QĐND - Các trạm y tế khang trang, sạch sẽ, đội ngũ y sĩ, bác sĩ tư vấn, chăm sóc bệnh nhân nhiệt tình…, đó là cảm nhận của hầu hết người dân ở huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng, khi nói về kết quả sau hơn một năm triển khai Dự án "Tăng cường trách nhiệm giải trình trong cung cấp dịch vụ Sức khỏe sinh sản-Kế hoạch hóa gia đình (SKSS-KHHGĐ) cho người dân vùng khó khăn" do Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Marie Stopes International (MSI) tại Việt Nam tài trợ. Một dự án đặc biệt có ý nghĩa đối với người dân nghèo ở các vùng khó khăn như Đam Rông...

Nằm cách TP Đà Lạt khoảng 130km, Đam Rông là huyện nghèo nhất của tỉnh Lâm Đồng và cũng là 1 trong 60 huyện nghèo nhất cả nước. Không chỉ đường sá đi lại khó khăn mà cuộc sống người dân nơi đây còn rất nghèo, trình độ dân trí thấp, nhiều bà con không biết chữ. “Đó là những rào cản lớn khi dự án bắt đầu triển khai hoạt động giải trình ở huyện Đam Rông”-ông Nguyễn Minh Đức, Giám đốc dự án, cho hay.

Thăm khám cho bệnh nhân tại Trạm Y tế xã Rô Men, huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng.

Theo ông Đức, dự án nhằm mục đích nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi khi đi khám, chữa bệnh, đồng thời cải thiện thái độ của đội ngũ cán bộ y tế địa phương đối với công tác chăm sóc bệnh nhân. “Việc lựa chọn Đam Rông là nơi triển khai dự án bởi lẽ đây là nơi có tỷ lệ sinh con thứ ba khá cao, trong khi kiến thức về SKSS-KHHGĐ của người dân còn thấp, tỷ lệ sinh con tại nhà cao. Mặc dù Chính phủ đã có những nỗ lực và đầu tư lớn để cải thiện chất lượng dịch vụ y tế tại cơ sở nhưng vẫn còn có những hạn chế. Điều này dẫn đến việc nhiều người dân quyết định tiếp cận dịch vụ y tế tuyến trên, gây tình trạng quá tải cục bộ cho hệ thống khám, chữa bệnh và tăng gánh nặng chi phí khám, chữa bệnh cho các gia đình vốn đã rất nghèo”-ông Đức cho hay.

Kể từ khi dự án được triển khai từ tháng 7-2013 đến nay, hoạt động ở các trạm y tế xã trong huyện đã có những đổi thay rõ rệt. Thông qua các cuộc họp của Ban trách nhiệm giải trình xã lấy ý kiến góp ý của người dân cho trạm y tế, hầu hết các trạm y tế đều có hướng khắc phục, sửa chữa những tồn tại, khó khăn để phục vụ nhân dân tốt hơn. Cán bộ y tế đã thay đổi tích cực về thái độ, khâu tiếp đón, điều trị và chăm sóc bệnh nhân. Công tác cung cấp dịch vụ y tế cho người dân đầy đủ và kịp thời, số lượng người dân đến khám bệnh tại trạm y tế xã tăng lên đáng kể, đặc biệt là các cặp vợ chồng trẻ biết áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, từ đó đã giảm hẳn tỷ lệ sinh con thứ ba... Tuy nhiên, ông Đức cho rằng, mặc dù dự án đã tích cực triển khai các hoạt động, nhưng việc thay đổi, cải thiện chất lượng các dịch vụ y tế tại một vài xã còn chậm, chưa đáp ứng nhu cầu đề ra; việc huy động người dân tham gia các buổi họp lấy ý kiến đóng góp còn gặp nhiều khó khăn, nhất là vào giai đoạn mùa vụ.

Theo chân vị Giám đốc dự án, chúng tôi đến thôn 2, xã Rô Men, huyện Đam Rông, đúng vào ngày diễn ra buổi họp cộng đồng lấy ý kiến người dân về chấm điểm và nhận xét về chất lượng dịch vụ tại trạm y tế xã. Khoảng 30 người được chia làm hai nhóm nam và nữ để tổ chức lấy ý kiến. Trong hơn một giờ nhận xét và chấm điểm, phần lớn ý kiến đều cho rằng, trạm y tế xã thời gian qua đã có những tiến bộ đáng kể, từ việc trạm xá khang trang, vệ sinh sạch sẽ đến thái độ chăm sóc khách hàng tận tình của y sĩ, bác sĩ. “Tuy nhiên, chúng tôi vẫn mong muốn địa phương cũng như dự án hỗ trợ trạm y tế máy siêu âm, máy chụp X-quang, bởi nếu không có những trang thiết bị này, chúng tôi phải đi rất xa để lên tuyến trên khám bệnh”, chị Liêng J Rang KB Rê, một người dân ở thôn 2, xã Rô Men, đề xuất.

Ngồi tận phía cuối dãy, chị Phi Srôn H Luyên cũng giơ tay đồng tình với đề xuất của chị Liêng J Rang KB Rê. Phi Srôn H Luyên ngập ngừng chia sẻ: Năm nay, chị 25 tuổi nhưng đã có 5 con. Cuộc sống mưu sinh vất vả cùng với đẻ dày khiến người phụ nữ này già hơn nhiều so với tuổi thật của mình. Chị cho biết, ở Đam Rông, nhiều gia đình vẫn thích đẻ nhiều con để “có đứa đi làm”. Thế nhưng, càng đẻ nhiều thì càng đói ăn. “Được sự tư vấn của cán bộ y tế, tôi đã biết cách sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn để không sinh con nữa”, chị Phi Srôn H Luyên nói.

Theo chị Dương Nguyễn Bảo Trinh, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Rô Men, khi dự án tăng cường chất lượng giải trình mới được triển khai, cán bộ y tế của trạm đã chịu rất nhiều áp lực khi phải thay đổi cung cách làm việc cũng như tác phong phục vụ. Sau một thời gian, công việc đã quen dần thì các y sĩ, bác sĩ nhận ra rằng, dù có mất công sức nhiều hơn song nếu công tác tư vấn, thái độ tiếp cận bệnh nhân tốt hơn sẽ hỗ trợ họ tránh phải giải quyết những rắc rối sau này. Nhấn mạnh vai trò của dự án cũng như sự giúp đỡ của tổ chức MSI, nữ trạm trưởng khẳng định, dự án đã mang lại những ý nghĩa rất thiết thực cho người dân nghèo cũng như với cán bộ y tế tại Đam Rông, đồng thời khẳng định, sẽ tiếp tục duy trì các hoạt động kể cả khi dự án kết thúc vào năm 2016.

Bài và ảnh: LINH OANH