Làng Phước Thiện với nỗi lo bệnh tật

QĐND - Mới đây, trong khuôn khổ Dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước hợp vệ sinh, phục vụ cấp nước sinh hoạt cho một số làng ung thư của Việt Nam”, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước đã khảo sát tại 37 làng của 22 tỉnh, thành phố và kết quả cuối cùng đã có 10 ngôi làng thuộc 9 tỉnh, thành phố được xếp vào “làng ung thư”. Với việc phân tích mẫu nước mà hơn 6.000 người dân làng Phước Thiện, xã Bình Hải đã và đang sử dụng, cơ quan này đã phát hiện hàm lượng chất độc hại vượt chuẩn, là nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư cao. Nỗi lo bệnh tật đang đè nặng lên người dân vùng quê này…

Nặng nề khi "mang án”  làng ung thư

Về làng chài Phước Thiện, xã Bình Hải (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) sau khoảng 1 tuần khi có công bố “làng ung thư”, chúng tôi chứng kiến sự chật chội, ô nhiễm của vùng quê này. Với diện tích đất ở chỉ khoảng 35.000m², nhưng làng Phước Thiện có tới hơn 6.000 nhân khẩu. Những căn nhà dân chật hẹp, cộng với cái nắng nóng của mùa hè khiến không khí vùng quê này càng ngột ngạt.

Ông Bùi Trạng, Chủ tịch UBND xã Bình Hải cho biết: “Cả xã có 4 thôn, nhưng dân số thôn Phước Thiện đông bằng 3 thôn kia cộng lại. Dân số đông, chất thải nhiều khiến môi trường nơi đây bị ô nhiễm nặng, trong đó báo động hơn cả là tình trạng ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm. Chính vì vậy, những năm gần đây ở thôn Phước Thiện số người bị mắc các chứng bệnh, trong đó có bệnh ung thư rất cao và đã có không ít người tử vong vì căn bệnh này”.

Những dãy hàng quán vốn một thời tấp nập, nay đóng cửa im ỉm vì không có khách.

Còn ông Đặng Thế Mỹ, Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn Phước Thiện sau khi đưa cho chúng tôi xem danh sách mà ông thống kê về số người trong thôn đã qua đời vì căn bệnh ung thư gần đây, cũng như số người mắc bệnh ung thư đang điều trị, rồi buồn rầu cho biết: “Từ cuối năm ngoái đến nay có 3 người chết vì ung thư. Hiện có 2 người bị ung thư đang điều trị. Còn trước đó, mỗi năm cũng vài ba trường hợp bị ung thư chết”. Ông Đặng Thế Mỹ cho biết thêm: “Do ông Lê Đắc Hòa, Trưởng thôn Phước Thiện đột ngột qua đời vì căn bệnh ung thư, nên tôi mới được giao kiêm nhiệm chức trưởng thôn từ hồi tháng 1-2015. Tội nghiệp, ông Hòa khỏe mạnh, vừa đau sơ sơ đi khám bệnh viện chẩn đoán ung thư giai đoạn cuối, về nhà ít tháng thì qua đời”.

Được biết, kể từ khi nhận được thông báo thôn Phước Thiện là “làng ung thư”, cuộc sống của người dân địa phương càng nặng nề. Ai cũng buồn lo, đặc biệt nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này là do nguồn nước bị nhiễm ASEN mà mọi người hay gọi thạch tín. Trước đây, cứ cái giếng nào trong thôn nước không nhiễm mặn là dân đến xách về sử dụng, chứ nào đâu biết chứa thạch tín. Vừa rồi, khi ông Nguyễn Mễn nhà có cái giếng ngọt nhất thôn chết vì ung thư thì tất cả những người sử dụng nước giếng này hoang mang. Giờ mấy cái giếng ở trong thôn đã trở thành giếng hoang.

Mong chờ công trình nước sạch

Có lẽ chưa lần họp nào ở Phước Thiện lại đông như lần họp dân vừa rồi để bàn chuyện đóng góp xây dựng hệ thống nước sạch sinh hoạt cho thôn mới vừa được Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn (trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh) phối hợp với Ban đại diện nhân dân thôn Phước Thiện tổ chức. “Đề nghị hãy làm nhanh đi. Không có tiền thì dân đi mượn, đi vay để đóng góp xây dựng công trình nước sạch về dùng”-ông Bùi Tấn, thôn Phước Thiện khẩn khoản yêu cầu.

Câu chuyện xây dựng hệ thống nước sạch sinh hoạt cho dân Phước Thiện đã bàn từ lâu lắm rồi. Nhưng mỗi lần bàn rồi lại xếp vào tủ bởi kinh phí không biết tìm đâu ra. Đầu năm 2015, nhân dân thôn Phước Thiện quyết tâm tự đóng góp để xây dựng. Thế nhưng chỉ tính riêng việc bàn về mức đóng góp, xem xét cách thức thực hiện thì đã mất nửa năm mới thống nhất được.

Ông Đặng Thế Mỹ, bức xúc: “Hiện nay mỗi hộ dân đã đóng 1,5 triệu đồng. Theo quy định phải 700 hộ đóng đủ thì mới được làm dự án, nhưng tính đến ngày 30- 6-2015, cả thôn đã có 710 hộ. Thế nhưng, mãi không thấy cán bộ Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn về để phối hợp thu tiền đóng góp của các hộ dân và triển khai công trình theo kế hoạch. Không hiểu người dân chúng tôi phải đợi đến bao giờ nữa đây?”.

Thế nhưng, ông Nguyễn Văn Thuộc, Giám đốc Trung tâm, khi trao đổi với chúng tôi lại khẳng định: “Trung tâm đã bàn bạc thống nhất với người dân Phước Thiện rồi. Giờ chỉ tiến hành thu tiền, triển khai thi công công trình. Song, sớm thì cũng phải cuối năm công trình mới hoàn thành và cấp nước cho dân được”.

Hiện tại, hơn 6.000 người dân Phước Thiện vì lo bệnh tật rình rập. Gia đình nào có điều kiện thì mua nước sinh hoạt với giá 160.000 đồng/m³ của 8 “nhánh” cung cấp nước cho thôn Phước Thiện, gồm 3 xe bồn nhựa; 5 xe gác máy chở từng can nước phục vụ. Còn những gia đình không có điều kiện thì phải đi xin từng can nước cách nhà khoảng 4-5km về dùng. Chính vì vậy, tất cả các cơ sở dịch vụ ăn uống của làng chài vốn toàn đặc sản này đã vắng khách về. Trong làng, những ngôi nhà đang xây dựng hoặc vừa khởi công đã dừng lại. Mỗi khi ai đó bị đau đầu, đau bụng là lại nghĩ ngay đến căn bệnh ung thư… Triển khai các biện pháp giúp dân Phước Thiện phòng, chống bệnh tật trong lúc này của các cơ quan y tế là vô cùng cần thiết. Chậm ngày nào là ngày ấy nỗi bất an vây bủa.