháu”. Cùng với suy nghĩ trên, chị Đào Thị Quế có mẹ chồng mừng thọ 80 tuổi cũng hồ hởi cho biết: “Các cụ đều ở tuổi “cổ lai hy” rồi nên tất cả con cháu ở gần, ở xa đều háo hức trở về chúc thọ các cụ. Nhìn con cháu sum vầy thế kia, người già nào mà không phấn khởi sống lâu hơn, phải không chú?”. Tôi cũng chỉ biết “gật đầu” đồng tình với suy nghĩ của chị và mong mẹ chồng của chị cùng tất cả các cụ cao niên luôn mạnh khỏe để con cháu sum vầy chúc thọ mỗi khi xuân về.
Cháu Thùy Linh (12 tuổi) bộc bạch: “Bà nội cháu năm nay 80 tuổi nên yếu lắm. Mắt bà lại bị lòa mấy chục năm nay rồi. Hôm nay bố cháu chở bà nội lên sân đình để dự lễ, dù không nhìn thấy mọi người nhưng bà cháu rất phấn khởi. Cháu mong năm nào các bác, các anh chị của cháu cũng đều về chúc thọ bà như năm nay thì vui lắm. Nhiều lần cháu ao ước, có phép thần nào giúp bà nội sáng mắt để nhìn thấy cháu và mọi người đến chúc thọ…”. Thật cảm động với một ước mơ nhỏ nhưng khó trở thành hiện thực của bé Thùy Linh, bởi đôi mắt bà nội của cháu đã không nhìn được mấy chục năm nay rồi. Biết được ước mơ của cháu, bà nội đã ôm chặt Thùy Linh vào lòng và nghẹn ngào không nói nên lời…
Cụ Lê Hữu Đặng (80 tuổi) thì rạng ngời nét mặt. Vì lần mừng thọ này không chỉ nhận được sự quan tâm đặc biệt của con cháu trong gia đình mà cụ còn nhận được rất nhiều bài thơ chúc thọ của bạn bè, đồng đội năm xưa. Rưng rưng cảm động cụ đọc cho tôi nghe những vần thơ của một người bạn cố tri: Đinh Hợi tôi mừng bạn 80/ Song tuyền, trường thọ thật vui tươi/ Cay đắng, ngọt bùi từng nếm trải/ Đạn bom, khói lửa đã băng qua/ Cao tuổi, chiến binh cùng nhập Hội/ Quê hương văn hóa vẫn tham gia/ Tình nghĩa bạn bè luôn chí cốt/ Thảo hiền con cháu đắc vinh hoa!
Xin được kết thúc bài viết này bằng những tâm sự chân thành của cụ Ngô Xuân Ninh (78 tuổi), nguyên trưởng phòng giáo dục huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định: “Lễ mừng thọ” hằng năm chính là sự tôn vinh các bậc cao niên. Đặc biệt trong thời buổi kinh tế thị trường, người trẻ tuổi thường mải làm ăn, lo làm kinh tế nên đôi khi sao nhãng việc hiếu nghĩa với ông bà, cha mẹ. Do vậy, mỗi khi con cháu sum vầy ngày Tết thì việc tổ chức “Lễ mừng thọ” chính là buổi học giáo dục thế hệ trẻ làm tốt đạo hiếu: kính trọng ông bà, cha mẹ, phụng thờ tiên tổ. Hãy làm tốt việc hiếu nghĩa trong gia đình thì mới mong làm tốt được việc chung xã hội là “trung với Đảng, hiếu với dân”. Nguyện vọng của người cao tuổi chúng tôi mong con cháu luôn: Tài đức song toàn/ Hiếu trung trọn vẹn/ Tình nghĩa thủy chung/ Trên kính, dưới nhường/ Chung-riêng hòa hợp”.
Phạm Văn Bằng
(Hòm thư: 6 TH - 151 Phú Giáo - Bình Dương)