QĐND - Để thực hiện mục tiêu giảm nghèo trên địa bàn cả nước, tạo điều kiện để người nghèo tiếp cận thuận lợi các dịch vụ sản xuất, y tế, giáo dục, nhà ở… Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật về giảm nghèo. Tuy nhiên, với một hệ thống các chính sách, pháp luật, chương trình giảm nghèo đang dẫn đến tình trạng chồng chéo, làm ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả của công tác giảm nghèo.

Được biết, từ năm 2005 đến nay, Nhà nước đã ban hành khoảng hơn 70 văn bản chỉ đạo, định hướng, văn bản quy phạm pháp luật về chính sách giảm nghèo. Đó là chưa kể đến mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương lại có những chính sách, chế độ ưu đãi riêng đối với hộ nghèo. Các chính sách pháp luật về giảm nghèo được ban hành nhìn chung phù hợp với đối tượng thụ hưởng, phù hợp với mục tiêu của chương trình giảm nghèo cũng như phát triển kinh tế-xã hội của đất nước trong từng giai đoạn.

Tại Hội nghị trực tuyến về giảm nghèo toàn quốc do Ban chỉ đạo giảm nghèo bền vững tổ chức mới đây, nhiều địa phương đã đánh giá các chính sách giảm nghèo hiện hành cơ bản phù hợp, đáp ứng được nhu cầu của người nghèo. Tuy nhiên, do quá nhiều chính sách dẫn đến nguồn lực bị phân tán, hiệu quả tác động đến đối tượng thụ hưởng chưa cao, chưa rõ nét; việc chậm hướng dẫn, sửa đổi một số chính sách đã gây khó khăn cho các địa phương trong việc tổ chức thực hiện.

Sự chồng chéo của hệ thống chính sách giảm nghèo (chồng chéo về đối tượng, nội dung, địa bàn…) đang là một thực tế làm cản trở hiệu quả thực hiện các chính sách và mục tiêu giảm nghèo. Tình trạng nêu trên một phần do chưa có sự phân định rõ ràng trong thiết kế các chương trình, dự án. Các chính sách được nhiều bộ, ngành đề xuất ban hành và nhiều cơ quan cùng thực hiện nhưng thiếu sự phối hợp đã dẫn đến chồng chéo. Theo kết quả khảo sát của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, trong một văn bản quyết định ban hành thường quy định nhiều chính sách; một nội dung chính sách có khi lại được quy định trong các quyết định khác nhau, có chính sách ban hành theo đối tượng, có chính sách ban hành theo lĩnh vực, chính sách khác lại ban hành theo vùng địa lý… Số lượng các chính sách ban hành nhiều dẫn đến việc khó kiểm soát; một đối tượng chịu tác động chi phối cùng lúc bởi nhiều chính sách. Có chính sách hỗ trợ cùng đối tượng hộ nghèo nhưng ban hành ở nhiều giai đoạn khác nhau, với mức hỗ trợ khác nhau, dẫn đến sự so bì, thắc mắc của người dân. Ví dụ như chính sách hỗ trợ hộ nhà ở theo Quyết định 134 và Quyết định 167: Cùng đối tượng là hộ nghèo trên cùng một địa bàn, được hưởng cùng một chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nhưng các mức hỗ trợ khác nhau (do thuộc đối tượng từ các chương trình khác nhau như Chương trình 30a, Chương trình 135…).

Sự chồng chéo về chính sách tuy không trùng lặp về nguồn lực nhưng đã dẫn đến sự dàn trải nguồn lực đầu tư, trong khi đó, khả năng bố trí ngân sách Nhà nước có hạn. Thiết nghĩ, các bộ, ngành chức năng cần "ngồi lại với nhau", rà soát, kiểm tra lại toàn bộ hệ thống chính sách giảm nghèo, phát hiện những văn bản chồng chéo, thậm chí thiếu thống nhất để tham mưu cho Chính phủ khắc phục, điều chỉnh kịp thời.

ĐÔNG HẢI