QĐND - Eo, ky thế! Có 10 nghìn đồng… Đứa trẻ chua một câu dè bỉu khi lấy ra tờ 10 nghìn khỏi bao lì xì. Tiếng loa trên ti vi ở trong nhà át đi khiến người khách không nghe thấy, nhưng gia chủ thì hiểu được thái độ của con trẻ, trừng mắt quát: Hư thật, ai cho con nói thế!
Tiếng quát khiến mấy đứa trẻ đang “kiểm tra nội dung” trong bao lì xì không hiểu chuyện gì vội chạy tót ra ngoài cổng, để lại đằng sau sự huyên náo và khoảng trống khiến ai nghe cũng phải day dứt, nặng lòng. Đành rằng con trẻ vô tâm. Ai mừng tuổi thế nào thì chúng nói như thế. Nhưng câu chuyện lì xì lại không đơn giản như vậy. Nó nhắc ta về cách giáo dục con trẻ và cả những ứng xử sao cho đúng, cho phải đạo khi đón nhận tấm thịnh tình của người khác, kể cả tục lì xì (mừng tuổi) trong ngày đầu Xuân mới.
Tục mừng tuổi trong những ngày đầu Xuân là một nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Nó chưa đựng nhiều hàm ý tượng trưng như: “Mừng thêm tuổi mới” đối với các cháu bé, “mừng thêm tuổi thọ” đối với bậc cao niên…; hay “phát vốn”, “gia lộc” làm ăn trong những ngày đầu Xuân… để những ai đó được lì xì đều cảm thấy phấn chấn; mong cho một năm luôn khỏe mạnh, không ốm đau, bệnh tật, ăn nên, làm ra. Tuy nhiên, thực tế hiện nay việc mừng tuổi trong những ngày Xuân đã bị không ít người lợi dụng biến tướng trở thành dịp để “lấy lòng” sếp, hay các đối tác thông qua việc mừng tuổi cho vợ (chồng), con cái, người thân gia đình những người đó với mệnh giá cao, khiến cho con trẻ qua đó cũng bị “bẻ ghi” theo về cách nhìn nhận, đánh giá tình cảm theo các mức độ “nặng”, “nhẹ” của lì xì. Chính vì thế, nhiều đứa trẻ khó chịu ra mặt khi nhận được những lì xì “hẻo”. Song chúng đâu biết đó là cả tấm lòng, sự yêu thương, quý mến của người cho mà không hề được đón nhận, trân trọng.
Người xưa có câu “của cho không bằng cách cho” hoặc “cách nhận”. Vì thế, phải dạy cho trẻ sự biết ơn, trân trọng những giá trị người khác mang đến. Coi đó là cả tấm lòng, cho dù chút quà tặng (hay phong bao lì xì) đó rất nhỏ bé. Ngược lại, người lì xì cũng không nên tặng trẻ quá nhiều tiền (hoặc tiền mệnh giá quá lớn) khiến cho trẻ dần tăng lòng tham, ham mê vật chất, tạo sự tiếp nhận thiên lệch, hình thành những thói quen xấu ảnh hưởng tới quá trình phát triển nhân cách của trẻ nhỏ.
Mừng tuổi là một nét đẹp văn hóa, không vì mệnh giá trong các phong bao lì xì mà mà để làm cho ngày Tết kém vui.
HOÀNG GIA MINH