Thật không vui khi nhận được lá thư của chiến sĩ một đơn vị: "Sau đợt công tác xa, dài ngày hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, cấp trên chỉ đạo phân đội tổ chức bình bầu cá nhân tiêu biểu để thưởng phép về thăm gia đình. Tiểu đội nào cũng tổ chức bình bầu. Sau gần một năm xa nhà, chiến sĩ có thành tích được thưởng phép là niềm vui, sự động viên lớn, nhưng đã gần 3 tháng trôi qua mà vẫn chưa chiến sĩ nào được thưởng phép. Khi hỏi, cấp trên chỉ trả lời chung chung... Thế nhưng, khi có chiến sĩ vi phạm, chỉ huy đơn vị xử lý kỷ luật rất "kịp thời", như vậy có công bằng, mang lại hiệu quả giáo dục cao?".

Điều lệnh quản lý kỷ luật của Quân đội nhân dân Việt Nam quy định: "Khen thưởng và xử phạt nhằm động viên, phát huy mặt tốt, ngăn ngừa sai phạm, nâng cao tính tổ chức, kỷ luật... Người chỉ huy các cấp phải kịp thời khen thưởng quân nhân và đơn vị lập được thành tích; xử phạt những quân nhân vi phạm kỷ luật và chịu trách nhiệm về những quyết định hoặc đề nghị quyết định khen thưởng, xử phạt đối với quân nhân, đơn vị thuộc quyền...". Đáng tiếc, vẫn còn những cán bộ chưa thực hiện đúng quy định về khen thưởng, xử phạt trong quân đội, đặc biệt có trường hợp cán bộ phân đội tự nghĩ ra các hình phạt trái với quy định, áp dụng tùy tiện đối với chiến sĩ, thậm chí có những lời nói, hành động mang tính quân phiệt, ảnh hưởng đến quan hệ cán-binh, không mang lại hiệu quả giáo dục, thậm chí còn phản tác dụng...

Các ý kiến chiến sĩ gửi về tòa soạn rất đa dạng, dù đã có nhiều cố gắng, chúng tôi cũng khó có thể trả lời hết mọi thắc mắc, yêu cầu, kiến nghị của chiến sĩ. Tuy nhiên, qua những đơn, thư vượt cấp, phần nào cho thấy công tác giáo dục, quán triệt, nắm bắt tâm tư nguyện vọng, nhất là việc công khai bảo đảm các chế độ, tiêu chuẩn, chính sách... mà Nhà nước, quân đội quy định đối với quân nhân ở đơn vị cơ sở chưa được quan tâm đúng mức; hiệu quả ngày sinh hoạt chính trị tinh thần chưa cao, đôi khi còn mang tính hình thức. Thực tế cho thấy, khá nhiều nhiệm vụ do yêu cầu đột xuất, đơn vị phải tổ chức thực hiện cả trong ngày nghỉ, giờ nghỉ. Nếu lãnh đạo, chỉ huy không giải thích, quán triệt rõ nhiệm vụ, tổ chức thực hiện không chặt chẽ, chu đáo, cán bộ nặng về mệnh lệnh hành chính... sẽ dẫn đến tư tưởng của bộ đội không "thông", hiệu quả công việc đạt được không cao. Mong rằng, chiến sĩ hãy mạnh dạn đề đạt những ý kiến, nguyện vọng của mình trước hết ở đơn vị cơ sở; cán bộ các cấp cần quan tâm giải đáp, trả lời. Đây cũng chính là một "kênh" đối thoại dân chủ và hiệu quả, giảm thấp nhất đơn, thư, khiếu nại vượt cấp, gây rối bận không đáng có cho lãnh đạo, chỉ huy đơn vị.

Không ít những lá thư (công văn hồi âm) của lãnh đạo, chỉ huy cơ quan, đơn vị gửi về tòa soạn với nội dung trả lời gần như trái ngược, thậm chí phủ nhận những ý kiến, thắc mắc, kiến nghị của chiến sĩ, mặc dù sự việc nêu trong đơn, thư là có thật. Một số vụ việc, tòa soạn phải trực tiếp cử phóng viên đến đơn vị điều tra, xác minh sự thật. Có đơn, thư, ý kiến của chiến sĩ đăng báo đã khá lâu, nhưng vẫn "rơi vào im lặng"...

Rõ ràng, đây đó vẫn còn tình trạng né tránh, không mạnh dạn nhìn thẳng vào sự thật để khắc phục; chưa thực sự quan tâm giải quyết dứt điểm, thỏa đáng những thắc mắc, kiến nghị của quân nhân làm cho cán bộ, chiến sĩ thiếu an tâm, tin tưởng, ảnh hưởng đến sự đoàn kết, thống nhất trong đơn vị.

Chống bệnh quan liêu, mệnh lệnh, đề cao phê bình, tự phê bình, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở... sẽ góp phần tạo sự đoàn kết, thống nhất, củng cố quan hệ, tình cảm gắn bó cán-binh và để "Khuyết điểm sẽ bớt, tiến bộ sẽ mau..." như Bác Hồ từng căn dặn cán bộ, đảng viên.

Phạm Quân