Đừng quá lạm dụng phụ gia thực phẩm

QĐND - Hiện Việt Nam có gần 300 chất phụ gia thực phẩm (PGTP), trong danh mục được phép sử dụng, với nồng độ được quy định ở mức an toàn. Trong đó, một số nhóm chính được sử dụng nhiều trong chế biến thực phẩm đó là nhóm chất bảo quản, phẩm màu và các chất tạo vị. Chất phụ gia không có dinh dưỡng, nếu sử dụng một cách bừa bãi, hoặc quá lạm dụng sẽ gây nguy hại cho sức khỏe.

Dịp Tết Nguyên đán đang đến gần, nhu cầu thực phẩm bắt đầu tăng mạnh. Ngoài những mối lo thường trực như sự trà trộn các loại thực phẩm kém chất lượng, nhập lậu trên thị trường thì việc tràn ngập PGTP độc hại cũng khiến người tiêu dùng hết sức lo ngại. Theo Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế, hiện nay việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng PGTP chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về ATTP, có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, an sinh xã hội và gây bức xúc trong dư luận xã hội. Nguyên nhân là do các cơ sở sản xuất sử dụng phụ gia không rõ nguồn gốc, không có nhãn theo quy định; việc sử dụng phụ gia trong sản xuất, chế biến không đúng đối tượng thực phẩm hoặc sử dụng quá hàm lượng quy định. Bên cạnh đó, hoạt động sang bao đóng gói PGTP chưa được các cơ quan chức năng quản lý chặt chẽ, vẫn còn tình trạng kinh doanh PGTP không có nhãn mác, không có hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc; người sản xuất, kinh doanh và sử dụng chưa nhận thức đầy đủ về nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của PGTP không an toàn.

TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục ATTP, cảnh báo việc sử dụng phụ gia thực phẩm quá liều sẽ gây ngộ độc cấp tính nếu ở liều cao và về lâu dài gây ngộ độc mãn tính. Chẳng hạn, nếu một người một lúc ăn 1g hàn the có thể gây tiêu chảy, nôn mửa và nếu nhiễm nặng hơn có thể tử vong. Nếu liều thấp không có biểu hiện gì nhưng ăn nhiều có thể làm rụng tóc, suy thận. Nhiều ý kiến cho rằng, trong thời buổi “nhập nhèm” về PGTP hiện nay cần có chế tài mạnh đối với hành vi kinh doanh, sử dụng PGTP sản xuất trái quy định và cần nâng cao vai trò của phụ nữ-người trực tiếp chăm lo sức khỏe, cuộc sống gia đình thông qua bữa ăn hằng ngày. Phụ nữ được nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi lựa chọn, sử dụng thực phẩm có ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

TS Nguyễn Thanh Phong khuyến cáo người tiêu dùng nên mua PGTP có trong danh mục cho phép của Bộ Y tế, có độ tinh khiết cao, mua tại các cơ sở có địa chỉ rõ ràng và sử dụng theo tỷ lệ quy định, nghĩa là không dùng quá nhiều thì sẽ an toàn. Các loại phụ gia trôi nổi trên thị trường hiện nay không có nguồn gốc rõ ràng, không bảo đảm chất lượng ATTP, nếu dùng cho các sản phẩm thực phẩm thì rất dễ ngộ độc và thậm chí còn gây tử vong. PGTP là những chất được chủ động cho vào với mục đích đáp ứng yêu cầu công nghệ trong quá trình sản xuất, chế biến, xử lý, bao gói, vận chuyển, bảo quản thực phẩm. Những thức ăn có chứa PGTP trong danh mục được phép sử dụng của Bộ Y tế, trong giới hạn cho phép sẽ không gây hại cho sức khỏe.