Giá điện không “gánh” chi phí EVN đầu tư ngoài ngành thua lỗ

Trước thông tin cho rằng giá điện “gánh” các chi phí, lỗ đầu tư ngoài ngành của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), báo cáo của Chính phủ khẳng định: Các khoản đầu tư ngoài ngành cơ bản đã được EVN thoái hết vốn nên không có các khoản lỗ do đầu tư ngoài ngành. Cụ thể, EVN đã thực hiện thoái toàn bộ vốn đầu tư ngoài ngành sản xuất kinh doanh điện với tổng giá trị thoái vốn thành công theo mệnh giá thực hiện là 2.214 tỷ đồng, tổng giá trị vốn thu về 2.341 tỷ đồng, thặng dư vốn 127 tỷ đồng. Riêng khoản vốn đầu tư còn lại 7,5% vốn điều lệ, tương ứng 187,5 tỷ đồng tại Công ty Cổ phần Tài chính điện lực đang kinh doanh có lợi nhuận và trả cổ tức hằng năm sẽ được EVN thực hiện thoái vốn trong năm 2019.

Nêu rõ về các chi phí nào được đưa vào tính toán điều chỉnh giá điện, báo cáo của Chính phủ cho biết, theo quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg ngày 30-6-2017 của Thủ tướng Chính phủ, chỉ có chi phí sản xuất kinh doanh của các hoạt động trong lĩnh vực điện được phép đưa vào để tính toán điều chỉnh giá điện. Quyết định cũng nêu rõ, các chi phí đầu tư ngoài ngành không được phép đưa vào giá thành sản xuất kinh doanh điện cũng như để điều chỉnh giá điện. Theo đó, hằng năm, căn cứ vào số liệu chi phí đã được kiểm toán độc lập xác nhận, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tiến hành kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN. Chi phí sản xuất kinh doanh điện được tách bạch theo chi phí các khâu, như: Phát điện, truyền tải, phân phối, phụ trợ và quản lý.

leftcenterrightdel
Người dân mua xăng tại một cửa hàng bán lẻ xăng, dầu tại Hà Nội.

Theo báo cáo của Chính phủ, quá trình điều hành giá điện thời gian qua nói chung và quyết định điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân đã được Chính phủ chỉ đạo sát sao, cân nhắc nhiều yếu tố, xem xét đánh giá tác động nhiều chiều và bảo đảm tuân thủ đúng các quy định pháp luật hiện hành. Thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành bám sát thực tiễn, đề xuất các biện pháp để tiếp tục nâng cao hiệu quả trong điều hành giá điện phục vụ phát triển kinh tế-xã hội và đời sống nhân dân.

Quỹ bình ổn đã giúp giá xăng, dầu thấp hơn thế giới

Thống kê của Chính phủ cho thấy, từ đầu năm 2019 tới ngày 16-5, giá bán lẻ xăng, dầu đã trải qua 9 kỳ điều hành từ đầu năm, trong đó có 4 lần tăng, 1 lần giảm và 4 lần giữ giá. Sau các đợt điều chỉnh, giá xăng E5 RON 92 đã tăng 3.901 đồng/lít; xăng RON 95 tăng thêm 4.050 đồng/lít; dầu diesel tăng thêm 1.694 đồng/lít; dầu hỏa tăng thêm 1.622 đồng/lít và dầu mazut tăng thêm 1.994 đồng/kg.

Đáng chú ý, liên quan tới công tác điều hành giá xăng, dầu, Chính phủ khẳng định, tính từ đầu năm tới nay, mức tăng giá bán lẻ xăng, dầu vẫn được liên Bộ Công Thương-Tài chính điều hành tăng thấp hơn mức tăng của giá thành phẩm xăng, dầu thế giới thông qua sử dụng công cụ Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu. Cụ thể, giá xăng, dầu trên thị trường Singapore tới nay tăng 30,6-46,2% so với đầu năm; trong khi đó, giá bán lẻ xăng, dầu trong nước chỉ tăng 17,2-27,1%.

Đánh giá tác động của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3-9-2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng, dầu, theo báo cáo, từ khi nghị định này có hiệu lực đến nay, thị trường xăng, dầu trong nước đã có nhiều chuyển biến tích cực; kinh doanh xăng, dầu đã cơ bản vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Nhà nước không phải dùng ngân sách để điều tiết, bình ổn giá xăng, dầu trong nước. Bên cạnh đó, an ninh năng lượng quốc gia được bảo đảm; nguồn cung xăng, dầu đáp ứng đầy đủ, kịp thời cho nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tiêu dùng của nhân dân.

Đặc biệt, theo đánh giá của Chính phủ, quy định về điều kiện kinh doanh xăng, dầu tại Nghị định 83 cũng tạo điều kiện cho các thương nhân đủ năng lực tham gia kinh doanh, cung ứng xăng, dầu. Nếu như năm 2010 chỉ có 10 thương nhân đầu mối xuất khẩu, nhập khẩu xăng, dầu thì hiện nay đã có 30 thương nhân đầu mối xuất khẩu, nhập khẩu xăng, dầu cùng hơn 200 thương nhân phân phối xăng, dầu. “Nhờ đó, bước đầu đã có sự cạnh tranh về giá xăng, dầu giữa các thương nhân phân phối xăng, dầu với thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng, dầu. Doanh nghiệp kinh doanh và người tiêu dùng được hưởng lợi, lựa chọn mua xăng, dầu với các mức giá phù hợp”, báo cáo của Chính phủ nêu rõ.

Liên quan tới đề xuất bỏ Quỹ bình ổn giá xăng, dầu được Hiệp hội Xăng, dầu Việt Nam đưa ra gần đây, Chính phủ cho rằng, xăng, dầu thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, quy định tại Luật Đầu tư. Mặt hàng này cũng nằm trong diện bình ổn giá của Luật Giá. Vì thế, về nguyên tắc, mặt hàng này được thực hiện theo giá thị trường có sự điều tiết, quản lý của Nhà nước. Và Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu là công cụ để Nhà nước điều tiết giá. “Do đó, nếu bỏ Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu, Nhà nước sẽ không còn công cụ điều tiết giá trong nước, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, cũng như bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng".

Để nâng cao hiệu quả điều hành kinh doanh xăng, dầu, Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì tiếp tục rà soát, nghiên cứu cắt giảm một số điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực xăng, dầu nhằm tạo điều kiện hơn nữa cho doanh nghiệp tham gia vào hoạt động kinh doanh xăng, dầu để thị trường xăng, dầu cạnh tranh hơn và bảo đảm nguồn cung tốt hơn; phối hợp với Bộ Tài chính, các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định 83 về kinh doanh xăng, dầu để ngày càng hoàn thiện hơn công tác quản lý, điều hành thị trường xăng, dầu.

 Bài và ảnh: VŨ DUNG